VAERA - Ortamdan etkilenirken

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
25 Aralık 2013 Çarşamba

Çoğumuzun sıklıkla karşılaştığı bir durum vardır. Arkadaş ortamında derin sohbetler sırasında yakılan sigara dumanı istesek de istemesek de bizleri etkiler. Pasif içici olmaktan daha fazla bir şekilde elbiselerimize siner. Çoğumuz o akşam kıyafetlerimizi değiştirirken suratını buruşturur. Öyle ya kıyafetler hoş olmayan bir şekilde sigara kokmaktadır.

Güzel bir örnek de verelim. Bir parfüm dükkânında uzun süre kaldığınızda oradaki güzel koku bir şekilde üzerimize siner. Zaman zaman bu güzel kokuyu içimize çekmek için elbiselerimizi koklarız.

İnsanı etkileyen en önemli faktörlerin başında da çevre gelmektedir. Genotip olarak birbirlerinin aynısı olan tek yumurta ikizlerinin farklı ortamlarda yetiştirildiklerinde fenotipik ve karakter olarak birbirlerinden çok farklı oldukları kanıtlanmış bir gerçektir. Kötü karakterli bir insan iyi ve uyumlu bir çevrede yetiştiği zaman elbette iyi ve dürüst insanlardan bazı özellikler kapabilecektir. Elbette bunun aksi de doğrudur. 

“Paro sizinle konuşup marifetinizi gösterin dediği zaman Aaron’a söyle: Asanı al ve Paro’nun önünde yere at; ve yılana dönüşecektir.” (Şemot 7/9)

Moşe’nin Paro’nun karşısında yapmış olduğu asanın yılana dönüşme sahnesi Tora’nın heyecan katmak için kullandığı bir anekdot değildir. Mısır bilgeleri aynı sahneyi gerçekleştirmişlerdir ama asıl mucize orada olmuştur. Aaron’un ‘asası’ diğerlerinin asasını yutmuştur. Ancak ne yazık ki Paro mesaj anlayabilecek durumda değildir. O şişirilmiş egosunun kendine verdiği hazzı hissetmekten daha ileriye gidememektedir.

Tanrı Moşe aracılığı ile burada Paro’ya önemli mesajlar vermeyi amaçlar. Bene Yisrael Mısır’ın yozlaşmış ve kötü ortamında birçok değerini yitirmiştir. Ancak onlar bu ortamdan çıkarıldıkları taktirde dünyanın en kutsal insanları haline de gelebileceklerdir. Bunu Paro’ya anlatmak için Moşe üzerinde Tanrı’nın gizemli isminin yazılı olduğu asayı kullanmıştır. Asa, Paro’nun önüne atıldığı zaman yani yozlaşmışlık ve Paro gibilerinin düşünceleri ortama hâkim kılındığı zaman asa bir yılana, bir zarar vericiye dönüşmektedir. Asa Moşe’nin ellerinde olduğu ve saf temiz ortamına geri döndüğü zaman ise yeniden kutsal ismin kazılmış olduğu kutsal bir objeye dönüşmektedir.

Günümüzün yozlaşmış ortamda yaşamış olan biz Yahudiler ister istemez bu ortamdan etkileniriz. Bunun daha da kötüsü bunun farkına varmadan yaşamımıza devam ederiz. Bu etkiden kurtulmanın tek yolu Tanrı’ya yaklaşmaktır.  Tanrı’nın bizden istediklerini yerine getiren her Yahudi bu yolda kutsal ismin yazılı olduğu mucizeler gerçekleştirebilen bir asaya dönüşebilecektir.