Ser Avuelos Los Sezudos De La Famiya, Los Avuelos

Coya DELEVİ Judeo-Espanyol
15 Ağustos 2018 Çarşamba

Pasar de la manseves a la vejes… Kuando, komo me ize avuela? La vejes es tan avagaroza ke, no mos rendemos kuento afilu… Es komo el Otonyo, kon las manchas amariyas o ruvyas ensima las ojas de los arvoles, tomando el lugar del enverano, antes de empesar su viaje verso el invyerno. Komo las ojas, i el ombre empesa kon un poko de grizo en las syenes, rugas, kanseryas, rememorar el pasado, olvidar… akodrar… Envejeser es bivir esta dilema i alora le puedemos suetar la byenvenida. En realidad, envejeser o entrar en anyos, es el ritmo natural de la vida, la ultima etapa de la egzistensya normal del benadam.

Esto fue un kurto pasaje de mi artikolo titolado “Entrando en anyos… o envejeser…”, ke se publiko en esta pajina antes muncho tyempo. Pensi esta introduksyon para muestro sujeto de oy.

En el presipyo del mez de Septembre, se selebra el diya de los avuelos. Malgrado lo ke aze prezumir este byervo, todos los avuelos no son aedados. A la kontra, ay ke son komo ermanos grandes de sus ijos. Mansevos o menos mansevos, a todos los avuelos, les mando mi amistad, a la okazyon de este diya.

En los Estados Unidos, mizmo si no es ansyana komo las fyestas de la Madre i del Padre, la fyesta de los avuelos se fyesta desde munchos anyos. En todo kavzo, esta selebrasyon no es muy konosida aki, ni popular komo los diyas mensyonados mas ariva.

Komo, ke manera se puede onorar estos keridos nonos i nonas? Muncha djente konsideran este djenero de selebrasyones, komo un preteksto a la lokura de gastar i mizmo las kritikan. Personalmente yo, no esto de akordo. A la kontra, penso ke estos diyas espesyal, estas selebrasyones inosentes, son okazyones de aserkar los miembros, chikos i grandes de la famiya. Estos diyas, ansi ke diyas de fyestas, son manaderos de felisidad… Vinyendo a los gastes, no ay menester de regalos grandes i karos. A mozotros avuelos, mos abasta ser akodrados i estar endjuntos kon muestros ijos i inyetos, no solamente en diyas espesyal ma, en kada okazyon posivle.

Ke pensan eyos de sus avuelos? Bueno, antes de todo, son sus amigos, sekretores i se entyenden muy byen, malgrado la grande diferensya de edad. Los nonos konosen sekretos (naturalmente inosentes!), ke los chikos no tyenen ozadiya de dezir a los paryentes. Asigun los inyetos, los nonos tyenen mas muncho entendimyento i induljensya i sovre todo, una pasensya sin limito.

No solo pasensya, tambyen tyenen fuersa! para djugar, para kontar konsejas, al koste mizmo, de olvidar la komida en el orno!… Son amigos inkomparavles, ke reushen esto todo, porke tyenen en vezes, mas muncho tyempo. Tengo dudas sovre el tyempo, esto tomando en konsiderasyon ke todos los avuelos no son aedados. Ay una jenerasyon absolutamente manseva, ke tyenen inyetos i ke lavoran, ke tyenen okupasyones i aktividades sosyal.

No importa la edad, los avuelos son de un grande ayudo para los paryentes, en diversos domenos. La kestyon de edukasyon puede kavzar en vezes, malentendimientos i kritikas o komentaryos. En vezes son en kontradiksyon sovre la manera de edukar los chikos. Lo ke deranja los paryentes, es la muncha kara ke los grandes dan a los inyetos.

Portanto, yo penso ke aktualmente, a kondisyon de kedar en el kuadro de syertos limitos, los paryentes estan akordando a sus ijos una ancha libertad ke no konosimos a muestros ijos. Me esta paresyendo ke la jenerasyon muestra era mas rigoroza, por no kalifikarla de intransijente. Ke grande kontradiksyon, muestro komporto induljente, tolerente, kon los inyetos! Reelmente, kuryozo i enteresante!… Portanto, esto no los empide de ser la sezudeza, la eksperyensa de la famiya. Meresen kerensya, kudyo i, sovre todo, grande respekto.