Türkiye´de enflasyon yüzde 11 seviyesinin üzerinde seyrederken sokaktaki insan enflasyon verilerinin doğruluğunu sorguluyor. Özellikle alışverişe çıkıldığında akıllardaki soru şu: Enflasyon gerçekten açıklandığı seviyeler civarında mı? Hemen cevap verelim: Evet. Peki, enflasyon kişiden kişiye değişen bir şey midir? Ne yazık ki bu sorunun cevabı da farklı değil.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyonu hesaplarken gıda, giyim, kişisel bakım gibi birçok ürünü belli oranlarda enflasyon sepetine katar. Yıllarca tartışılan pinpon topunun enflasyon sepetindeki yerini bir kenara koyarsak, bu oranlar zaman zaman değiştirilse de genel olarak AB standartlarına uygun bir hesaplama yapılır. Dolayısıyla açıklanan enflasyon rakamlarının istatistiksel anlamda doğruluk payı yüksektir. Ancak kişinin aylık gelirinin tüketim alanlarına dağılımı bireysel enflasyonu farklı noktalara getirebilir. Örneğin, özel bir araç sahibiyseniz (ki bu düzenli olarak akaryakıt kullandığınız anlamına gelir) ve düzenli olarak alkol ya da sigara kullanıyorsanız bu kişisel enflasyonunuzu yukarı çekecektir. Çünkü bu ürünlerde enflasyon resmi TÜFE'nin üzerinde gerçekleşmekte. Eğer mevzubahis kalemler sizin aylık geliriniz içerisinde önemli bir paya sahiplerse, kişisel enflasyonunuzun yüksek ihtimalle tahmin ettiğinizin oldukça üzerinde olabileceğini hatırlatalım.
Yemeği sıklıkla evde mi yoksa dışarda mı yiyorsunuz?
Sürekli olarak alışveriş yaptığınız yerlerin zam oranları nasıl?
Senede bir kereden fazla yurtdışına çıkıyor musunuz?
Bu ayrıntılı sorular dahi kişisel enflasyonunuzu değiştirebilir. Örnek vermek gerekirse yüzde 13'lük bir mevduat faizinden enflasyon oranlarına göre 0,25'e yakın bir reel faiz kazancınız olacakken, kişisel enflasyonunuzun yüzde 15 olması durumunda mevduattaki paranız aslında azalmış; siz de aynı hayat kalitesini sürdürmek için daha fazla para harcamak zorunda kalmış olabilirsiniz.
Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda, enflasyonun farklı yaşam tarzları ve tüketim alışkanlıklarına göre değişkenlik gösterebileceğini unutmadan tüketimlerimizi kendi enflasyonumuza göre şekillendirmek, yeniden dirilmek üzere olan enflasyon canavarından kaçamasak da zaman zaman saklanmak için faydalı olacaktır.
