Pinehas - Geç gelen ödül

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
8 Temmuz 2015 Çarşamba

Bu haftaki peraşamız Pinhas’ın ödülünün açıklanmasıyla başlar. Birçok yorumcu bu ‘geç kalınmış ödülün’ neden bu haftaki peraşada anlatılıp da geçen hafta Pinhas’ın davranışından sonra belirtilmediğini sordular. Bunlardan biri de Couchy'li Rabi Moşe’dir. "Pinehas'ın, durumun gerektirdiği şevkli ve sert davranışı geçtiğimiz peraşada anlatılmıştı. Öyleyse Tora, ona verilen ödülü neden hemen orada söylememiş ve bu haftaki peraşayı beklemiştir?"

Bunu anlamak için Pinhas’ın davranışının niteliğine yakından bakmamız gerekir. Pinhas’ın davranışı gayretlidir, şevk doludur ama bir hayli serttir. Rabi Moşe bütün gayretli eylemlerin haklı olmayabileceğini söyler. Çünkü coşku ve gayret dolu hareketler gibi görünen şey, çoğu örnekte, aslında olgunlaşmamış içgüdüsel hareketler veya başkalarının düşüncelerine ve değerlerine karşı hoşgörüsüzlüğün patlaması olabilir. Bu yüzden gayret dolu bir eylem, o eylemi yapanın davranışı açıkça gözlemlenmeden doğru bir şekilde değerlendirilemez. Bunun için aynı kişinin başka davranışlarına da bakmak gerekir. Eğer o kişinin olayın sonrasındaki davranışı olgun bir insanınkilere uygunsa ve bu davranışları onun normal şartlarda eylemlerinde temkinli olduğunu kanıtlarsa, başkalarının düşüncelerine ve haklarına saygılı davranırsa, o zaman o kişinin hareketinin gerçekten içten ve övülmeye olduğu düşünülebilir. Ama aksine, eğer sonraki davranışı olgunluk ve sorumluluk duygusunu içermiyorsa, o zaman o kişinin hareketinin sadece içgüdüsel veya hoşgörüsüz bir hareket olduğu anlaşılır.

Rabi Dr. Twerski, Living Each Week kitabında Rabi Moşe’nin bu görüşüne yer verir. Ona göre Pinhas’ın ödülünün hemen açıklanmayıp biraz beklenmesinin sebebinin budur. Tanrı, Pinhas'ın doğru davrandığını bilmesine rağmen, halkın da Pinhas'ın sonraki davranışlarını görüp, onun aslında makul ve gerçekten Tanrı'ya bağlı olan biri olduğunu görmelerini istemiş ve ödülü de ancak bundan sonra vermiştir.