Yahudi asıllı Fransız Senatör ve akademisyen Esther Bebassa, sağcı parti Cumhuriyetçiler’in (Les Républicains) Cumhurbaşkanı Adayı François Fillon’u Yahudiler hakkındaki sözlerinden dolayı eleştirdi.
Senatör Esther Benbassa söz konusu açıklamayı “önyargıları uyandıracak bir demeç” şeklinde yorumladı.
Çarşamba günü Europe 1’e konuşan François Fillon, Yahudilerin cemaatçi olduklarını ve bir zamanlar Cumhuriyet’in bütün değerlerine saygılı olmadıklarını söylemişti.
Fillon açıklamasında, İslami hareketten bahsederken de konuşmasının devamında, “Bu hareket ile tıpkı eskiden Katoliklerin baskısı ile savaştığımız gibi savaşmalıyız”, şeklinde bir ifade kullanmış, Yahudilerin de Cumhuriyet’in tüm değerlerine uymayı reddederek bir cemaat hayatı yaşadıklarını ifade etmişti.
Fillon’a bir tepki de Fransız Yahudi Öğrenci Birliği’nden geldi.
Birlik bir açıklama yaparak şunları belirtti: “François Fillon hangi dönemi referans göstererek böyle konuşuyor ? Yahudiler hangi dönemde Fransız Cumhuriyeti’nin değerlerini benimsemeyi reddettiler ? Vichy döneminde Yahudiler kaçak yaşamaya ve Sarı Yıldız takmaya mahkum edilmişti.”
Hıristiyan, Yahudi ve Müslüman cemaatlerini Fransa Cumhuriyeti’ne bir tehditmiş gibi gösteren Fillon’a Fransa Baş Hahamı Haim Korsia da tepki verdi.
Korsia, François Fillon’a telefon açarak “Yahudi cemaatçiliği Yahudi dininden olan Fransız vatandaşları için bir seçim değildi, ancak Fransız toplumu tarafından kabul edilmemenin bir sonucuydu” dedi.
Dinler tarihi konusunda uzman ve Yeşiller Partisi Senatörü Esther Benbassa yayınladığı Tweet’de “François Fillon, Yahudi tarihine dair hiç bir şey bilmiyor” dedi ve kendisini Sorbonne’da verdiği derse davet etti. Benbassa ayrıca, “Fransız İhtilali’ne kadar Yahudiler kapalı bir çevre içinde yaşadılar çünkü başka çareleri yoktu” şeklinde bir açıklamada bulundu.
Cumhuriyet sevdalıları
“1791 senesinde Fransız vatandaşı olan Yahudiler, büyük bir entegrasyon hareketine girdiler. Çocuklarını devlet okullarına gönderdiler” diyen Benbassa, “Entegrasyonları bir yüz yıl sürdü. 1894’te Dreyfus olayında Yahudilerin çoğunluğu Dreyfus’ün karşısında olarak Cumhuriyet’ten yana oldular. Émile Zola’nın “Suçluyorum” (J’accuse) [1]metnine kadar Dreyfus’un Cumhuriyet’e ihanet ettiğine inandılar” diye ekledi.
Benbassa konuşmasına “François Fillon’un açıklamalarını duyunca aklıma hemen Pierre Birnbaum’un “Cumhuriyet’in Delileri” (Les fous de la République) kitabı geldi. Bu kitap millete büyük bir sevgi ve şevkle hizmet etmiş Yahudileri anlatıyor. Ünlü Yahudi bilim insanları, devlet adamları, yüksek rütbeli memurlar Fransa’nın yükselmesine katkıda bulundular” şeklinde devam etti.
“Yahudiler her zaman örnek vatandaş olmak istediler”
Benbassa, “İkinci Dünya Savaşı’nda, Yahudiler Cumhuriyet tarafından ihanete uğradı. Vichy hükümeti ile 73.000 Yahudi toplama kamplarına gönderildi. Yahudiler sadece o zaman cemaatçi bir tutum sergilediler diyebiliriz” dedi.
“Önyargıların uyanma riski var”
Konuşmasının yarattığı polemikten sonra ortalığı yatıştırmak isteyen François Fillon, Facebook sayfası üzerinden “Hiç bir zaman Yahudi toplumunun Fransız Cumhuriyetinin değerlerine olan bağlılığını sorgulamadım. Bu bağlılık çok köklü ve içten bunu biliyorum. “ diye bir mesaj yayınladı.
Benbassa’dan bu özür mesajına cevap gecikmedi.
Benbassa daha sonra, “François Fillon bu cümleyi düşünerek kurmadı diye düşünüyorum, ama büyük bir bilgi eksikliği olduğu kesin. Popülizmin bu kadar yaygın olduğu bir dönemde önyargıları besleyici konuşmalardan uzak durulmalı, bu tarz gaflar yapılmamalı” şeklinde konuştu.
[1] « J’accuse » Dreyfus olayı esnasında Émile Zola tarafından L’Aurore gazetesinde 13 ocak 1898 tarihinde yayınlandı. Bu yazı dönemin Cumhurbaşkanı Félix Faure’a açık bir mektup niteliğindedir.