Sukot’tan başlayarak dokuzuncu güne denk gelen ve ayrı bir bayram olan Simhat Tora, diasporada bu yıl 24 Ekim Pazartesi akşamı ve 25 Ekim Salı günü kutlanıyor.
Simhat Tora’da, Devarim Kitabı’nın son peraşasını (Vezot Aberaha) okuduktan sonra, 54 peraşadan oluşan bir yıllık döngü tamamlanır ve hiç ara vermeden, tekrar Bereşit Kitabının ilk peraşası (Bereşit) okunmaya başlanır.
Bu şekilde Tora okumanın hiç aralıksız, sürekli bir döngü olduğu ve mutluluğumuzun kaynağı olan Tora’sız yaşayamayacağımız gerçeği vurgulanır. Simhat Tora’yı kutlama geleneği, Zohar’da ve Şulhan Aruh’ta yazılıdır.
Simhat Tora - Tora Sevinci
Roş Aşana-Yom Kipur-Sukot-Şemini Hag Atseret bayramlarındaki yoğun iç hesaplaşmalardan sonra, Tanrı’ya, Tora’ya dönüşün sevincini yaşarız.
Ayrıca Tora, ruhumuzun zenginliğini keşfedebilmemiz, benliğimizin içindeki karışıklıkları çözebilmemiz, benliğimizin derinliklerine dalabilmemiz için gerekli anahtarı bize sağlar. Kişi, kendini Tora ile keşfetmenin ve/veya yeniden keşfetmenin sevincini yaşar.
Bir yoruma göre Simhat Tora, Yom Kipur’dan on üç gün sonra kutlanır, çünkü Tanrı’nın merhametini ifade eden on üç özelliği, bu arada (teşuva yapan) insanın ruhunu arındırmış olur. Böylece Simhat Tora’da affedilişin sevinci yaşanır.
Başka bir yoruma göre, bir yıllık döngü tamamlandığı zaman, Tora’nın bir seviyesini daha anlamış oluruz ve artık bir üst, sonra bir üst, daha sonra bir üst seviyesini anlamaya hazır oluruz. Tora’yı, artık daha ileri düzey bir anlayışla okuyup öğrenebilme imkânının heyecanı ve sevinci yaşanır.
Simhat Tora, sadece bizim Tora ile sevinmemizi değil, Tora’nın da bizimle birlikte sevinmesini ifade eder.
Tora, Yahudilerin onu kabul etmesinden dolayı sevinir.
Tora, Yahudilere veriliş sebebi olan, insanın yüceltilerek, manevi bir varlık haline getirilmesini, Yahudilerin dünyaya maneviyat getirmeleri amacına hizmet ettiklerini görünce sevinir.
Tora, Yahudilerin onunla dans ederken, onun sadık çocukları olacaklarını, O’nun kanunlarının koruyucuları olacaklarını ifade ettikleri için sevinir.
Simhat Tora’daki damatlar
Tora’nın son bölümü- Vezot Aberaha’yı okumak üzere çağrılan kişi: Hatan Mesayem-Tamamlayan Damat veya Hatan Tora-Tora’nın Damadı adıyla anılır. Tora’nın ilk bölümü-Bereşit’i okumak üzere çağrılan kişi-Hatan Bereşit-Başlangıç Damadı; ikisinin arasında çağrılan da Hatan Meona olarak adlandırılır.
Sinagogda Simhat Tora kutlamaları
Akşam duası ‘Arvit’ bitişinde (Bu sene 24 Ekim Pazartesi akşamı) yapılan kutlamalarda, sinagogdaki bütün Sefer Tora’lar çıkarılır, Teva’nın etrafında yedi tur atılır, İsrailoğulları’nın yedi lideri Avraam, Yitshak, Yaakov, Moşe, Aaron, David ve Şlomo’nun hatırına bizleri hatırlaması için Tanrı’ya dua edilir. Sefer Tora’lar omuzlarda taşınır, sinagogun içinde dolaştırılır, şarkılar söylenir, bayram coşku ve neşeyle kutlanır.
Simhat Tora şerefine mumlar, 24 Ekim Pazartesi akşamı, Yom Tov olduğu için önceden yakılmış bir ateşten faydalanarak yakılır: “Baruh Ata Ad. Elo-enu Meleh Aolam Aşer Kideşanu Bemitsvotav Vetsivanu Leadlik Ner Şel Yom Tov- Bizleri mitsvaları ile kutsayan ve bizlere Yom Tov mumlarını yakma mitsvasını veren Evren’in Efendisi Sen Tanrı’mız Mübareksin.”
25 Ekim Salı sabah duasında sinagogdaki her erkek, Tora okunuşuna çağrılır.
Önemli Not: Yazıda kısa bir özet olarak verilmiş olan bilgiler, okuyucuya bu konular hakkında fikir vermek amacıyla GÖZLEM’den- El Gid para El Pratikante; Şaloş Regalim; Teillim; ayrıca Every Person’s Guide to Sukkot, Shemini Atzeret and Simchat Torah; Succos-It’s Significance, Laws and Prayers; The Hoshana Prayer; kitaplarından ve www.chabad.org; www.meaningfullife.com; www.morashasyllabus.com; www.kabbalaonline.org; www.torahtots.com; sitelerinden derlenerek hazırlanmıştır. Cemaatlerin farklı gelenekleri ve uygulamaları olabildiği için Özel Günler ve uygulamalar hakkında en doğru ve detaylı bilgiler için, cemaatin kendi Rabi’lerine başvurması gerekir.
*Katkıları için Rav İzak Peres’ teşekkür ederiz.