Pazar günü Neve Şalom Sinagogunda ve ardından Kültür Merkezinde düzenlenen Saragosa Megilası’nın okunması ve Los Paşaros Sefaradis’in ‘Sefarad Tangolar’ konseri öncesinde 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi Müdürü Nisya Allovi ile konuşma olanağı buldum. Nisya bana bu hafta bu köşede tanıtacağım eseri sordu. Kendisine 1935 ve 1936 yıllarında yayınlanmış, İstanbul Üniversitesi ‘Hukuk Fakültesi Mecmuası’nın son haftalarda bir müzayededen satın aldığım ve müzenin kullanımına sunacağım birinci yılın birinci ve dördüncü sayılarıyla; ikinci yılın beşinci ve altıncı sayılarından bahsettim.
Ardından müzemizin bir kütüphanesi olup olmadığını sordum. Kütüphanesi tam olarak yok ise de az sayıda kitaptan oluşan bir birikimi varmış. Kanımca müze yönetiminin en kısa sürede bir Türk Yahudi Kütüphanesi oluşturacak bir kitap listesi oluşturması gerekir. Yerli ve yabancı yayınlardan oluşacak bu listedeki kitapların da 20-30 kişinin ufak miktarlardaki bağışıyla kütüphanenin nüvesini oluşturması mümkün. Bu konuda müze yönetimine destek verecek iki önemli yayınevi var: Gözlem ve Libra. Bu iki yayınevi kendi yayınlarını ücretsiz vermezlerse de kitapları önemli bir indirim ile müzeye sağlamaları, ülkemize turistin gerçekten çok az geldiği bir dönemde kayda değer bir jest olur. Bir de hatırlatmak isterim ki yayını tükenmiş kitapları da ülkemizde temin etmek artık çok da zor değil. Özellikle internet üzerinden sayısız sahafa ulaşabilmek mümkün…
Bugün ele alacağım ve elimde olan dört Hukuk Fakültesi Mecmuası’nın idare heyetindeki değerli Türk hukuk adamlarının yanı sıra Yahudi kökenleri yüzünden Almanya’da üniversiteden atılan ceza hukuku konusunda uzman Ord. Prof. Richard Honig (1890-1981) ile Fransız anme hukuku profesörü Charles Crozat’ı (1897- ?) belirtmeliyim. 1926-1959 yılları arasında kesintisiz görev alan Crozat’ın Yahudi olup olmadığı konusunda bilgi sahibi olamadım.
Bu değerli mecmuanın Daimi Tahrir Heyetinde (Sürekli Yazı Kurulu) Ticaret Hukuku Profesörü Ernst Hirch, Ödonomi Profesörü Fritz Neumark, Sosyoloji Profesörü Gerhard Kessler, Medeni Hukuk Profesörü Andreas Schwarz ve İktisat Profesörü Röpke Wilheim’i de sayabiliriz. Tüm bu yazıda yer alan bilim adamları büyük çoğunluğu Alman kökenli olup onların da büyük çoğunluğu Yahudi bir geçmişe sahiptiler. Ancak yazıda vermiş olduğum hocaların bazıları Yahudi kökenli olmayabilirler.
Elimizdeki dört sayıdaki makaleler incelendiğinde yine önemli bir bölümü bu Alman hocaların kaleme almış oldukları makaleler olduğu anlaşılmakta. Örnek vermek gerekirse:
*‘İktisat İlmi ve İktisat Siyaseti’, Prof Wilhelm Röpke – İstanbul Üniversitesi Ekonomi ve Sosyoloji Enstitü Müdürü.
*‘18. Asırda Prusya Devlet Kapitalizmi ve Teşviki Sanayinin Berlin’deki Tesirleri’, Prof Dr. Gerhard Kessler.
*‘Yasaların Şekil veya Dış Kontrolü’, Prof. Charles Crozat.
* ‘Ticaret Hukuku İlmi’, Prof. Ernst Hirsch.
* ‘Şehrin Tarihi ve Sosyal Fonksiyonu’, Prof. Gerhard Kessler.
* ‘Muasır Birkaç Siyasi Nazariye Hakkında Konferans’, Prof. Fritz Fleiner.
* ‘Demokrasinin Mahiyeti Ve Muhtelif Tezahür Şekilleri’, Prof. Fritz Fleiner.
Söz konusu dört sayıda ayrıca ülkemizde görev alan Alman profesörlerin yayınlamış oldukları kitapların tanıtımına da yer veriliyor. Ülkemizin bilim hayatına çok önemli katkılarda bulunan bu bilim adamlarının yapmış oldukları çalışmaları günümüzde Türkiye’de duyurmaya devam etmek müzemizin bir görevi olmalı.
