Portekiz’in bilenen iki Yahudi grubu, Porto ve Lizbon cemaatlerinin yanında üçüncü bir cemaati daha var, 70 kişilik Belmonte Köyü Cemaati.
Bu cemaatin en büyük özelliği yaklaşık 525 yıl evvel, ya ölüm ya da Hristiyan olma seçeneklerini sunan Engizisyondan hiç kaçmamış olmaları…
Belmonte Köyü Cemaati beş asır önce görünüşte Hıristiyan olmuş ve gizli olarak Yahudi bir hayat sürerek günümüze kadar gelmiş. Ancak Belmonte Yahudi Cemaatini ülkenin diğer Yahudilerinden tek ayıran özellik, zamanında kimliklerini gizlemek için geleneklerine yaptıkları değişiklikler değil. Belmonte Cemaati de Portekiz makamları tarafından tanınmak, Porto ve Lizbon cemaatleri gibi yıllık bütçeden pay almak istiyor.
Belmonte’nin Yahudileri ilk olarak 1917 yılında bölgeye gelen Polonyalı Aşkenaz asıllı maden mühendisi Samuel Schwarz tarafından belgelendi. Schwarz, köyde çalışırken bazı Hıristiyanların cumartesi çalışmaktan nasıl kaçındıklarını fark ederek ve gözlemlerini derinleştirirdi.
Schwarz, 1925 yılında yayınladığı ‘20. Yüzyılda Portekiz’de Yeni Hıristiyanlar’ kitabında Belmonte Cemaatini ve Yahudi bayramlarını Yom Kipur, Purim, Pesah ve Ester Orucunu gizli olarak nasıl kutladıklarını anlattı.
Portekiz’i hiç terk etmemiş bu Yahudi cemaati gelenekleri ile tarih açısından büyük bir hazine gibi görünse de bu gerçeğin bir de karanlık yönü var.
Yüzyıllardır akrabaları ile evlenen cemaatin tüm çiftleri neredeyse kendi kuzeni ile evli. Dolayısı ile cemaat üyeleri gece körlüğü gibi onlarca genetik hastalıktan mustarip.
Kaynak: JTA, Canaan Liphshiz