• Medya ve sosyal medya üzerinden yapılan birçok araştırma; dünya genelinde özellikle azınlıklara yönelik nefret söyleminde bir artış olduğu yönünde. İsrail Diaspora Bakanlığı’nın yayımladığı yıllık raporda sosyal medyada hakaret, aşağılama ve düşmanlıklarda büyük artışın yaşandığı, buna paralel olarak fiziki saldırıların da arttığı belirtiliyor. Rapora göre; ABD’deki seçim çalışmaları sırasında sosyal medya paylaşımlarında İsrail karşıtlığı ve Yahudi düşmanlığı yüzde 45’lere kadar yükseldi, Almanya’da antisemitist saldırılarda yüzde 50 artış yaşandı, İngiltere’de de bu oran yüzde 62’ye çıktı. Avrupa’da ırkçı partilerin varlığının nefret söyleminin artmasında da büyük bir etken olduğu düşünülüyor. Türkiye’de durum biraz daha farklı. İletişim ve medya uzmanlarına göre, ülkemizde azınlıkların sosyal medyada kendini özgürce ifade etme oranının düşük olması tepki görme oranını da azaltıyor. Ayrıca medyada özellikle azınlık gruplarını hedef alan ırkçı, ayrımcı, önyargılı haber ve yazılar azalmakla birlikte, sosyal medyadaki paylaşımlar bu sorunun yeniden üretilmesi ve meşrulaştırılması konusunda hâlâ sorunlu bir alana işaret etmekte. BELMA AKÇURA - MİLLİYET
Medya ve sosyal medya üzerinden yapılan birçok araştırma; dünya genelinde özellikle azınlıklara yönelik nefret söyleminde bir artış olduğu yönünde. İsrail Diaspora Bakanlığı’nın yayımladığı yıllık raporda sosyal medyada hakaret, aşağılama ve düşmanlıklarda büyük artışın yaşandığı, buna paralel olarak fiziki saldırıların da arttığı belirtiliyor.
Rapora göre; ABD’deki seçim çalışmaları sırasında sosyal medya paylaşımlarında İsrail karşıtlığı ve Yahudi düşmanlığı yüzde 45’lere kadar yükseldi, Almanya’da antisemitist saldırılarda yüzde 50 artış yaşandı, İngiltere’de de bu oran yüzde 62’ye çıktı. Avrupa’da ırkçı partilerin varlığının nefret söyleminin artmasında da büyük bir etken olduğu düşünülüyor.
Türkiye’de durum biraz daha farklı. İletişim ve medya uzmanlarına göre, ülkemizde azınlıkların sosyal medyada kendini özgürce ifade etme oranının düşük olması tepki görme oranını da azaltıyor. Ayrıca medyada özellikle azınlık gruplarını hedef alan ırkçı, ayrımcı, önyargılı haber ve yazılar azalmakla birlikte, sosyal medyadaki paylaşımlar bu sorunun yeniden üretilmesi ve meşrulaştırılması konusunda hâlâ sorunlu bir alana işaret etmekte.
Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Gazeteciler Cemiyeti Etik Kurulu Üyesi Doç. Dr. Ulaş Karan sosyal medya ve azınlıklar üzerine yaklaşık iki yıl önce bir çalışma yaptıklarını, Türkiye’de yaşayan Ermeni, Yahudi, Rum, Süryani, Keldani, Levanten ve Bulgarların yüzde 41’inin paylaşım yaparken nasıl tedirgin olduğunu hatırlatıyor. Yüzde 23’ünün herhangi bir paylaşım yapmadığını, yüzde 21’inin özgürce paylaşım yaptığını, yüzde 15’inin ise paylaşım yaparken çekindiğini ve çoğu zaman paylaşım yapmadığını söylüyor.
