Daha önceki yazılarımızda farklı başlıklar altında ekonomimizin gelişimi, büyümesi, refahın artması adına görüşlerimizi cümleler arasında ifade etmiştik. Bu kısa yazımızla bir özetini yapalım.
Öncelikle, yapısal dönüşümlerdir uzun vadede sürdürülebilir büyüme ve finansal performansın artarak devamını sağlayan. Bu şekilde bir pros&cons ile kısa katkımızı, önerme ve tezlerimizi derleyelim.
1. Vergisini zamanında ödeyenlere indirim imkânı olumlu bir gelişme. Aslında olması gerekeni yapmak ödüllendirilmez ama olmaması gerekenin yapılandırma, af gibi faydalara devamlı kavuşmamasını sağlayacak bir vergi reformu gerekmektedir. ABD’de Trump’ın dışında Fransa seçimlerinde gündeme gelen vergi düzenlemeleri önümüzdeki yıllarda yaşanacak ticaret savaşlarında önem arz ediyor. Bir örnek vermek gerekirse yeni TTK kapsamında tek ortaklı bir limited ve A.Ş. ile şahıs işletmesi veya serbest meslek erbabı olan bir kişi aynı faaliyet alanında sırf işletme tipleri farklı diye farklı bir vergi uygulamasına sahip oluyor.
2. Küresel marka çıkarabilmemiz için marka ve patent süreçlerinin gözden geçirilmesi gerekiyor. Unvanın içinde geçen bir kelimeye bir uzman marka ret kararı verirken bir diğer uzman olumlu görüş sunabiliyor. Ayrıca NACE/NICE kodlarında alt kırılımlar olmadığından anaokulu ile profesyonel eğitim firması unvandaki bir kelime çakışıyor diye ret cevabı alabiliyor. Oysa her ikisinin eğitim verdiği kitleler farklı. Keza bir girişimcinin veya KOBİ’nin bir markayı tescil ettirmek için harcayacağı harç paraları yüksek.
3. Girişimcilere yönelik verilen teşvikler genelde finansal odaklı yani fon sağlama üzerine. Oysa ülkede KOBİ’lerde ve girişimlerde yaşam süreleri TOBB verilerine göre en fazla beş sene. Kurumsallaşmaya yönelik danışmanlık, koçluk, eğitim gibi desteklere de teşvik verilmeli.
4. KGF’nin dışında esnaflara yönelik ikinci bir garanti fonu kurulacak olması önemli bir gelişme. Ancak mevcut KGF süreçlerini bankacılar dahi anlamakta zorlanırken girişimcilerin, esnaf ve KOBİ’lerin bu mevzuatı yorumlaması zor. Süreçler yalınlaştırılmalı. Aynı durum URGE, Kalkınma Ajansları, KOSGEB, Turquality gibi diğer destek ve teşvikler için de geçerli.
5. Türkiye Varlık Fonu A.Ş, kitlesel fonlama mevzuatı, otomatik katılım önemli gelişmeler. Aracısız finansal hizmetler yasası ile mikro finansman, crowdfunding, süpermarket ve café bankacılığı, bireysel finansal aracılık, melek yatırımcılık, e-para gibi farklı konular bir çatı ve mevzuat altında toplanmalı ve daha liberalleşmeli.
6. Kamuda ve kamu teşvikli projelerde yüzde 100 yerli sermayeye öncelik verilmeli. Denetim, danışmanlık, teknoloji, üretim, imalat gibi tüm sektörleri kapsamalı.
7. Ortak çalışma alanları ve ofis hizmetleri düzenlenmeli. Örneğin, şirket merkezini ortak ofis alanı olarak gösteren şirketler, home office çalışanlar artık günümüzün gerçeği.
8. Buradan hareketle kayıt dışılığın azaltılması adına freelance çalışmaların daha basit süreç , vergi ve SGK mevzuatı ile özendirilmesi lazım.
9. Teknokentler ve üniversitelerin kuluçka merkezleri yeni AR-GE teşvikleri ve düzenlemeleri ile girişimci ve yatırımcı odaklı olarak gözden geçirilmeli.
10. KOBİ’lerin sermaye piyasasına açılmasının mevzuatı yalınlaştırılmalı, kolaylaştırılmalı.
