İstanbul’un batısından başlayıp Boğaz hattı ve Anadolu Yakasını da içine alan ve her bir bölümde sadece 15-20 dakika çok etkili olan nadir gördüğümüz hava olaylarından birini yaşadık Perşembe günü… Bunun adı ‘downburst’ idi. Yani aşağıya doğru inen kuvvetli bir hava akımı idi. Peki bu neden kaynaklandı?
Perşembe gününün sabah saatleri de dahil olarak o ana kadar İstanbul’da oldukça sıcak ve nemli bir hava vardı. Atmosferin üst katmanında ise soğuk karakterli ve yaklaşık 8-10 km uzunluğunda bir hava kütlesi oluştu. Bu hava dolayısıyla çok ağırdı ve ne sağa, ne sola gidebildi. Direk olarak aşağı çöktü. Yerdeki sıcak hava ile çakışınca da fırtına için ortam doğdu. Kadıköy’de yaklaşık 120 kilometreye yakın esen bir rüzgar oluşumu yaşadık. Yağış durumuna gelirsek;
Elbette ki ‘downblust’un da bu aşırı yağışta etkisi olmuştur ancak benim gözlemlediğim burada yağışı denizden gelen buharın da oldukça fazla arttırması oldu. Yukarıdaki resim sistemin İstanbul’a ilk giriş yaptığı, batısında şiddetli dolu ve gök gürültülü yağışlara neden olduğu ilk 10 dakikadan… Yağışın yönü güneybatı kuzeydoğu. Marmara Denizinden yukarıya çıkarken de bahsettiğim buharlaşmadan da güç kazanıyor ve zaten ‘downburst’ etkisiyle oldukça şiddetli olan yağış bu etkiyle daha da güç kazanıyor. Aşağıda İstanbul’u adeta yıkan anların radar görüntüsünü de koyacağım. Bakın bu resimde Adalar ve Anadolu Yakasında henüz yağış yok. Doğuya yöneldikçe yağış Anadolu Yakasına da yaklaşıyor ama bu sırada bakın ne oluyor?
Batıda başladığı ilk andan yaklaşık yarım saat sonra deniz yine güneybatıdan gelen ve deniz üzerinde oldukça kuvvetlenen yağış, batıdan doğuya kayan yağış ile de birleşiyor ve İstanbul’un tam ortasında kırmızı bir yağış yani ‘downblust’ süper hücresi ve (gözlemime göre) deniz etkisinin de yardımıyla (ki normalde deniz etkisi özellikle Karadeniz üzerinden nem kazanıp güneye inen yağışlarda görülür çünkü ebadı ve oluşturabildiği buhar kapasitesi bakımından Marmara’dan çok daha fazladır) bu kadar kısa sürede eşine ender rastlanılan bir doğa olayı yaşanıyor. Sıcak soğuk çarpışmasından ve aynı şekilde Marmara Denizinin de sıcak olmasından daha da buharlaşan ve çarpışmayı daha da kuvvetli hale getiren bu etkenden korkunç boyutlarda dolu taneleri oluşuyor.
Aşağı yönlü hareket ile de saatte 120 kilometreye yakın fırtına oluşuyor. Hepimize tekrardan geçmiş olsun.
Perşembenin benim açımdan özeti budur.
Bu analizden sonra üç günlük havanın genel ayrıntılarına bakarsak…
İstanbul’da en az 4 Ağustos’a kadar yağış beklemiyoruz. Hava sıcaklığı su anda 32 derecelerde ve nem yine %50 civarlarında ki bu da havayı yine daha bunaltıcı hissetmemize neden oluyor. Pazartesi, salı ve çarşamba sıcaklığın adım adım artmasını bekliyoruz. Pazartesi poyraz yine sert esecek.
Başkent Ankara’da da üç gün boyunca yağış beklemiyoruz. Pazartesi 32 derece; çarşamba 35 dereceyi bulma ihtimali var.
İzmir yine oldukça sıcak. Pazartesi 37 derece ve üç gün boyunca bu sıcaklıklarda olacak. Çarşamba günü Ege Bölgesinin doğusunu etkilemesini beklediğimiz yağışı şu an için İzmir almayacak gibi gözüküyor.
Marmara Bölgesinde cuma günü yağış kesildi bir süre daha yağış beklemiyoruz. Edirne ve Çanakkale’de sıcaklık 35 dereceye yaklaşacak. Diğer yerlerde ortalama 30-32 derece aralığında sıcaklık bekliyoruz.
Ege Bölgesinde çarşambaya kadar yağış yok, sıcaklık yüksek. Çarşamba günü bölgenin doğu, güney ve iç kesimlerinde yağış oluşma ihtimali var. Yine de sıcaklıklar yüksek.
Akdeniz Bölgesinde de çarşamba gününe kadar yağış yok ancak çarşamba günü Ege’nin doğusunda beklediğimiz yağışlar bölgenin göller yöresinde de (Burdur, Isparta) civarında görülebilir. Diğer yerlerde ise üç gün yağış yok ve sıcaklıklar 36-40 derece arasında değişiyor.
Karadeniz Bölgesinin orta ve doğu kesimlerinde yaklaşık üç gün daha bölgesel yağışlar görebileceğiz. Bölgenin batısı parçalı bulutlu. Çarşamba günü bu yağışların iyice bölgenin doğusuna katmasını bekliyoruz. Sıcaklıklar 25-26 derecelerde.
İç Anadolu Bölgesinde üç gün boyunca yağış beklemiyoruz. Hava sıcaklığı adım adım artacak. Bölge genelinde çarşamba günü sıcaklıklar pazartesiden 2 ila 3 derece fazla olabilir.
Doğu Anadolu Bölgesinde Kars, Ağrı, Iğdır, Ardahan çevrelerinde üç gün daha bölgesel gök gürültülü yağış geçişleri olabilir. Bölgenin batı ve orta kesimleri parçalı bulutlu.
Güney Doğu Anadolu Bölgesi maalesef kuraklığa devam ediyor. Üç gün daha yağış beklemiyoruz. Sıcaklık 39-43 derece aralığında.
İstanbul’un detayına gelirsek:
Pazartesi - Parçalı az bulutlu, poyraz sert, 23 – 32 derece
Salı – Parçalı, az bulutlu, 23 – 32 derece
Çarşamba – Parçalı, az bulutlu, 23 – 33 derece
Not: Radar görüntüleri mgm.gov.tr sitesinden alınmıştır.
