Nedir bu Robotics yarışması

FIRST® (For Inspiration and Recognition of Science and Technology) 1989 yılında mucit Dean Kamen tarafından kuruldu. Amacı gençlerin bilim ve teknoloji alanındaki ilgisini arttırmaktı. Manchester, NH merkezli olan ve kâr amacı gütmeyen vakıf, gençlere bilimi, teknolojiyi, matematiği ve mühendislik gibi alanlarda geleceğin liderlerine erken yaşlarda bir alt yapı sunmayı hedefliyor.

First Robotics Competition (FRC) ise, First Vakfı tarafından her sene,  9-12. sınıflar için düzenlenen bir robotik yarışma. Takımlar, her yıl bir tema çerçevesinde, yaptıkları robotlarla belirli görevlerin üstesinden gelmeye çalışıyorlar. Yarışma teması her sene vakıf tarafından belirleniyor.

İlk FRC 1992’de New Hempshire’de bir spor salonunda 28 takımın katılımı ile gerçekleşmiş. Şimdi ise ABD, Kanada, İsrail, Meksika, Avustralya, Türkiye, Çin, Brezilya, Şili, Dominik Cumhuriyeti, Hollanda, Şili, İngiltere, Tayvan, Singapur ve BAE’nden 70 binden fazla öğrenci FRC’ye katılıyor.

FRC bu yıl Türkiye’de ikinci defa gerçekleşti. 19-21 Kasım arası Ülker Sports Arena’da gerçekleşen Turkish Robotics Off-Season Turnuvasına 44 takım katıldı.

FRC hakkında birinci ağızdan bilgi sahibi olmak için Ulus Özel Musevi Lisesi, Robert Lisesi, Koç Lisesi, Sainte Pulchérie Fransız Lisesi, Maltepe Anadolu Lisesi, Üsküdar Amerikan Lisesi, Muğla Yönelt Koleji ve Sınav Kolejinden 83 öğrenci ve 10 mentor öğretmenden oluşan Sparc 5665 takımıyla keyifli bir röportaj yaptık.

Robotic ne demek, hangi teknolojilerin bazı?

Arda Türkmen / Robert Lisesi: Robotic en basit anlamda günümüzdeki bir çok mühendislik biliminin entegre edilmiş hali. Özellikle programlama, elektronik, makine gibi alanların bir araya gelişinden oluşuyor. İki alanı var. Birisi otomasyon; fabrikalarda işi arttırmak ve daha otomatize hale getirmek için robot kollarıyla çalışan bir endüstri var. Bir de daha küçük robotlarla -mesela nano robotlarla- içlerindeki programlarla daha detaylı bir şekilde çalışan bir alan var. Kanserli hastalarla kan alımı sırasında çalışan ya da sensörlerle yön bulabilen robotlar gibi...

Bu katıldığınız yarışmanın konusu neydi? Yapmanız gereken görev neydi?

Ali Kağan / Robert Lisesi: Simit takma J Bu seneki yarışmamızda, alanın ortasında, çevresinde askıları olan 2 metre boyunda bir silindir yer alıyordu. Bize verilen can simitlerini askılara takmaya çalıştık. Bir de oyunun sonunda robotları yerden 30 cm yukarı kaldıracak sistem tasarlayınca ekstra puan alınıyordu.

En iyi rampa yapan, en çok simit takan takım mı kazanıyordu?

Arda Türkmen: En çok simit takan takım demek doğru olmaz çünkü üç robot, üç robota karşı yarışıyor. O yüzden yanınızda her zaman iki farklı takım da oluyor. Bu takımlar rastgele seçiliyorlar ve daha önce hiç tanışmamış oluyorlar. Bu yüzden başka bir takımla anlaşıp, strateji belirlemek gerekiyor. Her robot rampa yapmıyor. Bir robot simit asmaya yöneliyor. Diğeri belki sadece rampa yapıyor... Takımlar bir araya geldiklerinde en mantıklı stratejiyi oluşturuyorlar.

Zamanla yarışıyorsunuz herhalde?

Enes Arda Özgür / Robert Lisesi: Tabii bütün süreç 2,5 dakika.

Hiç simit takamayan takım oluyor mu?

Arda Türkmen: Tabii, oldu; çok oluyor. Bizim robotumuz neyse ki çok iyi çalıştı ama örneğin ilk gün yaptığımız sekiz maçın yedisinde bizim yanımızdaki iki robot da çalışmadı. Kendi başımıza oynadık yani.

Semi Venturero / UÖML: Her şey olabiliyor... Bir robot vardı mesela, kolu yok. Başka bir robot vardı hiç hareket etmiyor...

Yarışmanın kuralları nasıl, kazananlar nasıl belli oluyor?

Ahmet Kadri Türker / Robert Lisesi: Ortalama on eleme turu var.  Daha sonra ilk sekize giren, asli takımlar yanlarına ikişer takım daha seçerek yarışmaya devam ediyorlar. Ardından çeyrek final, yarı final, final...

Nasıl bu işe merak saldınız, nereden başladınız?

Onur Yazıcıoğlu / Maltepe Anadolu Lisesi: FRC'yi ilk olarak okulumuz öğretmeni ve mentörümüz olan Aslı Çakmak Adıgüzel'den öğrendim. Birkaç günlük araştırma sonunda FRC'ye katılma kararı aldım. Okul içinde grup oluşturduk ve Sparc 5665 bünyesinde katıldık. Bizim ilk FRC deneyimimiz olacaktı bundan dolayı biraz pasif olarak başladık ancak günler ilerledikçe takıma alıştık ve daha aktif olmaya çalıştık. FRC'nin ne olduğu ne kadar dinlesek, eski videoları izlesek ya da takım içinde ne kadar güncel olmaya çalışsak da yarışmayı bizzat yaşamak kadar etkili olmadığını Turkish Off-season'da anladık. Off-season'da birçok şeyi deneyim ettik. Orada birçok arkadaş edindik, eğlendik, bazen sevindik… Tüm bunları diğer gruplarla birlikte yaşadık.

Enka Okulları (Toplu): Bizler Enka Tech olarak FRC öncesinde de birçok robot yarışmasına katılmış bir okuluz. Katıldığımız robot yarışmalarında edindiğimiz tecrübe ile bir ilke imza atarak FRC yarışmasına katılmaya karar verdik. Turkish Off-Season'a katıldık, Amerika'da ise Sparc 5665 ile aynı takımda yer alıyoruz. Sahip olduğumuz teknik tecrübe ile içinde bulunduğumuz takıma yararlı olacağımızı düşünüyoruz. Sparc ile aynı takımda yer almanın bize sosyal açıdan çok şey kazandıracağını biliyoruz. Hem kendi tecrübemizi hem de Sparc'ın tecrübesini harmanlayıp ortaya çok güzel işler çıkaracağımıza eminiz.

Arzu Genç / Sainte Pluchérie Fransız Lisesi: Üç sene önce okulumuzda FLL açıldı. Ben burada severek görev yapıyordum. İlerleyen yıllarda okulumuz FRC’ye katılmaya başladı. Okulumuzun takım kaptanıydım. Geçtiğimiz yıl Amerika’ya gittik. Orada da güzel bir takımdık. Bu sene de takımda kalmamı rica ettiler. Böylece üçüncü senem oldu.

Takımdaki görevin nedir?

Arzu Genç:  Robottan, koddan değil ama takımın organizasyonundan sorumluyum. Ödüller, konuşmalar, organizasyon adına aklınıza ne gelirse...

Tasarım, yazılım vs. derken takımın içerisinde hangi bölümler var?

Lal Karasatı / Sainte Pluchérie Fransız Lisesi: Mekanik, sosyal medya, sponsorluk, sweat-shirt ve t-shirt’lerin tasarımı, programlama… En önemlileri safety (güvenlik), robot tasarımı ve de elektronik.

‘Safety’ nedir?

Ahmet Kadri Türker: Safety’nin başında ben varım. Safety çok genel bir konu. Öncelikle robotun üzerindeki safety unsurları var. Robotta keskin köşelerin yalıtılması, kabloların düzenli olması... Sırf robot da değil. Onun dışında; eldiven takılması, pit’te düzenli gözlük takılması. Aynı zamanda insanlara bilinç kazandırma, güvenlik konusunda neyin, neden önemli olduğunu anlatma.

Nasıl 83 kişilik bir takım bir araya geldiniz?

Arda Türkmen: Bizim takımın yapısı biraz şöyle; bir bu işi daha önce yapmış, nispeten daha deneyimli kişiler var işin içerisinde. Bir de bu işe başlamak isteyen, ilgisi olan okullar var. Hedefimiz, ilgisi olan kişilerin FRC’yi görmesi ve kendi okullarında kendi takımlarını açmaları. Bu yüzden 83 gibi çok büyük bir rakam var.

Semi Venturero: Biz de UOML olarak öğrenmek ve daha sonra kendi okulumuzun takımını açmak için girdik.

Eyal Mantel / UÖML: Daha önce bizim okulun böyle bir deneyimi veya kulübü olmadığından ilk defa hocamız Talha Kılıç (UÖML mentörü) sayesinde böyle bir imkânımız oldu. Bu takımda bir şeyler öğrenip ileride mümkünse kendi takımımızı açmak istiyoruz.

Memnun kaldınız mı?

Eyal Mantel: Oldukça memnun kaldık. Hem yarışma, hem hazırlıklar çok eğlenceliydi. Ne kadar yeni olsam da hiç bir zaman boş durmadık ve her anında bir şeyler öğrendik.

Çok büyük bir takım bu, takım içi gerilim yaşadığınız oldu mu?

Ahmet Kadri Türker: Gerilim olmadı. Robotun tasarımı konusunda biraz farklı düşüncelerimiz oldu. Ama sonuç olarak anlaştık.

Nasıl çözdünüz?

Arda Türkmen: Google form üzerinden oyladık aslında. Robot tasarımı, rengimiz, t-shirt tasarımımız. Genelde bu yolla çözdük tartışmaları.

Nasıl kazandınız, diğer takımlara karşı avantajınız ne oldu?

Arzu Genç: Geçen sene Robert Lisesi ile iki ayrı takımdık. Bu sene güçlerimizi birleştirdik. Yanımıza da birçok okul aldık. Ve böylece kazandık.

Ali Kaan Duranyıldız / Robert Lisesi: Bizim takımın avantajı enerjisi yüksek ve planlı olması idi. Sadece robota değil sosyal medyasından, birkaç okul bir araya gelmemize, birlikte çalışmamıza verdiğimiz önem bu ödüle etki etti. Diğer takımlar sadece robotun üzerinde çalışırken, sadece çok iyi bir robot yapmaya önem verirken, biz bunu diğer okullara yaymaya, daha iyi bir takım oluşturmaya da önem verdik. Robotumuzu eksik yapmadık ancak tepeden tırnağa, sponsorluktan elektroniğe, makineden takım gücüne her konuya önem vererek çalıştık.

Girişimcilik ödülünü takımların hangi özelliklerine göre veriyorlar?

Arda Türkmen: Baktıkları en büyük şey, bu yarışma kültürünü ve ilkelerini ne kadar etrafa yayabildiğiniz.

FRC size neler kattı?

Ahmet Kadri Türker: Bana sevdiğim bir işi yaparken -elektronikte, mekanikte- bunlarla uğraşan insanlarla tanışma imkânı sundu. Ve bir de güvenliğin önemini gösterdi.

Arda Türkmen: Açıkçası teknoloji konusunda daha önce de çalışıyordum. FRC’nin bana kattığı en büyük şey sunum kısmında oldu. Çünkü bir işi iyi yapabilirsiniz ama özellikle iş hayatında kendinizi anlatmanız en az işi ne kadar iyi yaptığınız kadar önemli.

Enes Arda Özgür: Biz takım olarak hem çok şanslı, hem de çok şanssız bir takımdık. Çok güzel bir robot yaptık. Birçok konuda çok iyi bir biçimde ilerledik. Sosyal medyamız, sponsor bulma gibi yönlerden çok iyiydik. Öbür taraftan birlikte yarıştığımız takımlar iyi değildi. Bu da bizim yardım etme konusunda gelişmemizi sağladı. İlk sekize girmeyi başaramadık.

Fakat birinci olan takım bizimle birlikte yarışmaya devam etmek istediğini söyledi. Normalde birinci olan takımdan ikinciyi seçmesi beklenir. Demek istediğim hayatta hep birinci, ikinci olmak önemli değil. Şanssızlığa aldanıp vazgeçmemek gerekli. En iyisi olduktan sonra zaten bir şekilde sonrası geliyor.

Ali Kaan Duranyıldız / Robert Lisesi: Bu yarışmada teknolojinin aslında herkesin yapabileceği bir şey olduğunu gördüm. Sadece en büyük şirketlerde, üniversite mezunu, takım elbiseli, gözlüklü adamların yaptığı çok hayal ürünü şeyler olmadığını gördüm. Büyük üniversitelerden mezun olup, çok ciddi insanlar olmaya gerek olmadan; gerçekten isteyip, istediğini takip eden herkesin, lise öğrencilerinin bile yapabileceğini gördüm.

Eyal Mantel: Bahsettiğimiz gibi takımda birçok farklı bölüm vardı. Ve bu sayede herkesin yapabileceği, kendini bulabileceği bir şey vardı. Takım için çalışmaya başladığınızda kendinizi direkt takımın içerisinde hissedebiliyordunuz ki bence bu bir takımda olması gereken en önemli şeylerden bir tanesi.

Çağatay Şahin / Robert Lisesi: Takım çalışmasından bahsettik. Ben ondan devam etmek istiyorum. Takım çalışmasını, takımın içerisindeki küçük grupların birlikte çalışması; programlama yapanların birlikte düşünerek bir şeyler yapmaları ya da tasarımın birlikte yapması, sonra o alt grupların birbirleriyle koordinasyonu... O elektroniği yapanın dizayndan haberdar olması ona göre elektroniği tasarlaması... Koordinasyonun önemini öğrendim

Bunun dışında FRC’de farklı takımların da birlikte çalışmaları çok önemli. Hatta diğer takımlarla en iyi anlaşan, onlara en çok yardımcı olan, faydalı olanlara da ayrı bir ödül var.

Tribünde gruplar olarak toplanıyoruz ve kendi takımımızın adını bağırıyoruz. Ancak takımlar diğer takımlar için de aynı şeyi yapıyor. Diğer takımın numarasını öğreniyorsun, onların maçı olduğunda onun numarasını bağırıyorsun. Senin maçın olduğunda onlar seninkini bağırıyor. Hani hep birlikte çalışma, birlikte çalıştığında işlerin yine de sağlıklı yürümesini sağlama gibi yetenekleri kazandırıyor bence. Bu çok önemli. Hırs yapmak yerine, hep birlikte kazanmak...

Enes Arda Özgür: Rakipsiniz ama düşman değilsiniz, hepimiz dostuz. Onu öğretiyor.

Semi Venturero: Dört yıldır su topu oynuyorum. Bir sürü takım gördüm, sayısız maç yaptım. Şimdiye kadar başka bir takımdan top istesek hep arkalarını dönerlerdi. Daha başka bir takımdan su bile alamadık. Benden isteseler ben de vermezdim şahsen. Fakat burada hayatımda takımlar arası görmediğim bir yardımlaşmayı gördüm.

Lal Karasatı: Bu sene benim ilk senem bu kulüpte. Geçen sene aşağı yukarı on kişi vardı bizim okulda. On kişilik bir takımın; hem robotun yapımı hem de organizasyonun geri kalanı için yeterli olacağını düşünüyordum. Ama bu sene, bir anda 83 kişinin olduğu bir takıma girince aslında yapılacak o kadar fazla şey olduğunu fark ettim ki... İşlerin dışarıdan gözüktüğü gibi olmadığını, detaya girince bir çok şeyin ortaya çıktığını gördüm. Amerika için sabırsızlanıyorum.

Alisa Seneor / UÖML: Birlik ve beraberliğin yapamayacağı bir şey yok. Bence burada en önemli şey bu. Yani birlik beraberlik olunca, o takım ruhunu yakalayınca her şey mümkün.

Lara Kohen / UÖML: İlk defa bu projeye katıldım. Daha önce okulda hep Talha Hoca’nın projelerini duyuyordum, merak ediyordum ve böyle bir takımın içerisinde bulunmak istiyordum. Şimdi bulundum ve fark ettim ki takım ruhu var. İstediğimiz şey tabii ki birinci olmaktı. Ancak 8. robot bile olamadık ama hâlâ yılmadık. Herkes aynı şekilde, aynı hevesle devam ediyor. Aynı şekilde Amerika ayağı için çalışmaya ve hazırlanmaya da devam ediyoruz. İstediğimiz yere gelemesek de hiç durmadan devam ediyoruz.

Yaira İstiroti / UÖML: Aynı şekilde düşünüyorum. Bazı şeylerde kazanamasak da sonuçta aynı şekilde devam edebiliyorsak bu takımın bize sağladığı takım ruhudur.

Alisa Seneor: Böyle bir şeyde sonuçtan çok onun yapım aşaması önemli... Aslında kazanmaktansa bir arada çalışmak, projenin bize kattıkları, kazandığımız arkadaşlıklar bence çok daha önemli.

Serena Bilmen / UÖML: Tabii ki de kazanmak veya kaybetmek çok önemli bizim için. Ama yapım aşaması da bence çok önemli. Kazanmak ve kaybetmek tabii ki bu yarışmanın çok k bir parçası ama onun öncesinin bence daha büyük bir payı var.

İlan Ancel / UÖML: FRC bana mühendisliğin hem eğlenceli hem de zorlayıcı tarafını gösterdi. Benim için hem çok eğlenceli hem de çok öğretici bir süreç oldu.

Efe Çıldır / Muğla Yönelt Okulları: Bu yarışma sayesinde çok yüksek profilli arkadaşlarım oldu. Tabii ki kazanmak da önemli ama benim için aslında önemli olan şey burada takım dayanışması ve bunu gerçekleştirdiğimizi düşünüyorum.

Mehmet Fatih Arslan / Muğla Yönelt Okulları: Muğla’da İstanbul’daki gibi bir takım kurmak istiyorduk. Fakat okulumuz desteklemeyince, hevesimiz kursağımızda kalmıştı. Bu takıma katılma şansını bulunca çok çok mutlu olduk. Muğla’da bunun gibi yarışmalarla ilgilenen çok az insan olduğumuz için bizim için çok özel bir deneyim oldu.

Onur Yazıcıoğlu: Beni en çok etkileyen şey; yarışma olmasına karşın rekabetin değil dostluğun ön planda olmasıydı. Herkes birbirine yardım ediyordu, birbirlerine destek oluyordu ve tüm bunlar karşılıksız yapılıyordu. Tabii ki robotları anlatmadan geçemeyeceğim. Robotlar 6 hafta gibi kısa sürede hazırlandı. Takımca beklentimizin üzerinde robotlar yapıldı ve yarışmalar mükemmeldi.

Enka Okulları (Toplu): FRC First Vakfının yapmış olduğu neticede bir robot yarışması. Ancak bu yarışmanın en önemli ve özel kısmı sosyal ilişkileri kuvvetlendirmek ve rekabetin sevgi ve saygı çerçevesinde gerçekleşmesi. Bu da bizlere çok şey öğretiyor.

FRC’nin yurtdışı üniversitelerine başvurularınızdaki rolü nedir?

Arda Türkmen: FRC’yi düzenleyen vakıf üniversitelerle yakın olarak çalışıyor ve First’e katılan öğrencilere özel olarak bir burs fonu oluşuyor her sene. Tüm üniversitelere kolektif olarak bakınca 2 milyon doları geçen bir fondan bahsediyorum.

Örneğin benim başvurduğum okullar arasında WPI var. Worcester Polytechnic Institute. Bu okul sadece FRC’ye katılan öğrenciler için burs fonu ayırıyor. Dört öğrenciye her sene tam burs veriyor. Bunun haricinde de FIRST’le çalışan birçok üniversite var. Mesela, FRC’ye katılmış olmanızdan dolayı bile sadece öndesiniz. Ödül almanızla değil, FRC’de kazandığınız değerlerle ilgileniyorlar.

Peki, sizce üniversiteler buna neden bu kadar önem veriyor?

Arda Türkmen: Sadece üniversiteler değil, mesela NASA da, Google da çok önem veriyor. Sebebi, daha sonra kendi projelerinde çalıştıracakları insanlar yetiştirmek istiyorlar. Her enstitü farklı şeylere önem veriyor. NASA için robotik tarafı daha önemli. Üniversiteler için, benim tahminim bir sürü okulla daha kişisel özellikler öne çıkıyor. Amerika’da bilirsiniz hep bireysellik ön plandadır. Ancak bu yarışmada biraz daha kolektif çalışma öne çıkıyor. Çeşitli bir öğrenci profili oluşturmak isteyen üniversiteler için de FRC’ye katılan kişiler büyük önem arz ediyorlar diye düşünüyorum.

Kazandığınız ödül için tebrik, bu güzel röportaj için ise çok teşekkür ediyorum. Hem FRC’de hem de gelecekte başarılarınızın devamını diliyorum.