Trump’ın bütün adamları

Dünya
31 Mayıs 2017 Çarşamba




Ali Abaday----------------------

Sinema tarihinin en meşhur filmlerinden biridir, ‘Başkan’ın Bütün Adamları /All The President’s Men’. Washington Post’un iki muhabirinin Richard Nixon’ı istifaya zorlayan Watergate skandalını nasıl ortaya çıkardığını, bu süreçte nasıl çalıştıklarını anlatır.

ABD demokrasisi ve basın özgürlüğü adına da oldukça önemlidir çünkü ABD Başkanı dahi olsa, suç işleyenlerin hiçbir şekilde cezasız kalmayacağını anlatır film. Tabii bir de özgür basının ne derece önemli olduğunu.

Donald Trump’ın ABD Başkanı seçilmesi ve ülkenin en büyük medya organlarını yalan haber yapmakla suçlaması ile birlikte film bir kez daha gündeme oturdu. Bunda Trump’ın basını suçlayan sözleri kadar, Nixon ile arasındaki benzerliklerin de giderek fazla kişi tarafından dile getirilmesinin etkisi büyük.

Rusya’nın son başkanlık seçimlerine etkisinin tartışıldığı günlerde Trump’ın yakın çevresindeki herkesin bir şekilde Rusya ile etkisi ortaya çıkıyor. İlk olarak eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn’in Rusya’nın Washington Büyükelçisi Sergey Kislyak ile görüşmesi ve ABD’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımların azaltacağının sözünü vermesi basına sızmıştı. Bu olayın ertesinde Flynn görevinden istifa etmişti.

Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Rusya’nın seçimlere etkisini araştırırken, Trump daha önce bir kez örneği olan bir şekilde FBI Direktörü James Comey’i görevinden kovdu. Ardından Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un ziyaretinde Comey’i kovmanın kendisi üzerindeki baskıyı azalttığını açıklaması oldukça dikkat çekti.

Bu hafta ise Trump’ın damadı Jared Kushner’in FBI tarafından incelendiği ortaya çıktı. FBI’ın radarının Kushner’in üzerinde olmasının sebebi ise aralık ayının ilk günlerinde Trump Tower’da kendisinin Kislyak ile yaptığı toplantı. Flynn’in de katıldığı bu toplantı basına yansımış ancak pek üzerinde durulmamıştı. Şimdi bu toplantıda Kushner’in Rusya’dan kimi uluslararası meseleleri konuşmak için Moskova’dan gizli bir hat istediği ve bu görüşmeler için Rusya’nın ABD’deki diplomatik tesislerinin kullanılmasını önerdiği öğrenildi.

Donald Trump’ın geçiş ekibi adına istenen bu talep herkese garip geldi. Ayrıca istediğin yapıldığı dönemde geçiş ekibi henüz belli olmamıştı. Kushner ile ilgili bir diğer ilginç nokta ise Kislyak ile görüşmesinin ardından, ABD’nin 2014’ten beri yaptırım uyguladığı Rus bankası Vnesheconombank’ın başındaki Sergey Gorkov ile teması. Kushner’in Gorkov ile görüşmesini bütün Beyaz Saray çalışanlarının doldurması gereken SF-86 formuna kaydetmemiş olması da bir başka sorun olarak ortaya çıkıyor. Vnesheconombank’ın Rus istihbaratı ile yakın ilişkili bir kurum olarak bilinmesi de durumu biraz daha ilginç hale sokuyor. Gerçi Kushner’in avukatı bu hatanın kısa sürede düzeltilip FBI’a bildirildiğini ifade etti. Ancak Demokrat Partili bazı milletvekilleri formun yanlış doldurulmasının beş yıla kadar hapis cezası olduğunu hatırlatarak, Kushner’in Beyaz Saray’dan istifasını istedi bile.

Şimdi FBI bir yandan Kushner’in Rusya ile olası bağlantılarını araştırırken, medya da bu ilişkilerin ne boyutta ve nereye uzandığını kendi kaynakları ile öğrenme çabasında. Senato İstihbarat Komitesi de Jared Kushner’i Kislyak ve Gorkov ile olan ilişkisini açıklaması için oturuma davet etti. Kushner’in bu daveti kabul ettiği avukatı tarafından açıklandı.

İşin daha ilginç yanı ise FBI’ın Kushner ile henüz temasa geçmemiş olması. Zira FBI’ın bu gibi durumlarda şüphelendikleri kişiyi ifadeye çağırması bilinen bir durum. Ancak FBI’dan kimi yetkililerin bu hafta basına sızdırdığı bilgiler arasında James Comey’in aldığı notlardan Trump’ın kendisini kovmasında Kushner’in etkisinin büyük olduğunun anlaşıldığı da var. Ne var ki bu iddianın doğruluğu hiçbir zaman tam olarak bilinemeyecek.

Michael Flynn’in Rusya’nın Beyaz Saray’daki en yakın adamı olarak lanse edildiği günlerde Jared Kushner’in Rusya ile olan ilişkileri bütün gözleri ona çevirmiş durumda.

Bu arada Kushner ve kardeşi Joshua’nın 2014’de kurdukları emlak yatırım şirketi Cadre’nin yatırımcılarından birisi ise Rus milyarder Yuri Milner.

Rusya’nın Donald Trump veya yakın çevresinden birisi ile seçimler öncesi temasa geçip geçmediği bilinmiyor. Fakat yavaş yavaş su yüzüne çıkan Trump’ın yakın çevresindeki herkesin bir şekilde Rusya ile derin ilişkiler içinde olduğu.