Gebelik sırasında beliren şikayetleri ve onları gidermek için alınabilecek önlemleri ele aldık.
Op. Dr. Taner Toprak *
Bulantı ve kusma
Gebeliğin ilk üç ayında hormonların etkisiyle özellikle sabahları ortaya çıkar. Genellikle üçüncü aydan sonra şikâyetler azalır, zamanla tamamen kaybolur.
Öneri
λ Yataktan kalkmadan bisküvi, kızarmış ekmek gibi kuru şeyler yenmeli,
λ Az ve sık yemek yenmeli,
λ Soslu, yağda kızartılmış, çok şekerli sulu gıdalar alınmamalı,
λ Haşlama patates, ekmek, yumurta, peynir, yoğurt, pirinç pilavı, makarna, yenebilir.
λ Tuzlu leblebi ve içecekler ile soda da yararlıdır.
Sık idrar yapma
Gebeliğin ilk yarısında artan böbrek kan dolaşımı ve hormonların etkisiyle, son yarısında ise bebeğin önde gelen kısmının mesaneye yaptığı bası sonucunda sık idrar yapma isteği ortaya çıkar.
İdrar yaparken yanma ve idrar renginde değişiklik olması enfeksiyon belirtileridir. Derhal bir hekime başvurmalı ve gerekli tedaviye başlanmalı. Enfeksiyon yoksa sık idrara çıkma normaldir. Geceleri tuvalete kalkmak zor geliyorsa, geceleri daha az su içilmeli.
Vaginal akıntı
Normalde gebelerde artan östrojen miktarına bağlı olarak, kokusuz, kaşıntı yapmayan yumurta akı kıvamındaki akıntı görülür.
λ Kokulu, vajende yanma, kaşıntı yapan sarı-yeşil veya kesilmiş süt kıvamında beyaz renkli akıntı enfeksiyon belirtisidir.
Öneri
λ Her gün iç çamaşırı değiştirilmeli.
λ Tuvalet temizliğine dikkat edilmeli (hazneden makata doğru).
λ Vajenin içi yıkanmamalı.
λ Enfeksiyon belirtisi varsa mutlaka bir hekime başvurulmalı.
λ Vaginal deodorantlar ve parfümlü sabunlar kullanılmamalı.
Varis oluşumu
Gebelikte büyüyen uterusun yaptığı basıya bağlı olarak, bacaklarda, labium majör ve labium minörlerde varis meydana gelebilir.
Öneri
λ Uzun süre ayakta durulmamalıdır.
λ Önceden varis varsa veya gebelikte ortaya çıkmışsa gebeliğin erken döneminden itibaren elastik varis çorabı giyilmeli.
λ Bacaklar yükseğe kaldırılarak dinlendirilmeli.
λ Ayaklara düzenli egzersiz yapılmalı.
λ Dolaşımı artırmak için ayak bileklerine daireler çizdirilebilir.
Ödem
Hormonların etkisiyle vücutta su tutulması, gebelikte görülen ödemin nedenidir. Gebeliğin geç döneminde sadece bacaklarda ortaya çıkan ödem tedavi gerektirmez. Ödem; sabahları, el, yüz ve bacaklarda meydana geliyorsa, gebelik zehirlenmesi belirtisidir. Tedavisi gerekir.
Öneri
λ Uzun süre ayakta durulmamalı.
λ Sıkı-lastikli çorap ve iç çamaşırı giyilmemeli.
λ Bacaklar yükseğe kaldırılarak dinlenilmeli.
Bacak krampları
Kaslarda ani kasılmalara kramp denir. Kalsiyum ve fosfor fazlalığı sonucu ortaya çıkar.
Öneri
λ Bacaklara masaj yapılmalı.
λ Bölgesel (kramp giren yerlere) sıcak uygulanır.
λ Uyanırken bacaklar aniden gerilmemeli.
λ Yürürken önce topukla yere basılmasına dikkat edilmeli.
Memelerde hassasiyet
Erken ve geç gebelik döneminde rahatsızlığa neden olabilir.
Öneri
24 saat süre ile uygun sütyen kullanılmalı. Sütyen, kan dolaşımını sağlayarak hassasiyeti azaltır.
Kabızlık ve hemoroid oluşumu
Hormonal etki ile mide-barsak hareketlerinin gebelikte yavaşlaması ve büyüyen uterusun rektum üzerine yaptığı bası sonucu kabızlık ve hemoroid gelişir.
Öneri
λ Bol çiğ sebze ve meyve yenmeli.
λ Her gerektiğinde beklemeden tuvalete gidilmeli.
λ Sabah aç karnına bir su bardağı ılık şekerli su içilmesi yarar sağlar.
λ Bol sıvı gıda alınmalı. Örneğin su, çorba, sulu yemekler...
λ Kuru kayısı, kuru erik, kuru incir kompostolarının içilmesi kabızlığı önleyebilir.
λ Düzenli jimnastik yapılmalı ya da haftada üç gün yarım saat yürüyüş yapılmalı.
λ Verilen demir ilaçları tok karnına, bol sıvı ile alınabilir.
*Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı, Or Ahayim Hastanesi