4 Mayıs’ta gerçekleşecek Holokost Kurbanlarını Anma Günü’nde Kudüs Yad Vaşem Müzesinde altı farklı meşaleyi altı Holokost kurbanı yakacak.
Bu seneki Holokost Anma Günü’nün ana teması: ‘Her şey bize yasaktı, ancak yine de biz her şeyi yaptık’.
Söz konusu temanın seçilmesinin amacı Holokost zamanında korkunç şartlarda yaşayan Avrupa Yahudilerinin insani değerlerini korumak için verdikleri psikolojik savaşı bugünkü nesillere aktarmak.
Törenin açılışında yakılacak altı mum 2. Dünya Savaşı’nda Alman Naziler tarafından ölüm kamplarında katledilen altı milyon Yahudi’yi temsil edecek. Bu sene 6 milyon için 6 mumu yakacak kahramanların isimleri ve yaşları şöyle:
--- 1919 doğumlu Çek Sara Kain. Sara 1944 yılında 8 yaşında iken ailesi ile birlikte Auschwitz Kampına yollandı. Sara ve kardeşi Ethel’in tüm ailesi gaz odalarında infaz edildi.
--- 1916 doğumlu Çek Robert Tomashof. Robert zorla alındığı zamanın Slovak ordusunda Yahudiler için toplama kampı inşaatında çalıştı. Daha sonra ordudan kaçarak sahte belgelerle Hıristiyan olduğunu beyan ederek Nazilerden kurtuldu. Ancak gittiği Budapeşte’de birinin onu tanıması sonucu tutuklanarak hapse atıldı.
Tomashof, Auschwitz’e gönderilmeden birkaç gün evvel hapisten kaçmayı başardı ancak tekrar yakalandı ve Targu Jiu şehrindeki çalışma kampına gönderildi. Savaş sonunda kamp, Kızıl Ordu tarafından özgürlüğüne kavuşturulunca genç Tomashof bir süre Yahudi Ajansı için çalıştı ve 1948’de İsrail’e göç etti.
--- 1930 doğumlu Çek Jehosua Hesel Fried. Dindar Yahudi bir aileden gelen ve babası haham olan Fried, 1939’da ülkesi Naziler tarafından ilhak edilince toplama kampına yollandı. Ardından Auschwitz Kampına yollanan Fried, burada mahkumlara şarkı söyleyerek moral vermesi ile tanındı. 1944’te Kızıl Ordu’nun yaklaşması üzerine başka kamplara sevk edilen yüzlerce Yahudi ile Ölüm Yürüyüşü’ne katılan, karda uyumak, gittiği Mauthausen Kampında yaşamak için solucan yemek zorunda kalan Fried, tifüse yakalanmasına rağmen dua etmeye devam etti. Müttefikler Mayıs 1945’te yaşadığı kampı özgürlüğüne kavuşturduğunda Fried, Şabat duasında idi…
--- 1928 Libya Bingazi doğumlu Joseph Labi. 19 kardeşi olan Labi, bölgenin ünlü hahamı ve Yahudi mahkemesi üyesi Eliyahu Labi’nin torunu. Daha sonra Maccabi Siyonist Hareketi’nin bir üyesi olacak Labi, 1938’de Libya’da İtalyan-Nazi yasalarının uygulanması ile tüm diğer Yahudi öğrenci arkadaşları ile ayrı bir okula kondu.
1942’de tüm ailesi ile İtalya’da çalışma kampına gönderilen Labi, 1944’de Bergen Belsen Kampına transfer edildi. Burada 13 yaşına gelen Labi, Bar - Mitzva’sının kampta yaptı. 13. yaş töreninde ilk defa tefilin takan Labi ve konuklarının masasında sadece bir adet patates vardı.
Savaş sonunda 1945’te İngiliz Ordusu’na yazılan Labi, daha sonra üniformasını çıkarttı ve İsrail ordusunun temelini teşkil eden Palmach birliklerine katılarak bağımsızlık savaşında görev aldı.
--- 1937 Polonya Doğumlu Chaim Grossbein. Dört kişilik dindar bir Yahudi ailenin ferdi olan Grossbein, 1942’de ailesi ile getto sınırlarında yaşamaya zorlandı. Anne babası gettodan kaçmak isterken vurulan 4 yaşındaki Grossbein’ı, ailesinin yakınları bir şömine bacası içinde günlerce besledi ve sakladı. Ancak Naziler Yahudilerin saklandığı evi bulunca herkesi öldürdü. Bir mucize eseri küçük çocuk fark edilmedi. Grossbein, daha sonra kuzeni Rishka tarafından bacadan çıkartıldı ve birlikte gettodan kaçarak ormanda partizanlara sığındılar.
Günlerce ormanda yaşayan, Almanların baskınlarından birinde yaralanan ancak partizan Yahudi bir doktor tarafından tedavi edilen Grossbein, savaş sonunda bir süre Polonya’da yaşadıktan sonra İsrail’e göç etti.
--- 1920 Polonya doğumlu Lonia Rozenhoch. Babası kunduracı ve bir sosyalist olan Rozenhoch henüz 17 yaşında bir üniversite öğrencisi iken ailesi ile gettoda yaşamaya zorlandı. Daha sonra kardeşleri ile birlikte silah fabrikasında çalışmaya zorlanan Rozenhoch, buradan kaçarak kendine Hıristiyan olduğuna dair kimlik çıkarttı. Rozenhoch’un anne babası Auschwitz’e gönderildi ve orada infaz edildi. Ancak Rozenhoch Kardeşler, 1942’de yakalanarak Auschwitz’e gönderildi.
Kampta Rozenhoch Kardeşler, sırtından rahatsız olan kız kardeşlerinin içtimada düzgün durmasına yardım ederek onun gaz odası için seçilmesine defalarca engel oldu. 1945’te savaşın bitmesi ile birlikte İsveç’e göç eden kardeşler daha sonra 1948’de İsrail’e giderek kibbutz hareketine katıldı.
