Kırtasiye, kitap, kıyafet, kayıt derken çocuklu ailelerde eylül ayıyla birlikte koşuşturmaca da başladı. Anne - babalar çocuklarının okula mutlu bir başlangıç yapması ve derslerinde başarılı olması için hemen her ayrıntıyı düşünüyor, ellerinden geleni fazlasıyla yapmaya çalışıyor. Ancak pek çok ailenin ne yazık ki çocukların okul öncesi genel sağlık muayenesinden geçirilmesi gerektiği konusunda bilgisi yok! Acıbadem Maslak Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Neslihan Korkmaz, “Sonbahar zaten mikropların üremesi için çok hassas bir dönem. Isı değişimleri nedeniyle vücut direnci düşüp gribal enfeksiyonlar ortaya çıkabildiği gibi, bazı sinsi hastalıklar var ki, çocukta ciddi bir belirti ortaya çıkarmadığından ancak muayenede tespit edilebiliyor; üstelik bu hastalıklar okul başarısını yakından ilgilendiriyor” diyor. Dr. Neslihan Korkmaz, okul öncesi ihmal edilmemesi gereken 10 muayeneyi anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Kansızlık
Ülkemizde her 100 çocuktan 40'ında görülen kansızlık; tedavi edilmediğinde çocukta gelişme geriliği, fizik ve matematik zekâsında azalma gibi birçok soruna yol açabiliyor, beyne giden oksijenin azalmasından dolayı okul başarısını olumsuz etkiliyor. Kansızlık sorunu olan çocuğunuza yumurta, kırmızı et, yeşil yapraklı sebze ve tahıl gibi demir içeren besinlerle, günde 1 tatlı kaşığını aşmamak kaydıyla pekmez vererek doğal takviyede bulunabilirsiniz. Çocuk beslenmesinde, demiri kesici etkisinden dolayı çayın yeri bulunmuyor.
Alerji
Sonbahar alerji mevsimi. Çocuğunuzun alerjisi varsa okul öncesi çocuk alerji uzmanına götürerek tedavisini düzene koymak çok önemli. Aksi halde alerji, çocukta burun tıkanıklığı, üst ve alt solunum yolu problemlerine neden olarak okuldan uzun süre uzak kalmasına yol açabilir. Okulda konsantrasyon eksikliği sorunları yaşamasına neden olabilir. Çocuğunuzun bildiğiniz bir alerjisi yoksa ancak devamlı burun akıntısı, burun tıkanıklığı, öksürük, döküntü gibi sorunları oluyorsa alerjiden şüphelenerek mutlaka çocuk alerji uzmanına götürün.
D vitamini yetersizliği
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Neslihan Korkmaz “D vitamini eksikliği çocuklarda başta kemik ağrıları, büyüme geriliği, sık enfeksiyon hatta kanser gibi pek çok soruna neden olabilirken, okul başarısını da olumsuz etkileyebiliyor. Okul öncesi çocuğunuzun D vitamini seviyelerini tespit ettirmeniz çok önemli” diyor. Öte yandan çocuğunuzun kilosu ve boyunda fazlalık ya da eksiklik varsa mutlaka bunların da nedenleri araştırılmalı, altta yatan ciddi bir neden varsa tedavi edilmeli.
İşitme problemi
Çocuğunuzun işitmesinde hiçbir sorun olmadığını düşünürken aslında yanılıyor olabilirsiniz. Çocuğunuz her seslenmenize cevap vermiyorsa, televizyonu yüksek sesle dinliyor ve yüksek sesle konuşuyorsa mutlaka bir kulak, burun ve boğaz hekimine götürerek kontrol ettirin. Aksi halde okulda duyma problemi nedeniyle derslerinde başarısı doğrudan etkilenebilir hatta okuldan soğumaya kadar varabilir.
