Netivei Israel Company tarafından finanse edilen, En Hemed yakınlarındaki Otoban 1’i genişletme çalışmaları öncesinde, İsrail Antik Otoritesi Yetkilileri tarafından yürütülen kurtarma kazılarında, yedinci yüzyıl sonları Bizans dönemine ait dokuz bronz sikke bulundu.
Kazının başındaki İsrail Antik Otoritesi yetkililerinden Annette Landes-Nagar, “Gömü, bir binanın yan tarafındaki çöküntülere yakın, büyük taşlar arasında bulundu. Öyle görünüyor ki, sikkelerin sahibi tehlikede olduğunu düşündüğü bir zamanda kumaş bir keseye koyarak duvarın içindeki bir oyuğa saklamış. Muhtemelen geri dönüp bu paraları almayı umuyordu fakat bugün biz artık bunu yapamadığını biliyoruz” dedi.
Sikkelerin üzerlerinde üç büyük Bizans imparatoru olan Justinian (483-565 AD), Maurice (539-602 CE) ve Phocas’ın (547-610 CE) resimleri yer alıyor. Ayrıca sikkelerin bugün hepsi Türkiye sınırları içinde bulunan Constantinople, Antioch ve Nicomedia darphanelerinde üretildikleri de anlaşıldı.
Sikkelerin bir tarafında, imparatorun askeri elbiselerini giymiş şekilde haç taşırkenki tasviri, diğer tarafında ise M harfi ile birlikte sikkenin değeri bulunuyor. Landes-Nagar, “Sikke grubunun bulunduğu yer yerleşimin sonu gibi görünüyor. Saklanma tarihi olarak Sasanilerin İran işgali sırasında 614 yılına işaret ediyor. Bu işgal, Bizans’ın İsrail topraklarındaki hâkimiyetinin sonunu getiren işgal olarak da anılır” açıklamasını yaptı.
İşgal ve tehlike altında olduğunu düşünen halk, paralarını duvarlara gömerek, sıkıntılar sona erdiğinde geri döneceğine inanmıştı. Kazılar sonucu bugün, bunun hiç gerçekleşemediği, bölgenin terk edilmiş ve yıkılmış olduğu, zamanla üzerinin örtülerek bölgenin tipik tarım terasları modeline döndüğü görüldü.
Kazı bölgesinin incelenmesi, bölgenin adını yakınlarındaki Arap köyü Beit Naquba’ya da vermiş olan ‘Einbikumakube’ adlı eski bir yerleşim merkezi olabileceği tezini gündeme getirdi. Kazı sırasında bulunan yerleşim yeri, sahil ovasından Kudüs’e giden yol kenarında bulunuyor.
Kudüs’e yol almakta olan Hıristiyan hacıların, genelde kaynak sularının bulunduğu yerlerde ve yol kenarında yerleşim veya konaklama yerleri kurdukları biliniyor.
Judah bölgesi resmi arkeoloğu Amit Shadman, “İsrail Antik Otoritesi ve Netivei Israel bu bölgenin korunması ve Otoban 1’in yanında bir simge olarak yer alması için birlikte çalışma yürütmektedirler” dedi.
