Kış aylarında diyet yapmanın yaz ayları veya herhangi bir zamanda diyet yapmaktan bazı farkları vardır. Kış aylarında kararan hava nedeniyle vücudumuzda artan melatonin ve azalan serotonin sebebiyle tokluk hissimiz daha az olur ve uyku-uyuşukluk halimiz artar. Dolayısıyla yavaşlayan metabolizma ve azalan hareket kabiliyetimiz nedeniyle kışın kilo almak kolaylaşır. Kilolara engel olmak için neler yapılması gerektiğini yazımızda ele aldık.
Berna Çİl*
Kış aylarında diyet yapmanın yaz ayları veya herhangi bir zamanda diyet yapmaktan bazı farkları vardır. Kış aylarında kararan hava nedeniyle vücudumuzda artan melatonin ve azalan serotonin sebebiyle tokluk hissimiz daha az olur ve uyku-uyuşukluk halimiz artar. Havaların soğuması, yağmur, kar gibi nedenlerle dışarı çıkıp dolaşmak, hareket etme eğilimimiz azalır. Gerek gribal hastalıklara yakalanma endişesi, gerek alerji- astım gibi hastalıklara sahip olunması durumunda hastalıkların ortaya çıkışını engellemek için soğukta, rüzgârda vb havalarda dışarı çıkmak istenmez. Dolayısıyla yavaşlayan metabolizma ve azalan hareket kabiliyetimiz nedeniyle kışın kilo almak kolaylaşır. Ayrıca yazın sıcakta bol bol yiyemediğimiz yağlı, şekerli besinler kışın soğukta midemizi fazla rahatsız etmez. Besinlerin termik etkisinden dolayı yazın yiyemediğimiz bu besinleri kışın rahatça tüketebiliriz. Kalın giysilerle kiloları saklamak da kolay olduğu için kilolardan rahatsızlık duyulması gecikir. Ve gelsin kilolar…
Kilolardan kurtulmak için neler yapmalıyız?
Kilolardan kurtulmak istiyorsanız yaz veya kış fark etmez, sizin gerçekten bu işe gönüllü olmanız-karar vermiş olmanız önemlidir. Öncelikle kışın artan melatonin miktarının kontrolü için aydınlık ortamlarda bulunulmalı, güneşli havalarda mutlaka dışarı çıkıp güneşte zaman geçirilmelidir. Kışın hava koşulları nedeniyle dışarda yürüyüş yapmak, araç kullanmamak gibi seçeneklerimiz azaldığından sporu hayatımıza sokmamız gerekir. Açık havada bol oksijenli ortamlarda yapılan sporları tercih etmemize rağmen kışın bu imkanlar zorlaştığından evde veya profesyonel yardım alarak spor yapılabilir. Sporu arttırmak dediğimizde profesyonel sporcular gibi kısa zamanda çok ve ağır sporlar yapmak vb seçenekler değil daha çok metabolizmanızı hızlandırmanıza yardımcı olacak hafif sporlardan bahsetmekteyiz. Elbette bu tür çalışmalarda hayatımızın her alanında olduğu gibi profesyonel kişilerden yönlendirme-destek almak gerekir. Yazın tatiller, yazlıklara gidilmesi gibi nedenlerle görüşemeyen hanımlar kışın kendi aralarında günler düzenleyerek özlem gidermekteler. Bu günlerde yapılan hamur işleri, atıştırmalıklar, ağır yiyecekler, çok çeşitli besinler nedeniyle kilo almak kolaylaşmakta. Hanımlar bu tür özlemleri gidermek için spor odaklı buluşmalar düzenlemeli. Trekking toplantıları, keşif turları, pilates günleri gibi etkinlikler çok anlamlı ve faydalı olacaktır diye düşünüyorum.
Yediklerimiz önemli
Yazın veya kışın her ne zaman diyet yaparsak yapalım yediklerimiz önemlidir. Aşırı yağlı yiyecekler, kızartmalar, kavurmalar hiçbir zaman diyetimizde bulunmaması gereken besinlerdir. Soğukta bol sıcak içecek, çay, kahve, sahlep, sıcak çikolata, vb içecekler tüketilir. Bu içeceklerin şeker ve yağ oranları çok önemlidir. Kışın hastalık riskine karşı bol C vitamini ihtiyacımız nedeniyle meyve tüketimimizi arttırabiliriz, ancak kilolarca meyve tüketmekten bahsetmiyoruz. Meyvenin protein ve yağ içermediğini karbonhidrat ağırlıklı bir besin olduğunu unutmadan tüketimimizi arttırmalıyız. Şerbetli, hamur işi tatlılar yerine meyveli, sütlü tatlıları tercih edebiliriz. Tam tahıllı- bol tahıllı ürünleri tercih edebiliriz. Kestanenin kışın tüketilen ve sevilen bir besin olmasının yanında karbonhidrat içeriği yüksek bir besin olduğu unutulmamalı. Tatlı tüketimleri saat 16:00’dan sonraya bırakılmamalı. Mantı gibi besinler kışın daha çok tüketilen besinlerdendir. Mantı tercihen öğle öğününde bir porsiyon tahıl gurubu besin+ 1 porsiyon et gurubu+1/2 porsiyon süt gurubu besin yerine tüketilebilir. Taze sıkılmış meyve suyu tüketimi kış aylarında artar. Bir bardak taze sıkılmış meyve suyu için kaç meyve sıkıldığını düşünerek meyve tüketmeyi tercih etmek, böylece meyvelerin posasından da yararlanabilmek için meyve suyu tüketimini azaltmak gerekir. Kış aylarında su tüketimi yaz aylarına göre genellikle azalır, bol su tüketimi alışkanlığını bırakmamak gerekir. Elbette ki çay, bitki çayı gibi içecekler tüketilmeli, ancak şekersiz olarak...
Sonuç olarak diyetin aslında yazı, kışı olmaz, sadece vücudumuzun ortama adaptasyonuna uygun olarak gelişen değişiklikler nedeniyle diyet kapsamı ve içeriğinde bazı farklılıklar söz konusu olur. Diyet yaparken bunlara dikkat etmek önemlidir.
