Yazın artan düğünlerle birlikte halk arasında yaygın olan “Yaz aylarında altın yükselir” şeklindeki yatırım görüşü adeta tekerrür ediyor. Düğünlerin artmasıyla birlikte altına artan talebin fiyatları yükselttiği inanışının gerçeklik payı nedir?
Kadirhan Öztürk
Serdar Ortaç'ın yaza özel yeni bir şarkı yapmaması, soğumaya başlayan sıcak su akıntıları spekülasyonları derken bu sene yaz bir hayli geç geldi. İstanbul'da mayıs sonunda dahi kışlıkları kaldırmakta tereddüt edilirken Ege'de de her zamankinden serin bir hava ile başladı yaz. Yazın artan düğünlerle birlikte halk arasında yaygın olan “Yaz aylarında altın yükselir” şeklindeki yatırım görüşü adeta tekerrür ediyor. Düğünlerin artmasıyla birlikte altına artan talebin fiyatları yükselttiği inanışının gerçeklik payı nedir? Altın yaz aylarında yükselir mi? Candan Erçetin'in ‘Bahar’ şarkısından esinlenerek attığım başlığın ayrıntılarına değinelim öyleyse.
Son dönemde yaşanan gelişmelerle birlikte Kapalı Çarşı'da gram altının fiyatı 140 TL'nin üzerinde işlem görüyor. Öncelikle şunu söylemek gerekir ki dünyada alım satıma konu olan altının yalnızca yüzde 5-7 arasındaki kısmı fiziken alınıp satılıyor. Bunun da büyük bir bölümü zaman zaman önemli ülkelerin merkez bankaları tarafından yapılıyor. Yani Hint düğünlerinde takılan kilolarca altının dahi fiyatları etkileme katsayısı oldukça düşük. Grafiksel olarak baktığımızda da yaz aylarında altın fiyatlarında net bir yükseliş göremiyoruz. Örneğin 2015-2016 yazlarında arka arkaya sert düşüşler yaşanması yazın altın almayı düşünen yatırımcılar için kötü haber niteliğinde. Yaz aylarının bereketine inanıp kadim yöntemlerle altın almayı düşünen yatırımcılar için kısa bir değerlendirme ile altın fiyatlarını etkileyen faktörleri anlatalım:
Öncelikle altın fiyatlarının en önemli belirleyicisinin küresel riskler olduğunu belirtmek gerekir.
Dünyada savaş, nükleer sızıntılar vb gibi durumlarda altın fiyatları sert yükselme eğilimi gösterir. Trump'ın iktidara gelmesi ve küresel terörle birlikte ülkeler arası anlaşmazlıkların artması sonucu son dönemde altına talebin arttığını görüyoruz. Dolayısıyla mevsimsel etkilerin değil, reel jeopolitiğin fiyatları belirlediğini söyleyebiliriz. Daha açık söylemek gerekirse, dünyada huzursuzlukların artacağını düşündüğünüz zamanlarda altın yatırımı yapılabilir.
İkinci önemli faktör ise faizlerdir.
Bildiğiniz gibi altın herhangi bir aylık getiri sunmazken, birikimlerini banknot olarak tuttuğunuzda para birimine göre değişmekle birlikte bir miktar faiz getirisi elde edersiniz. Dolayısıyla faizler yükseldiğinde birikimin hiçbir düzenli getiri sunmayan altında tutulması yerine mevduat olarak faize sunulması yatırımcılar için daha kârlı olabilmektedir. Bu nedenle geçmiş dönemlerde defalarca, küresel faizlerin yükselmesi altın fiyatlarında sert düşüşlere neden olmuştu. Bir yatırım aracı olarak altınla ilgilenenlerin küresel faizleri ve özellikle ABD 10 yıllık tahvil faizlerini takip etmesi mevsimleri takip etmekten çok daha kârlı olacaktır.
Üçüncü ve son etmen ise oldukça yavaş değişen ancak belki de uzun vadede en önemli katalizör olan küresel ekonomik görünümdür.
Bu konu oldukça kompleks bir yapıyı içerisinde barındırmakta. Değişen şartlarla birlikte zaman zaman ekonomik toparlanma altın fiyatlarını yükseltirken, sonrasında ekonomik toparlanma ile birlikte merkez bankalarınca yükseltilen faizler tekrar altın fiyatlarını düşürebiliyor. Bu konuda ekonomistlerin çok sevdiği 'genellikle' kelimesinden dahi bahsedemiyoruz. Konuyu açmak gerekirse olay örgüleri ve sonuçları 'genellikle' birbirinden bağımsız ve farklı sonuçlar ortaya koyduğundan bu konuda tutarlı bir genelleme yapmak oldukça zor. Dolayısıyla yatırımcının son derece bilinçli ve bilgili olması ya da profesyonel destek alması oldukça önemli.
Sonuç olarak; globalleşme son dönemde azalıyor gibi görünse de, kapitalin rahatça dünyanın herhangi bir merkezine gidebildiği günümüzde artık alım satımlar trilyonlarca dolar büyüklüğünde yapılır hale geldi. Dolayısıyla altın fiyatlarını mevsimlerle açıklamak ya da yatırım kararını bu ve bunun benzeri amatör yöntemlere göre almak yatırımcılar için ciddi sermaye kayıplarına neden olabilir. Profesyonel hayatımda insanların onlarca zorlukla elde ettiği birikimlerini yeterince araştırmadan yaptığı yatırımlarla erittiğine şahit olmuş biri olarak umarım altın yatırımı konusunda sizlere ufak da olsa bir pencere açabilmişimdir.
