Çocuklarda mesane ve bağırsak kontrolü gelişimi sırasıyla gece bağırsak fonksiyon kontrolü, gündüz bağırsak fonksiyon kontrolü, mesane fonksiyonunun gündüz kontrolü ve son olarak gece mesane fonksiyon kontrolü olarak kazanılır. Tüm bu süreçlerin dört-beş yaşlarına kadar tamamlanmış olması gerekir. Beş yaşının üstünde idrar kaçırma çocuklarda patolojik bir durumun göstergesidir ve mutlaka çocuk üroloğuna danışılmalıdır!
Uzm. Fzt. Selvi Akbulut
ve Dr. Fzt. Bülent Özsezikli
Çocuklarda alt üriner sistem disfonksiyonu (AÜSD) olarak bilinen terim nörolojik açıdan herhangi bir sorun olmamasına rağmen işeme alışkanlıklarındaki hatalar neticesinde gelişen patolojiler için kullanılır.
Anne ve babalar çocuklarda bu semptomlara karşı dikkat etmelidir!
İnkontinans (idrar kaçırma)
Enüresiz (gece idrar kaçırma)
Ani sıkışma hissi
Sık idrara çıkma
Azalmış idrar sıklığı
Gece sık idrara çıkma
Yetersiz boşaltma hissi
Ani sıkışma hissi ile pelvik taban kaslarını (PTK) sıkarak idrarı ertelemek için çömelme, bacakları sıkıştırma manevraları
Konstipasyon (kabızlık)
Soiling (İç çamaşırın büyük tuvalet ile sızıntı şeklinde kirlenmesi)
Çocuk bilgisayar, tv karşısında iken ya da oyun esnasında tuvalete gitmeyi ertelemek için sürekli idrar tutma manevraları yapması, işemeye gitmeyi geciktirmesi
İşemeyi başlatmada gecikme
İşeme esnasında kesik kesik işeme
Zayıf akımlı işeme
İşemenin durup tekrar başlaması
Ikınarak işeme
Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları.
TEDAVİ
Tedavideki temel amaç, normal bir işeme paterni sağlamak, mesane ve pelvik taban aşırı aktivitesini ortadan kaldırmak, idrar kaçırma, tekrarlayan enfeksiyonu önlemek ve kabızlığı tedavi etmektir.
Üroterapi için danışan tüm hastalar öncelikle çocuk üroloğuna yönlendirilmeli, aktif geçirilen idrar yolu enfeksiyonu (idrar analizi), mesane ve böbrek ultrasonu, üroflow-emg ölçümü ve doktorun gerekli gördüğü diğer tetkiklerde anatomik ya da organik bir sorunun varlığının sorgulanıp netleştirilmesinden sonra tedavi programına dahil edilmelidirler.
DOĞRU NEFESİN ÖNEMİ!
Diyafram ya da karın nefesinin önemi nedir?
Öncelikle diyafram kası göğüs kafesimizin hemen altında bulunur ve kubbe şeklindedir. Bu kas nefes alındığında aşağı doğru hareket ederek akciğerlerin şişmesi için vücut içerisinde alan oluşturur, nefes verirken ise tam tersini yaparak akciğerlerdeki havanın boşaltılmasına yardımcı olur.
Peki, bunun pelvik taban kasları ile ilişkisi nedir?
Basitçe sağlıklı bir bireyde karın nefesi ile birlikte diyafram kası ve pelvik taban kası vücutta aynı yönde yani aşağı doğru koordineli hareket eder, nefes verirken eski pozisyonlarına geçerler. Böylece sağlıklı bir boşaltım sistemi için gerekli unsur olan pelvik taban kasları gevşemesi elde edilir. Bahsettiğimiz bu koordinasyonun bozulduğu durumlarda idrar kaçırma, pelvik ağrı, kabızlık gibi birçok sorun ortaya çıkması söz konusudur, kısaca doğru nefes çok önemli.
Tuvalet pozisyonu mesane ve bağırsağın sağlıklı boşaltımı için önemlidir!
Öncelikle ayaklarınızı bir tabure ile desteklemeniz çok önemlidir. Dizler ve kalça aynı seviyede olmalıdır.
İdrar yaparken dik oturulmalı.
Büyük tuvalet için de sırtımız dik hafif öne eğilme pozisyonuna getirilerek dışkılama daha da kolay hale getirilmeli.
Konstipasyon ya da soiling başlı başına sahip olduğunuz problemlerin kaynağı olabilir!
Çocuğunuzda gün içinde idrar kaçırma, gece yatak ıslatma, sık tuvalete gitme ya da ani işeme isteğiyle tuvalete gitme gibi problemler yaşıyor ise aileler çocuklarının günlük düzenli bağırsak hareketlerine sahip olduklarından emin olmaları gerekmektedir. Bağırsak ve mesanenin vücut içerisinde yakın komşuluğu nedeniyle bağırsak içerisinde sertleşmiş dışkı mesaneye rahatsızlık verebilir.
Kabızlık probleminin çözümüne yönelik;
Lifli gıdalar ile beslenilmeli.
Yeterli su tüketimini ihmal edilmemeli.
Egzersiz yaparak bağırsak hareketleri arttırılmalı.
Çocuğa fizyoterapisti tarafından öğretilecek özel bağırsak masajları uygulanmalı.
Üroterapi neleri kapsar?
Hasta hikâyesi, hasta eğitimi, mesane eğitimi, mesane günlükleri ile takip, zamanlı işeme, kabızlık kontrolü, sıvı alımının zaman ve miktar kontrolü, diyet içeriği, solunum ile kombine pelvik taban kasları çalışılması, biofeedback tedavisi, özel işeme teknikleri, özel bağırsak masajları, pelvik taban kaslarını kuvvetlendirmeye yönelik elektrik stimülasyonu uygulamaları, pelvik taban kaslarını gevşetmeye yönelik elektrik stimülasyon uygulamaları, oyunlarla biofeedback çalışmaları, pelvik taban kaslarını ile ilişkili karın ve bel bölgesi kaslarına yönelik kuvvetlendirme programları, yoga ile pelvik taban kaslarını çalışması gibi pek çok tedavi prosedürü mevcut.
Üroterapi ya da elektrik stimülasyonu çocuğun canını acıtır mı?
Hayır, üroterapi ya da elektrik stimülasyonu kesinlikle çocuğunuzun canını acıtan uygulamalar değildir.
Sağlıklı günler...
Not: Sorularınızı [email protected] e-mail adresine, 05416387300 WhatsApp numarasına iletebilir veya 0212 2744462 numaralı telefonu arayarak cevap alabilirsiniz.
