İsrail siyasi tarihinin tümüne tanık olan adam: Şimon Peres

İsrail’in yedi boyunda devlet başkanlığını yapan, en uzun süre Knesset vekili olan Şimon Peres, hayatının büyük bir bölümünde aktif olarak siyasetin içinde yer aldı.

Dünya
28 Eylül 2016 Çarşamba

Şimon Peres, 2 Ağustos 1923 tarihinde Polonya’da doğdu. Büyükbabası bir haham olan Peres, kendisini büyükbabasının büyüttüğünü ve ondan çok etkilendiğini belirtmişti.

Şimon Peres’in babası 1932 yılında Filistin topraklarına göç etti. İki yıl sonra Peres ve ailenin diğer üyeleri de babanın ardından Filistin topraklarına gitti. Ancak Polonya’da kalan ailesinin diğer fertleri ve akrabalarının tamamı Holokost’ta hayatını kaybetti.

İlkokul ve lisenin ardından tarım okulunda da eğitim alan Şimon Peres, uzun yıllar kibbutz’da yaşadı. 1940’lı yıllarda işçi hareketinde aktif olarak görev aldı. 1945 yılda Sonya Gelman ile evlendi. Çiftin üç çocukları oldu.

1947 yılında Hagana’ya katılan ve aktif görev alan Peres, İsrail Devleti kurulduktan sonra savunma bakanlığında çalışmaya başladı. 29 yaşındayken savunma bakanlığındaki görevi İsrail Devleti’ne katkı sağlayacak stratejik ilişkiler kurmaktı. Peres, Fransa ile ilişkiler kurarak, bölgede dengeleri değiştirecek silah alımına katkı sağladı.

1959 yılında ilk kez İsrail meclisi Knesset’e seçildi. 1965 yılına kadar savunma bakanı yardımcılığı görevini sürdürdü. 1969 yılında göçmen bakanı, 1970 yılında ise ulaşım bakanı oldu. 1973 yılında Rabin hükümetinde savunma bakanı oldu.

1980’li yıllarda Şimon Peres, İsrail siyasetinde sol birlik koalisyonu ile mecliste çoğunluğu elde etmeye çalıştı ancak başarılı olamadı. 1984 yılında Likud lideri Şamir ile anlaştı ve ikili dönüşümlü olarak başbakanlık ve dışişleri bakanlığı görevlerini üstlendi.

1990’lı yılların başında İşçi Partisi liderliğini Yitshak Rabin’e kaptıran Peres, dışişleri bakanı oldu. Bu dönemde Filistin lideri Yaser Arafat ile yapılan gizli görüşmeler Oslo Anlaşması’nın imzalanması ile sonuçlandı. Bu anlaşma Peres ile birlikte Rabin ve Arafat’a da Nobel Barış Ödülü’nü getirdi. Rabin’in suikasta kurban gitmesinin ardından ise başbakanlık koltuğuna oturdu.

2001 yılında İşçi Partisi’nin, Likud ile koalisyona girmesini sağladı ve dışişleri bakanlığı görevini üstlendi. Sonraki yıllar, İşçi Partisi’nin içinde çekişmeler ve lider değişiklikleri ile geçti.

Peres Haziran 2007’de İsrail devlet başkanlığına seçildi. Seçimin ardından, 1959’dan beri yürüttüğü İsrail tarihindeki en uzun Knesset üyeliğinden istifa etti. Peres, 2014 yılına kadar devlet başkanlığı görevini başarıyla yürüttü.

Etiketler: