Op. Dr. Yıltan Deveci*
Çoğunlukla kuyruk sokumunda görülmekle beraber bu durum ender olarak göbek ve koltuk altında da görülebilir. Genelde obezite, iltihaplanan bölgenin kıllı olması ve hareketsiz bir hayat tarzı ile beraber görülür. Stres, var olan bir kistin yangısına yol açabilir. Pilonidal kistin oluşma nedenleri hakkında bazı farklı görüşler bulunmaktadır. Çoğu pilonidal kiste deriye giren dağınık kılların neden olduğu görünmektedir. Deride zıt yönde sürtünme, dar giyecekler, bisiklet sürme, uzun süreli oturma veya benzeri faktörler basınç ve sürtünme oluşturarak kılların deriye girmesine neden olur. Vücut derisi ise yabancı bir cisim olarak gördüğü kıl etrafında kist oluşturmaya başlar.
Halk arasında pilonidal sinüs ‘kıl dönmesi’ olarak bilinse de bu terim genel olarak deri içine doğru büyüyen kıllar için kullanılmalıdır. Pilonidal kist yukarıda belirtildiği gibi daha özel bir anlam taşır.
Kıl dönmesi
Daha çok 15-30 yaş arası gençlerde görülür.
• Erkeklerde kadınlara göre sıktır.
• Kuyruk sokumunu tercih etmekle beraber, koltuk altı ve göbek çukuru gibi vücudun diğer yerlerinde de ortaya çıkabilir.
• Kilolu ve terleyen kişilerde risk fazladır.
• Kuyruk sokumu oluğunun derin olması burada terleme ve cildin yumuşamasına, kılların kolayca birikebileceği doğal bir vadi oluşumuna neden olur.
• Ailevi yatkınlık, kıl tiplerinin benzemesinden kaynaklanıyor görünmektedir.
• Uzun süre ve kaykılarak oturma hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktadır.
• Dar giysiler de sürtünme ve terlemeyi arttırdığı için kıl batmasına zemin hazırlayabilir.
Pilonidal kist bir enfeksiyon olarak tedavi edilir. Doktor genelde antibiyotik, sıcak kompres ve sırtın alt bölgesi ve kasık arası için kıl dökücü krem önerir. Kist delinerek içindeki irin boşaltılır. Bu şekilde iyileşmeyen kistler ameliyatla alınabilir. Kist ameliyatında bölgedeki deri ve kist kesilip çıkarılır. Doktorun takdirine göre ameliyat yarası ya pansumanla örtülür veya dikilir. Pansuman durumunda 4-8 hafta boyunca gazlı bezin günde bir değişmesi gerekir. Tam vücudun orta çizgisinde olan yaranın dikilmesi durumunda enfeksiyonun geri gelme olasılığı daha yüksektir, çünkü enfeksiyona neden olan deri gerilmesi bu bölgede daha fazla olur.
• Kıl dönmesi ameliyatı 20 dakika ila 1 saat arasında bir uzunlukta sürebilir.
• Ameliyattan sonra bir gece hastanede kalmak gerekebilir.
• Ameliyattan sonra iyileşme süresi 2 hafta ile 2 ay arasında değişebilir.
• Ameliyattan sonraki birkaç gün, ameliyatlı bölgede akıntı ve ağrı olabilir.
• Ameliyattan sonra doktorun uygun gördüğü andan itibaren kuyruk sokumu bölgesindeki kılların belli bir süre alınmasında fayda var. Ayrıca bu bölge mutlaka temiz tutulmalı, temiz iç çamaşırı giyilmeli, düzenli olarak duş alınmalı, bu bölgenin terli ve nemli kalması engellenmelidir.
• Kıl dönmesi ameliyatından sonra, rahatsızlığın tekrarlamayacağını düşünerek hareket etmemeli dolayısıyla uzun saatler boyu oturmamaya dikkat etmelisiniz.
• Eğer kişisel temizliğe dikkat edilmez ve kuyruk sokumunda kıl birikmemesine dikkat edilmezse, rahatsızlık tekrarlayabilir. Kuyruk sokumunu sık sık kurulamak, duşta kuyruk sokumunda biriken kılları temizlemek ve banyo sonrası havlu ile bu bölgeyi iyice kurulamak gerekir.
*Genel Cerrahi Uzmanı,
Or Ahayim Hastanesi
**************************