İtalyan Sinagogu – Kal de Los Francos

Bizans döneminde Cenova, Venedik, Ankona gibi İtalya Yarımadasından gelen Yahudi toplulukları İstanbul’da yaşardı.

Sara KOHEN Kültür
15 Ocak 2019 Salı

Osmanlı döneminde de İspanyol Engizisyonundan kaçıp İtalya’ya yerleşen Yahudiler gerek çalışmak, gerek kendilerini daha güvende hissetmek için İstanbul’a göç etmişlerdi.

1840-1850 yılları arasında Osmanlı vatandaşı olmayan ve çoğunluğu İtalyan vatandaşlığına sahip Yahudiler ‘İstanbul Yabancı Yahudi Cemaati’ (Comunita Israelitico Straniera di Rito Spagnolo Portoghese di Costantinopoli) adı altında kendi cemaatlerini kurmuşlardı.

İtalyan vatandaşlığına sahip Yahudiler, o dönemdeki Yahudi yöneticiler ile düğün ve cenaze gibi hizmetlere ait harçlar konusunda anlaşamadığından,

İtalyan Krallığı’nın himayesine girmeyi talep etmişlerdi. 2 Mayıs 1862 tarihinde, Babıali nezdindeki temsilcisi Commandante Cerutti, yazılı bir kararla “Mensuplarının İtalyan uyruğunu muhafaza etmeleri kaydıyla din özgürlüğünü korumaya ve cemaati resmen tanımaya hazır olduğunu” bildirmişti. Topluluk, ‘Comunita İsraelitico Straniera di Costantinopoli sotto la protezione Italiana’ adını almıştı.                                                                                                        

Osmanlılar, Avrupalıları ‘Frenk’ diye adlandırdıkları için bu cemaat üyesi Yahudilere ‘Los Francos’ adı verildi ve sinagogları ‘Kal De Los Francos’ olarak isimlendirildi.

İtalyan Sinagogu Kal de Los Francos, 1885 yılında yapılmış ancak gereken parayı toplamak hiç kolay olmamıştı. Borsa acentesi Emanuel Salem, Yabancı Yahudi Cemaatine katılmış ve inşaatın yapılması için halktan para toplamış ve bunun karşılığında halka tahviller vermişti. Gereken para toplanınca Cemaat Genel Sekreteri Leone Piperno çabalarıyla inşaata başlanmış ve dönemin mahalle imamı ile muhtarı bölgede bir sinagog bulunmasına mahzur görmediklerine dair yazı vermişlerdi.

Bugün İtalyan Sinagogu, 134 yıldan beri hizmet vermekte olup sinagogda belli aralıklarda müzik resitalleri düzenlenmekte, bar mitsvalar yapılmakta, üst katta seudalar (yemekler) verilmektedir.  Cumartesi (Şabat) ve bayram günleri sinagog kapılarını herkese açar.

İtalyan Sinagogunda bana yardımcı olan, bilgilerini paylaşan Alain Danon, Beti Kohen ve Violet Kampeyas’a çok teşekkür ederim.

 

kaynakça: İtalyan Sinagogu Broşürü Naim A.Güleryüz

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün