Netanyahu, alınan kararın İsrail – Filistin arasındaki barış ihtimalini uzaklaştırdığını belirtti.
Kabine toplantısında konuşan İsrail Başbakanı Netanyahu, “Dostlar dostlarını Güvenlik Konseyi’ne götürmezler” dedi.
ABD’nin çekimser yaklaştığı ve İsrail’in yerleşim politikasının kınandığı bir barış çözüm önerisinin BM Güvenlik Konseyi’nde oylanmasından iki gün sonra, haftalık olağan kabine toplantısında konuşan Netanyahu, muhtemelen ABD yetkililerinin kendisini doğru şekilde anlayabilmeleri için, rutinin dışına çıkarak kendini İngilizce ifade etti.
“Yıllar içinde ABD ve İsrail hükümetleri, İsrail’in yeni yerleşim inşa etme politikaları konusunda anlaşmazlığa düşmüşlerdir fakat her iki taraf ta bu sorunları çözmenin yerinin BM olmadığı konusunda fikir birliğinde olmuşlardır. Sorunun buraya taşınmasının barış görüşmelerini zora sokacağını ve barışa ulaşılması ihtimalini uzaklaştıracağını biliyorduk,” diyen Netanyahu sözlerine, “ABD’de bulunan gerek Cumhuriyetçi gerekse Demokrat dostlarımızın açıklamalarından cesaret alıyorum. Onlar bu BM çözüm önerisinin ne derece yıkıcı ve düşüncesiz olduğunu da, Batı Duvarı (Ağlama Duvarı) bölgesinin işgal edilmiş olmadığını da anlıyorlar. Bu dostlarla ve gelecek ay görev başına geçecek yeni hükümetle birlikte çalışmayı büyük hevesle bekliyorum” diye devam etti.
Konuşmasının geri kalanına İbranice devam eden Netanyahu kabinesine, bu çözüm önerisinin ardında, önerilmesinde, desteklenmesinde, kullanılacak kelimelerin üslubunun belirlenmesinde ve hatta bu önerinin olumlu oylanmasında Obama hükümetinin parmağı olduğuna dair hiçbir şüphesi bulunmadığını söyledi.
Netanyahu, bu hareketin, sürekli olacak bir anlaşmanın şartlarını zorla kabul ettirmeme konusunda her zaman kararlı olan geleneksel Amerikan politikasına tamamen ters düştüğünü ve 2011 yılında ABD Başkanı Obama’nın bu yönde adım atmayacağı konusunda söyledikleriyle çeliştiğini de ekledi.
Netanyahu, hükümetinin bakanlarını tüm davranış ve hareketlerinde ölçülü, sorumlu ve sakin davranmaya çağırdı.
Naftali Bennett, BM kararına sert tepki verdi
İsrail Eğitim Bakanı Bennett, Birleşmiş Milletlerin, Doğu Kudüs de dahil olmak üzere, İsrail’in tüm yerleşim yeri faaliyetlerini durdurması yönünde aldığı karara yanıt olarak Batı Şeria’yı ilhak etme çağrısında bulundu.
İsrail’in Eğitim Bakanı ve Evimiz İsrail Partisi Lideri Naftali Bennett, “Hiçbir karar Kudüs’ün bizim başkentimiz olduğu gerçeğini değiştiremez. Hiç kimse kendi topraklarında işgalci olamaz. Bu nedenle, daha önceki kararların çoğunda olduğu gibi bu karar da tarihin çöp tenekesine atılacaktır” dedi.
İsrail’i, topraklarından vazgeçip, Filistin devletinin kurulmasını destekleme yaklaşımını yeniden değerlendirmeye çağıran Bennett, “Bu yaklaşımın dünyada sempati uyandıracağını düşündük, ancak bunun yerine Gazze’den tepemize on binlerce füze yağdı, binlerce İsrailli sokaklarda öldürüldü ve ardı ardına kınamalar geldi” değerlendirmelerinde bulundu.
Bennett ayrıca, ”İki alternatif arasında karar vermenin zamanı geldi: Topraklarımızı teslim etmek ya da egemenlik. Topraklarımızı teslim etmeyi denedik, işe yaramadı; egemenliğin vakti geldi” dedi.
ABD’li Yahudi liderler tepkili
BM Güvenlik Konseyi’nin İsrail’in yerleşimleri ile ilgili kararında ABD’nin çekimser kalmasına tepki gösteren ABD’li Yahudi kuruluşlarının liderleri Obama yönetimini eleştirdi.
