Polonya´nın iki yüzü

Polonya´da bir tarafta halk Yahudilere destek için yürürken, senatör İsrailli elçinin ülkeyi terk etmesi gerektiğini belirtti.

Dünya
14 Mart 2018 Çarşamba

Yüzlerce Polonyalı Yahudilerle  dayanışma için toplandı

Yüzlerce Polonyalı, pazar günü Varşova’da Holokost’ta yok olan, Polonya’dan 50 yıl önce kovulan ve günümüzde yeni bir antisemitizm dalgasına hedef olan Yahudilerle dayanışma içinde olduklarını ifade etmek için toplandı.

Gösteride bulunan konuşmacılar Polonya hükümetinin İsrail’le anlaşmazlıklara ve antisemit söylemlere yol açan politikalarını kınadı.

Göstericiler öğleden sonra, Gdanski Tren İstasyonunda toplandı. Bu istasyon, 1968 yılının mart ayında zamanın komünist rejimi tarafından ülkeyi terk etmek zorunda bırakılan binlerce Polonyalı Yahudi’nin çıkış noktasıydı.

Polonyalı sivil gruplar, mitingde hükümet politikalarını ‘radikal ve uygunsuz’ olarak nitelendiren bir bildiri yayınladı.

Polonyalı senatörden İsrailli elçiye ret

Polonya iktidar partisinden üst düzey bir senatör, ülkede antisemitizmin yükselişe geçtiği bir dönemde İsrailli elçi ile el sıkışmayacağını söyledikten sonra daha da ileri giderek elçinin Polonya’dan sınır dışı edilmesi gerektiğini savundu.

Senatör Jan Zaryn’in, Polonya merkezli Polsce haber sitesinde cuma günü yayınlanan röportajındaki, “Bugün her kim Adalet ve Hak Partisini, 1968 yılında Yahudilere zulüm eden komünistler ya da askerler ile bir tutarsa, o kişiyle kesinlikle tokalaşmam söz konusu olamaz. Eğer söz konusu olay yabancı bir ülkenin elçisi tarafından gündeme getiriliyorsa, o zaman belki de bu kişinin ülkeyi terk etmesi istenebilir” sözleri dikkat çekti.

Zaryn’in, İsrail’in Polonya Büyükelçisi Anna Azari hakkındaki sözleri İsrail ile Polonya arasında antisemitizm ve Holokost yasası krizinin yaşandığı dönemde meydana geldi. İki ülke arasındaki kriz, geçtiğimiz ocak ayında Polonya’yı Nazilerin Yahudi soykırımına yardım ve yataklık etmekle suçlamayı yasaklayan yasa tasarısının onaylanmasıyla başlamış, bazı Yahudi grupları da yasanın tarihi araştırmaları geciktireceği ve sansüre neden olabileceğine dikkat çekmişti. Yasa karşıtı bazı gruplar, yasanın Polonya’nın Nazi dönemindeki suç ortaklığının üstünü kapatacağını savunuyor.

Azari geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, bu söylemlerin internette ve gerçek hayatta birçok antisemit içerikli söyleme ve eylemlere yol açtığını iddia etti. Öte yandan, ‘Never Again’ (Bir Daha Asla) adlı sivil toplum kuruluşu da ocak ayından beri Polonya’daki antisemit içerikli söylemlerde son on yıla oranla artış olduğunu belirtti.

Azari geçtiğimiz hafta Varşova’daki 1968 olaylarını anma kapsamında yapılan törende yeniden bu konuya değindi. O yıl, Varşova’da yaşayan iki Yahudi öğrencinin komünizmi eleştirdikleri gerekçesiyle Varşova Üniversitesinden uzaklaştırılmasıyla çıkan ayaklanma sonucu, hükümet destekli antisemit olaylar nedeniyle on binlerce Yahudi tüm mal varlıklarını ve Polonya vatandaşlıklarını bırakarak ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Azari konuşmasında, “Ocak ayından beri Polonya’da bir sabah uyanıp antisemit içerikli söylemler içinde bulunmak artık çok kolay” demişti.