Sanırım ikili ilişkilerde hatta tüm ilişkilerde insanoğlunun en sık yaptığı hatalardan biri herkesi kendisi gibi zannetmesidir. Şu anda hepinizin ‘hayır, öyle şey olur mu? Tabi ki herkes farklıdır, herkes birbirinden ayrıdır’ dediğini duyar gibi oluyorum. Haklısınız tabi ki! Aslında hepimiz karşımızdaki kişinin veya diğer kişilerin bizden farklı olduğunu biliyoruz. İşte tam da bu noktada sizden hatırlamanızı rica edeceğim bir şey olacak. Lütfen bir saniyeliğine ‘o kesin bunu bu yüzden yapmıştır ya da kesin böyle demiştir’ gibi diğerleri hakkında varsayımda bulunduğunuz bir durum ya da konuşmayı hatırlamanızı istiyorum. Evet, hepimizin karşımızdakinden beklentide olduğumuz veya varsayımlarda bulunduğumuz durumlar olmuştur ve olacaktır da. İşte tam da bu durumlarda aslında herkesi kendimiz gibi zannettiğimiz zamanlardır. Bunu bilerek veya isteyerek yapmayız ancak beyin şöyle çalışır:
Beynimiz herhangi bir durum karşısında ilk önce ‘güvenli veya tehditkâr’ testini yapar, yani karşıdan gelen uyaranın güvenli mi yoksa tehlikeli mi olduğuna bakar ve daha sonra bunu gerekli algılama mekanizmalarına gönderir. Algılanma aşamasında olan uyaran kişinin süzgecinden geçer ki işte bu süzgeç karşımızdakini anlamada en önemli rolü oynar. Çünkü herkesin süzgeci birbirinden farklıdır ve herkes karşısındakini önce kendi süzgecinden geçirir.
Süzgeçlerimiz bizim dünyayı filtreleme yani algılama şeklimizdir. Bebeklikten beri yaşadığımız her durum ve deneyim, kendimiz ve dünya hakkında verdiğimiz her karar bu süzgecin nasıl çalıştığını belirleyecektir.
Kişi ancak kendi süzgecinin nasıl çalıştığını fark ederse karşısındakine daha objektifçe ve yargısızca yaklaşabilir. Bunun için size bir kaç öneri paylaşmak istiyorum.
• Kimse ben değil, benimle aynı değil:
• Kişiler benden farklı düşünebilirler.
• Kişilerin motivasyonları benden farklı olabilir.
• Kişilerin sebepleri herkese ve her duruma göre değişiklik gösterebilir.
• Başkası hakkında varsayımda bulunmadan önce kendisine sormayı tercih ediyorum.
• Yanlış anlamak yerine dinlemeyi seçiyorum.
• Yanlış anlaşılmak yerine paylaşmayı tercih ediyorum.
Hepinize anlayış ve sevgi dolu günler diliyorum. Birbirimizi olduğumuz gibi kabul ettiğimiz, birlik ve beraberlik içinde yargısızca yaşadığımız günlerimiz olsun...