İsrail, İran ve Pakistan’dan şaşırtıcı işbirliği!

İsraili bilim insanları 100 milyon dolarlık parçacık hızlandırıcısı inşasının projesi için Pakistan, İran, Mısır ve Ürdünlü meslektaşlarıyla bir araya geliyor.

Synchrotron-Light for Experimental Science and Applications ya da kısaca Sesame adındaki hızlandırıcı Ürdün’ün başkenti Amman’ın kuzeybatısındaki el-Balka kentinde gelecek sonbaharda resmen açılacak. Susam’ın üye ülkeleri arasında örneğin Pakistan ve İran İsrail’i tanımıyor. Türkiye Güney Kıbrıs’ı tanımıyor. İsrail-Filistin çatışması ise aşikar. İran iki bilim insanının çalışmalar sırasında Mossad tarafından suikasta kurban gittiğini iddia ettikten sonra bile işbirliğinden çekilmedi. Susam’ın bilimsel başkanlığını yürüten Giorgio Paolucci, tüm bu ülkelerin temsilcilerinin bir araya gelerek başka hiçbir mecrada konuşabildiklerini zannetmediğini belirtiyor. Ülkelerin hükümet yetkilileri siyasetten bağımsız olarak her türlü teknik konuda uzlaşıyorlar ve böylece hızlandırıcının yapımı da ilerliyor.

Susam’ın amacı Ortadoğu ve komşu bölgelerde bilimsel ve teknolojik mükemmeliyeti teşvik etmek, parçacık fiziği, kimya ve biyoloji gibi temel fen bilimlerinden çıkışla biyoloji, arkeoloji, tıbbi bilimler konusunda birinci sınıf araştırma merkezleri kurulmasını sağlamak ve böylelikle beyin göçünü tersine çevirmek. Bunun yanı sıra Susam, farklı toplumlar arasında  uluslararası işbirliği ile bilimsel ve kültürel köprüler kurarak barış kültürüne katkıda bulunmak hedefinde.

130 metre çapındaki Susam, Cenevre’de CERN’de bulunan LHC’den (Large Hadron Collider) daha ufak ama yine de birçok uygulama yapılabilecek ve araştırma fırsatları sunabilecek kadar sofistike bir yapıya sahip. Susam çember şeklinde bir tüpte mıknatıslar sayesinde elektronları birbirine ışık hızına yakın bir hızda çarpıştırarak oluşan radyasyonu toplayıp, deneylerde kullanıyor.