Belma Akçura
Şalom 1947’de kuruldu. Kurucusu Avram Leyon, neredeyse bütün parasının dökerek çok büyük, tarihi bir misyon yerine getirmiş. Gazete başlarda, Türk Yahudilerinin temsilen daha çok Ladino dediğimiz İspanya’dan gelen Yahudilerin Türkiye’ye yerleşmelerinden sonra kullandıkları %95’i İspanyolca’dan oluşan bir dille çıktı. Fakat 1940’larda tek parti döneminde yoğunlaşan milliyetçiliğin ve ulusalcılığın etkisi “Vatandaş Türkçe Konuş” kampanyasıyla birlikte Türkiye’deki bütün azınlıkların Türkçe konuşmaları bir anlamda zorunlu hale getirilmiş. Bu bağlamda devletin politikalarına en uygun davranan da Yahudiler olmuş. Bugün 20 sayfa civarı çıkıyor sadece bir sayfası Ladino o da sırf dili yaşatmak adına, temsili bir şey. Bu arada bir ek parantez açayım genelde Musevi, Yahudi’ye göre daha kibar bir kullanım olarak görülür ama bizim için öyle bir durum yok. Bu kampanyadan sonra Türk Musevileri de mümkün olduğu kadar Türkçe konuşmaya başlamışlar. Bu nedenle de Ladino kullanımı kuşaktan kuşağa oldukça azalmış ve elbette gazete de bundan etkilenmiş. Ardından 1985 gibi Avram Leyon yaşlılığı sebebiyle gazeteyi Musevi Cemaati’ne,Türkiye Hahambaşılığı’na devretmiş. Musevi Cemaati de bu konuda çalışabilecek gençleri bulup gazete yönetimini onlara devretmiş. Cemaat her zaman gazetenin arkasında ama hiçbir zaman karışmamış gazeteye yani elbette etkinlik duyuruları gibi konularda öneriler yapılıyor sadece. Kimsenin zorunlu yönlendirmesine maruz kalmıyoruz bu nedenle Cumhuriyet’ten sonra 70 yıldır ayakta kalan ikinci gazeteyiz. Türk Musevileri’nin de tek gazetesiyiz uzun zamandır. En son 60’larda 70’lerde bir iki gazete dergi çıkarılmaya çalışılmış ama uzun ömürlü olmamış. Şalom’un ayakta kalmasının yegane sebebi bu işe gönül vermiş insanların -100 yazarımız var- hayatlarından fedakarlık ederek, gönüllü çalışıp tek kuruş kazanmadan devam etmesidir. Zaten son 8 yıldır hem yazar hem de okur kitlesini belirli gruba yönelik olmaktan çıkarıp daha geniş bir kitleye ulaştırmaya çalışıyoruz. Kaldı ki Türk-Müslüman yazarlarımız da var, hepimiz Türk’üz. Buna ek olarak Şalom’un antisemitizmi önleme gibi bir misyonu da var. Antisemitizm’in kaynağı Musevileri tanımamak, Şalom da bunu Yahudileri tanıtarak aşmaya çalışıyor.
İvo Molinas
http://www.gazetebilkent.com/2017/05/18/salom-gazetesi-ivo-molinas-roportaji/
Ben Türkiye’den başka vatan tanımadım. Burada büyüdüm, yaşadım. Algı sorunu çok büyük Türkiye’de. Biliyorsunuz bir araştırma vardı, “Komşu olarak kimi istemezsiniz?” diye sorulmuş, “Kürt istemem”, “Yahudi istemem” denmiş. “Peki hayatında hiç Yahudi tanıdın mı?” Buna da “hayır”. Halbuki benim sülalem 500 yıldır bu topraklarda. Eşim benimle evlendikten sonra Yahudiliği öğrendi. Biz birbirimizi koşulsuz sevdik. 42 yıldır evliyiz. Etkenlerin sizi yormasına ve yanlış yönlendirmesine izin vermeyeceksiniz. Bu yüzden bunları da anlatmalıyız.
Cefi Kamhi
http://www.hurriyet.com.tr/yanlis-kararlar-yalikavaki-goturdu-40463554
Çoğu Arap devletinin liderleri İsrail’in sağ kanadıyla benzerlikleri çok. İki taraf da Trump’ı Başkan Barack Obama’nın dönemi ardından taze bir nefes olarak görüyorlar. İki tarafın da İran’ın Ortadoğu’daki etkisinin azalmasında çıkarı var ve ne İsrail ne de Körfez ülkeleri için ABD’ye alternatif bir süper güç yoktur.
