Otras lentejas

Eliz GATENYO Judeo-Espanyol
4 Aralık 2019 Çarşamba

En vezes un evenimyento se aze kavza a otro. En kijiendo deskuvrir una koza, se deskuvre otruna koza, ke en vezes se aze mas emportante de la primera.

Este deskuvrimiento ke vos va kontar fue un azardo, una koensidensya ke no se puediya imajinar o saver de antes.

A 6 kilometros de distansya de Yerushalayim, se estava fraguando una karretera (kamino, otoban). En lo ke ampesaron a kavakar la tierra, toparon un sitio arkeolojiko muy valorozo, inimajinavle. Este sitio estava enterrado desde miles de anyos debasho de la tierra i no muy abasho.

Asigun Yaakov Bardi de la Otoridad Israeliana de las Antikidades, esta deskuvierta fue la rekompensa de su kariera yena de reushidades.

En kavakando la tierra, todo lo ke toparon, asta el mas chiko pedaso de piedra, lo apartaron.

De la primera paleta de tierra ke kitaron, los arkeologos ya entedyeron ke estas kavakaduras ivan a aklarar lo ke saviyamos asta agora sovre esta rejyon del Levante.

Aki lavoraron mas de 300 personas. Arekojeron miles de objetos de aki. Entre estos objetos toparon una statueta en forma de vaka o toro, una maniya i aryentro de una tomba toparon un pendantif de la forma de una kavesa umana.

Ma!  En los ojos de los sientifikos aviya una koza ke era muy presyoza i enteresante. Esto no era ni las skulturas, ni las piedras gravadas. Esto era un chini de lentejas, topada en un kiler, ande aviya miles i miles de semyentes. Esto era una deskuvierta inkreyivle. Es grasyas al fakto ke fueron karbonizadas, ke ayegaron asta oy en diya sin bozdeyarsen. Estas lentejas teniyan 9000 anyos.

Keridos amigos, los trigos i los restos de los animales domestikos mos amostran ke estas tierras eran muy fertiles i los ke biviyan aki lavoravan la tierra i se okupavan de engrandeser ovejas i animales, en lo ke en mizmo tiempo en Evropa, biviyan en kasando i en arekojendo yervas ke ya estavan kresidas.

Esta sitio ke se yama Modse tiene mas de 30 hektares. En el tiempo ke en los sitios biviyan solo unas kuantas famiyas, en Modse se topo ke biviyan 2000-3000 personas. Es ansina ke este deskuvrimiento tiene una muy grande emportansya.

Agora kale lavorar muy presto para salvar todo lo ke se puede. Porke el tiempo esta kontado. La konstruksyon de la karretera va ampesar en kurto tiempo. Las ruinas seran kuvyertas por las makinas de ekskavasyones.

Despues de agora, estos todos tresoros se van a pueder ver en los muzeos ke los ekspozaran.

 

 

 

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün