Mişpatim peraşasının çoğunluğunda insanlar arasındaki kanun ve hükümlerin verildiği görmek mümkündür. Özellikle ticari ve finans konularında oldukça önemli kurallar bu peraşanın konusunu oluşturur. Klasik konulardan biri bir kişinin açılan ve kapatılmayan bir çukur nedeniyle verdiği zararın anlatıldığı bölümdür. Kişi başkalarına verdiği zarardan sorumlu tutulmakta ve gereğinin yapılması beklenmektedir. Çukur ile ilgili bu klasik anlatım aslında insanların her zaman dikkatli olmaları gerektiğini de anlatmaktadır. Kendi davranışlarının başkalarını nasıl etkilediğini anlamak zorunda olan insan davranışlarının sonuçlarına da katlanmayı bilmelidir. Kişi sadece kendi istediği ve sadece kendi yararına olacak şekilde davranış hakkına sahip değildir. çünkü insan toplumsal bir varlıktır ve toplumla beraber yaşamayı öğrenmekle mükelleftir.
Hafets Hayim’in başından geçen bir olay Rabilerin bu konudaki hassasiyetlerini anlamamız için önemli dersler içermektedir. Öğrencileriyle birlikte yolda yürüyen Rabi yerde bir parça kağıt görür. O kağıdın Tora parçasına ait olduğunu düşünen Rabi hemen eğilip kağıdı alır ve bakar. Tora olmadığını görünce tekrar yere bırakır. Ama birden geri dönüp o kağıdı tekrar alır. Bu davranışlarına bir anlam veremeyen öğrencilerine de şöyle açıklar.
Eğer bu kağıdı orada bırakacak olursam bir başka kardeşim bunun belki de Tora yazılı bir kağıt olduğunu düşünerek yere eğilip bunu almaya çalışacaktır. Bunu yaparken de gereksiz yere efor sarf edecektir. bunun olmaması için o kağıdı alıp gözden uzaklaştırmanın gerekli olduğunu düşündüm.
Hafets Hayim ‘bor’ dediğimiz çukurla ilgili mitsvaların verdiği mesajı almıştır. İnsan olarak yaşamımızı bir fanus içinde değil toplumla birlikte sürdürürüz. Yaptıklarımız o veya bu şekilde etrafımızı, toplumumuzu, insanları etkilemektedir. Bizler de onların yaptıklarından etkilenmekteyiz. Bunun için yaşamda toplumsal gerekliliklere azami oranda dikkat etmek bir zorunluluktur.