Başta Suudi Arabistan olmak üzere Körfez ülkeleriyle ABD yönetimleri arasında on yıllar boyunca yaratılmış özel ilişkinin tahrip olması endişesi, Müslümanlardan nefret eden ama çıkarların dilinden konuşmayı bilen Amerikan başkanıyla bağları güçlendirmekten başka seçeneğin olmadığı sonucuna ulaştı.
Trump, bir değil üç zirveye birden davet edildi; biri Suudi Kralıyla, ikincisi Körfez liderleriyle ve üçüncüsü, ‘Müslüman dünyaya’ sesleneceği Sünni Müslüman ülkelerin liderleriyle.
Trump’ın Müslüman liderlere yönelik konuşmasını, Obama’nın, Başkan George W. Bush’la yaşanan soğuk dönemin ardından yaptığı 2009 Kahire konuşmasıyla karşılaştırmak ilginç olacak.
Trump ve Suudi Kralı Selman yüz milyarlarca dolar değerinde iki anlaşma imzalayacak (önceki gün imzalandı). Biri 100 milyar dolardan başlayacak ve on yılda 300 milyar dolara kadar genişleme seçeneğiyle dev bir silah anlaşması. İkincisi, Suudi Arabistan’ın ABD’de yapacağı yaklaşık 40 milyar dolarlık yatırım antlaşması. Ek olarak, ABD ile BAE arasında imzalanan yeni savunma anlaşması var.
Geçmişte, Suudi Arabistan’ın liderliğindeki Körfez devletleri, çoğunlukla Mısır’dan gelen Arap girişimlerine katılırlardı. 2002 Suudi girişimi bu açıdan olağan değildi, fakat İsrail’in itiraz denizinde boğulduktan sonra Suudi Arabistan, Hamas ve el Fetih arasında uzlaşma ya da Lübnan’ın iç işlerine karışmak gibi yerel girişimlere el attı. Selman ve özellikle oğlu, her zaman büyük başarıyla sonuçlanmasa da aktif siyaset biçimlendiriciliğine soyundular.
Yemen’deki başarısız savaş bunun bir örneği, Suriye kriziyle başetmedeki zayıflık bir diğeri. Şimdi, İsrail ve Filistinliler arasında bir siyasi atılımı yönetmeyi deneyecekler.
Suriye’nin Arap Ligi’ne üyeliği donduruldu, Irak İran’ın müttefiki kabul ediliyor, Libya parçalanıyor, Yemen savaşta, Ürdün ve Mısır ve kimi Mağrip ülkeleri, Suudi Arabistan tarafından destekleniyorlar.
Böylece, İsrail ve Körfez devletleri arasındaki kısmi ya da tam normalleşme diğer Arap ülkelerine dayatılmayacak, fakat, eğer girişim hayata geçmezse barış sürecinin gecikmesinden kimin suçlanacağı konusunda belirleyici olacak. Ve eğer İsrail ve Filistinliler önemli meselelerdeki müzakerelerin yenilenmesinde ilerleme sağlarsa, temel bir kaldıraç işlevi görecek.
Zvi Barel
https://www.evrensel.net/haber/320585/suudilerin-israil-plani-trumpin-ortadogu-ruyasi
Netten okumalar
http://www.sabah.com.tr/yazarlar/oguz/2017/05/17/israille-is-donemi
http://www.sozcu.com.tr/hayatim/seyahat/klasik-rotadan-sikilanlar-icin-israil/
Takılan tweetler
Historical Pics @OttomanArchive 21 May
Jewish Marriage Contract in the Ottoman Empire, Ankara, 1912 (Osmanlı Dönemi Yahudi Evlilik Akti, Ankara)
Bala Kipchakova @BalaKipchakova 16 May
Bir Musevi köyü #Kuzguncuk
ishak ibrahimzadeh @ishak5723 22 May
Antakya sinagogumuzda belki minha için minyanımız kalmadı ama "Amen" sesi halen var.. Teşekkür Şaul & Haron ağabeyler ..
