HUKAT : Doğruları doğru bir şekilde yapmak

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
24 Haziran 2015 Çarşamba

Hukat peraşasında Moşe Rabenu’nun kayaya vurması olayını ve bunun sonucunda kendisine verilen Erets Yisrael’e girmeme cezasını okuruz. Elbette bu Tora’nın anlaşılması hiç de kolay olmayan bölümlerinden bir tanesidir. Burada Moşe Rabenu’nun hatasının ne olduğunu anlamaya çalışırken Or Ahayim Rişonim’den farklı örneklerle bunu anlamamızı kolaylaştırmaktadır.

Tanrı, Moşe ile konuşmasında Moşe’den kayaya vurmasını değil konuşmasını ister. Raşi Moşe’nin hatasının kayaya vurmak olduğunu ifade eder.

Tora Moşe’nin kayaya iki kez vurduğunu öğretir. Rabi Eliezer hatanın kayaya iki kez vurulmasında olduğunu iddia eder. 

RamBam Moşe’nin öfkeye kapıldığını ve hatanın burada olduğunu öğretir.

Birçok açıklayıcı Moşe’nin halka ‘isyankârlar’ şeklinde hitap etmesini hata olarak görür.

Rabenu Hanan-El kaynaklı bir açıklamayı benimseyen RamBam ise Moşe’nin hatasının “sizlere su çıkaralım” sözünde yer aldığını, söylemesi gerekenin ise Tanrı’nın bu kayadan su çıkaracağı olduğunu bildirir.

Bütün bunları okuduktan sonra Rabi Gifter’in öğretisine yakından bakacağız. Moşe Rabenu iyi bir iş yapmak için görev başındadır. İsrail toplumuna hesed yapmak için çalışmaktadır. Milyonlarca kişiye su sağlamak üzeredir ve bu kaynak onlar için hayatidir. Bütün bunlar Moşe’nin yaptığının bir mitsva olduğu konusunda hemfikir olmamızı sağlar. 

Ancak bizler mitsvalarımızı yerine getirirken onları iyi anlamalı, incelemeli, analiz etmeli en küçük davranışımızı dahi düşünerek yerine getirmeliyiz. Bu iyi niyetli davranışlarımızın eksik kalmasını veya sorunlu bir hale dönüşmesini engelleyecektir.

Bu bölümde Moşe Rabenu’nun halkı için bir mitsva yapmak istediği ve iyi niyetli olduğu konusunda şüphe yoktur. Rişonimler’in görüşlerini okuyunca ve olaya daha derin bir perspektiften bakınca bilgelerimizin iyi niyetli davranışlar içinde nasıl problemler bulabildiklerini anlamak daha mümkün olacaktır.

Rabi Elie Mansour buradan alınacak dersi şöyle açıklar: Hayatımızda sadece günahtan kaçmak için dikkatli davranmak yeterli değildir. Mitsvaları yerine getirirken de dikkatli davranmak gereklidir. Birçok kişi teşuva yapmanın sadece günahlarımız için gerekli olduğunu zanneder. Hâlbuki Gemara mitsvalarımızın da incelenmesi ve doğru bir şekilde yerine getirmek konusunda dikkatli olmamız gerektiği konusunda bizleri uyarmaktadır.

Rabi Gifter Tanrı’dan şikâyet etmememiz gerektiği konusunda da bizleri bilgilendirmektedir. Bazen çok istediğimiz bir şey yerine gelmeyebilir veya olaylar bizim planladığımız şekilde gelişmeyebilir. Yaşam yolunda yürürken çarptığımız bazı engeller olabilir ve biz bunun neden olduğunu veya Tanrı’nın bizi neden ödüllendirmediğini veya Tanrı’nın yollarını sorgularız.  Bazen Tefila yaptığımızı, tsedaka verdiğimizi, hesed için çalıştığımızı ve Tora öğrendiğimizi dile getirir ve bu konuda kazanımlarımız ile ilgili Tanrı’nın yollarını sorgulamak hakkına sahip olduğumuzu düşünürüz.  Ancak bu yaptıklarımızı yakından incelediğimizde Tefilaların adet yerini bulsun diye yapıldığını, Tora öğreniminin gerektiği gibi olmadığını, tsedaka’nın alışkanlık ile verildiğini ve hesed davranışlarının farklı düşüncelerle icra edildiğini görebiliriz.

Moşe ile kaya konusunda Moşe’nin elbette ki iyi niyet ve mitsva yapma duygusu ile hareket ettiğini bilmekte ancak Moşe’nin davranışındaki eksikleri ve mükemmellikten uzak durumu yakından incelediğimizde daha net görmekteyiz. 

Şimdi mitsvalarımızı ve iyi edimlerimizi daha yakından incelemek ve mitsvaları daha doğru yerine getirebilmek için çaba gösterme zamanıdır. Bu çalışmalar bizleri daha anlamlı ve iyi yerlere getirecektir.