70. yılın meşalelerini yakanlar

Her yıl, İsrail’in kuruluş yıldönümünde, topluma katkıları göz önünde bulundurulan on iki kişi, meşaleleri yakmak için seçilir. İşte bu yılın isimleri…

Dünya
18 Nisan 2018 Çarşamba

Knesset Başkanı Yuli Edelstein İsrail’in 70. kuruluş yıldönümü kutlamalarında meşaleleri yakmak üzere seçilen sıra dışı kişileri ağırlayarak, bu kişilere İsrail’e olan katkıları ile yıllarca ışık tutacaklarını belirtti.

Knesset’te gerçekleşen resepsiyonda Edelstein, “Hayatlarınız boyunca, pek çok meşaleyi yaktınız. Şarkılarınızla, buluşlarınızla, hayatlarınızla İsrail Devleti’nde yaktığınız olağanüstü ışıklarınız, törenlerde yakılan meşaleler söndükten sonra dahi yıllar boyu aydınlık yayacaktır” dedi.

Resepsiyona, meşalelerden birini, İsrail’in kurulduğundan beri görev yapmış tüm hükümetler adına yakacak olan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun katılmaması dikkat çekti. Netanyahu’nun konuşma yaparak meşale yakmasına, organizasyona politika karıştırılmaması amacıyla ilk başta itiraz etmiş olan Knesset Başkanı, ortak noktada buluşmak adına Netanyahu’nun tüm hükümetleri temsilen bir meşale yakmasını ve her bir meşale yakacak kişi gibi kısa bir konuşma yapmasına izin vermeyi kabul etmişti.

Her sene meşale yakacak on iki kişi, İsrail toplumuna yaptıkları sıra dışı katkılar göz önüne alınarak seçilirken, bu kişiler arasında olmak çok onur verici olarak değerlendiriliyor. Bu sene, başbakanın da aralarına katılmasıyla on üç kişi meşale yakıyor.

Şarkıcı ve besteci Shlomo Artzi, meşalelerden birini yakıyor. Yetmişinci yıl kutlamalarında meşale yakmak için seçilen kişileri geçtiğimiz ay açıklarken İsrail Kültür Bakanı Miri Regev, Artzi için, “Eşsiz tarzıyla Artzi, İsrail hayatını şarkılarında, makalelerinde ve radyo programlarında yansıtıyor” demişti.

Meşale yakan bir diğer kişi de, 89 yaşındaki efsanevi aktris Leah Koenig.

Palmach Gazi Birliği lideri, 93 yaşındaki General Yeshayahu Gavish de seçilenler arasında yer aldı. Seçim komitesi, “Gavish, Altı Gün Savaşı sırasında Güney Komutanlığını yürüttü ve Sina Anlaşmasını planlayanlar arasında yer aldı” açıklamasını yaptı.

Engelli olimpiyatlarında altın madalyalı Kaptan Noam Gershony de komite tarafından bir meşale yakmak üzere seçildi. İkinci Lübnan Savaşı sırasında kullandığı helikopterin başka bir helikopter ile çarpışarak düşmesiyle Gershony’nin yanındaki pilot hayatını kaybetmiş, kendisi de yaşamının geri kalanında tekerlekli iskemleye mahkûm olmuştu. Bunun ardından Gershony, 2012 Londra Engelli Yaz Olimpiyatlarında tekerlekli iskemle tenisi teklerde altın madalya almış, çiftlerde ise bronz madalyayı paylaşmıştı. Komite, “Gershony engelli kalmış veya yaralanmış İsrail Ordusu askerlerinin mirasını ifade etmekte, devletin inşasını bedelini vücutlarıyla ödemiş cesur ve gururlu kişileri temsil etmektedir” dedi.

Ortodoks kadınlara çalışma imkânı sağlayan Rachip adlı firmanın kurucu ve yöneticisi Racheli Ganot de meşale yakmak üzere seçildi. 78 yaşındaki Fas doğumlu komedyen, aktör ve yönetmen Ze’ev Revach da meşale yakanlardan biri.

Seçim komitesinin hakkında, “Kendisi İbranicey e adanmış pek çok kitap yazdı, sayısız radyo ve televizyon programı yaptı, yarışmalar ve oyunlar düzenledi” dediği Tevrat ve İbranice dili uzmanı 68 yaşındaki Avshalom Kor da meşalelerden birini yakmaya değer görüldü.

Galile bölgesindeki Peki’in Dürzi köyünde ikamet eden tek Yahudi olan, 86 yaşındaki Margalit Zinati de grupta yer aldı. Ailesi yüzyıllardır bu köyde yaşamış olan Zinati, köydeki tek ve içerisinde İkinci Tapınak’tan kalma taşların bulunduğu sinagogun bakımını üstleniyor.

İsrail’deki Dürzi Cemaati lideri Şeyh Mowafak Tarif de meşale yakmak için seçilenler arasında. Ailesinin 1753 yılından beri Dürzi Cemaatinin liderliğini yaptığı Tarif için de, “İsrail’de dinlerarası diyaloğun işleyişinin merkezinde bulunanlardan Şeyh Tarif, farklı din ve kültürlere ait kişiler arasında hoşgörü ve anlayış köprüleri kurulması için yorulmaksızın çaba gösteren bir kişi” dendi.

Meşale yakan kişilerden, Hayfa’da bulunan Technion Üniversitesinde görev yapan ödüllü biyoteknolojist Marcelle Machluf için seçim komitesi, “Çığır açan araştırmalarıyla pek çok buluşa destek verdi; sağlıklı hücrelere zarar vermeden hedefe yönelik ve belirli kanser tedavisine giden yolda ilerlenmesini sağladı” dedi.

2007 yılında tümleşik oyun teorisi konusundaki çalışmalarıyla İsrail Onur Ödülü alan 88 yaşındaki matematikçi Aviezri Fraenkel de meşale yakanlar arasında bulunuyor. 2014 yılında matematikçinin torunlarından Yaakov Naftali Fraenkel, Hamas teröristleri tarafından kaçırılmış ve öldürülmüştü.

Çocukların arabalarda unutulmalarını engelleyen fikrinin patentini alan, 15 yaşındaki işitme engelli öğrenci May Korman bir meşale yakıyor.