ABD’nin önde gelen Yahudi kuruluşları, ABD Başkanı Barack Obama’nın yönetimini yapılan oylamada kararı veto etmek yerine çekimser kalmasını sert bir dille eleştirdi ve yönetimi İsrail’i korumakta başarısız olmakla suçladı.
ADL’in (İftira ve İnkârla Mücadele Birliği) Ulusal Direktörü Jonathan Greenblatt konuyla ilgili yaptığı açıklamada, ABD’nin BM’deki İsrail karşıtı ve yanlı tasarıyı veto etmemesi karşısında oldukça tepkili olduklarını vurguladı. Greenblatt, “Bu karar İsrail açısından Filistinlilerle yapılan yüz yüze çözümsüz görüşmeleri daha da zorlaştırmaya yaramaktan başka bir işe yaramayacak” diyerek karar karşısında üzüntüsünü dile getirdi.
ABD yönetimini eleştirmemekle tanınan Kuzey Amerika Yahudi Federasyonu da (UJC) yaptığı açıklamada kurum olarak ABD’nin böylesine tek taraflı ve İsrail karşıtı bir karar karşısında çekimser kalmasından dolayı derin hayal kırıklığı yaşadıklarını belirtti. Açıklamada, “Yönetimin bu kararı yıllardır hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler tarafından benimsenmiş ABD’nin en temel dışişleri politikalarından biri olan ve İsrail- Filistin barış sürecinde çözüme ulaşmak için tarafların karşılıklı görüşmelerini destekleyen bakış açısına adeta zarar verici niteliktedir” ifadeleri yer aldı.
ABD’deki 51 büyük Yahudi kuruluşunun çatı örgütü Büyük Amerikan Yahudi Teşkilatları Başkanlar Konferansı Başkanı Stephen Greenberg ve CEO’su Malcolm Hoenlein da yaptıkları yazılı açıklamada yönetimin kararını eleştirdi. Açıklamada, “Güvenlik Konseyi’nin aldığı kararda, ABD’nin tek taraflı veto yetkisini kullanmama ve çekimser kalma kararının açıklanacak ya da savunulacak bir yanı bulunmamaktadır” sözlerine yer verildi.
Trump: BM kararı barış görüşmelerini daha zor hale getiriyor
ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump yaptığı açıklamada, BM’nin Güvenlik Konseyi’nde İsrail’in yerleşimleri ile ilgili yapılan oylamanın barışı daha da zor hale getireceğini ancak bunun yine de olabileceğini belirtti.
Trump, Twitter’daki paylaşımında “Birleşmiş Milletler’de İsrail için yaşanan bu büyük yenilgi barış görüşmelerini zorlaştıracak. Bu çok kötü ama yine de barış sağlanacak” dedi.
ABD’nin oylamadan çekimser kalması ile kararın onaylanabilmesi, ABD’nin uzun zamandır sürdürdüğü ‘İsrail karşıtı kararları veto etme politikasında’ sert bir değişiklik olarak yorumlandı. ABD’nin çekimser kalması, 1979’dan bu yana İsrail’in yerleşimler politikasını kınayan ilk BM kararının kabulü anlamına geldi.
Yeni Zelanda Yahudileri İsrail Büyükelçiliğinin açık tutulmasını istiyor
Yeni Zelanda’nın, BM Güvenlik Konseyi’ne İsrail’in yerleşimleri ile ilgili tasarıyı sunanlar arasında yer alması ülkedeki Yahudi cemaati açısından sorun yarattı.
Güvenlik Konseyi’nde İsrail’i kınama kararı çıkması üzerine İsrail Yeni Zelanda’nın başkenti Wellington’daki büyükelçisini geri çağırma kararı aldı.
Fakat Yeni Zelanda Yahudi Cemaati bu karar üzerine elçiliğin açık tutulması için çağrı yaptı. Cemaat Sözcüsü Juliet Moses, İsrail elçiliğinin cemaat için çok önemli olduğunu, Yahudi bayramların ve kültürel etkinliklerinin düzenlenmesi ve yaşatılması konusunda merkezi bir rol oynadığını belirtti. Moses ayrıca Yahudi cemaati ve ülkedeki diğer dini grupların arasındaki ilişkilerin sağlanmasında ve iki ülke arasındaki iş ilişkilerinin yürütülmesindeki önemine de vurgu yaptı. Bu sebeple ülke cemaati söz konusu elçiliğin kapatılmaması için hem İsrail hem Yeni Zelanda hükümetinin ortak çalışarak geri adımlar atmasını istedi.
Söz konusu karar tasarısını BM Güvenlik Konseyi’ne getiren ülkeler Yeni Zelanda, Senegal, Malezya ve Venezuela oldu.
