Varşova’da bir meydanda halka açık olarak verilen cuma akşamı yemeğine çoğunluğu Yahudi olmayan yüzlerce insan katılarak, II. Dünya Savaşı’nın 78. yılını andı.
Yahudi Tiyatrosu ve Shalom Vakfı Yöneticisi Golda Tencer, Polonya’nın başkentinin merkezinde yer alan meydanda, Varşova halkı için cuma akşamı bir Şabat yemeği düzenledi. Geceye, çoğunluğu daha önce Şabat yemeğine gitmemiş, Yahudi olmayan yüzlerce insan katıldı.
Davetliler arasında İsrailli şarkıcı David D’or, Treblinka’dan kurtulmuş ama geçen sene vefat etmiş olan Samuel Willenberg’in eşi Krystyna Willenberg, Holokost zamanı Yahudileri kurtarmış Yahudi olmayanlar Uluslararası Dürüstler de yer aldı.
Tencer gece yaptığı konuşmada, “1 Eylül 1939’da, 78 yıl önce, II. Dünya Savaşı başladı. Aynı bugün gibi o gün de cuma idi... Polonyalı Yahudiler Şabat yemekleri için sofralarına oturduklarında korku hissediyorlardı, ama hiçbiri dünyalarının sonunun o gün başlayacağını görememişti. Bugün bu Şabat yemeğinde onları analım ve onları her zaman hatırlayalım” şeklinde konuştu.
Bu sene yıkılana kadar, Şabat yemeğinin verildiği meydanın yanında Varşova’nın Yahudi Tiyatrosu yer alıyordu. Tiyatronun yerine büyük bir gökdelen inşa edilmesi planlanıyor.
Tencer, “Binamız bugün burada olmayabilir, ama bu yerin ‘dibbuk’ları1 bizle olacaklar” şeklinde konuşarak ölülerin ruhları için Yidiş kelime kullandı.
Varşova’nın Yahudi Tiyatrosu bugün hâlâ faaliyet gösteriyor. 1950 yılında kurulan Varşova Tiyatrosu ile Budapeşte Tiyatrosu dışında Avrupa’da Yidiş dilinde performans gösteren başka tiyatro bulunmamakta.
1 Dibbuk: Tutunan Ruhlar