Geniz eti ve uyku apnesi
Gece uykuda sık uyanma ve horlama geniz eti ve uyku apne probleminin habercisi olabilir. Geniz eti olması gerekenden büyükse çocukta solunum sıkıntısı ve beyne giden oksijenin azalması gibi sorunlara yol açabilir. Uyku apnesi de öğrenme ve konsantrasyon bozukluğu, yorgunluk, obezite ve dikkat eksikliğine yol açacağından, okul başarısını da etkileyecektir. Bu nedenle çocuğunuzu iyi gözlemlemeli, bu belirtiler varsa mutlaka kulak, burun ve boğaz hekimine götürerek tedavisi ettirmelisiniz.
Diş ve diş eti problemi
Okul öncesi diş sağlığını kesinlikle ihmal etmemek ‘nasılsa yeni dişleri çıkacak’ diyerek olası bir sorunu göz ardı etmemek gerekiyor. Diş çürükleri, yüz bölgesi enfeksiyonlarının en önemli nedenlerinden biri. Okul öncesi çocuğunuzu mutlaka diş hekimine götürerek genel kontrolünü yaptırın. Gerekirse florlama da, diş çürüklerini engellemek açısından faydalı.
Kalpte ritim bozukluğu
Ülkemizde ne yazık ki pek çok aile, sorun yaşanmadan çocuklarını kalp muayenesine götürmeyi aklına bile getirmiyor. Oysa çocukların okulla beraber genelde aktif sporları da başlıyor. Özellikle lisanslı spora başlamadan önce muhakkak bir çocuk kardiyoloğuna görülmeleri gerekiyor. Bazı ritim bozuklukları spor sırasında büyük tehlike oluşturuyor.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite okuldaki en önemli problemlerden biri. Aileler, çocuklarında bir şeye yeterince konsantre olmaması, çabuk sıkılması, öğrenme güçlüğü, devamlı hareket halinde olması, odaya girdiğinde her şeyi karıştırması gibi belirtiler varsa mutlaka uzmana başvurarak tedbir almalı. Çünkü aksi halde, okul uyumları az oluyor. Ancak basit tedavilerle çok başarılı çocuklar oluyorlar.
Düztaban
Dr. Neslihan Korkmaz, “Çocukların okul öncesi düztaban olup olmadığını belirlemek çok önemli. Çünkü tüm gün koşturan çocukta düztaban varsa gece bacak ağrıları çok olacaktır, çocuk okula gitmeyi bile istemeyecektir. Eğer sorun varsa tedavisine başlanıp ona uygun ayakkabı kullanılmalı. Ayrıca çocuğunuzun eksik aşıları olup olmadığını da mutlaka gözden geçirin ve eğer eksik aşıları varsa mutlaka yaptırın” diyor.
Çocukların Bağışıklık Sistemini güçlendirmek için neler yapmalı?
Okulların açılması ve kışın gelmesi ile birlikte kapalı ve kalabalık ortamlarda daha fazla vakit geçiriliyor. Çocuklar için ise pek çok hastalığın yaygınlaştığı bir dönem. Çocukların özellikle bu aylarda zayıflayan bağışıklık sistemi; sağlıklı, dengeli ve düzenli beslenmenin yanı sıra besin desteklerine ve Omega 3 takviyesine ihtiyaç duyuyor. Bu dönemde çocukların bağışıklık sistemlerini güçlendirmek, vücut dirençlerini artırmak için neler yapmalıyız?
Bağışıklık sistemi, vücudu hastalıklara karşı koruyan, bakteri ve virüs gibi birçok mikro organizmayı tanıyıp onları yok eden işleyişlerin tümüdür. Bağışıklık sisteminin desteklenmesi ve güçlendirilmesi, hastalıklara karşı direnç kazanmak ve soğuk algınlığı, grip gibi hastalıklardan etkilenme olasılığını azaltmak için çok önemli rol oynuyor. Salgın hastalıklar konusunda özellikle dikkat etmemiz gereken kış aylarında vücut bağışıklığı güçlü değil ise tehlike çanları bizler için çalıyor demektir. Bu durumdan en çok etkilenen ise çocuklar… Yapılan araştırmalar, bağışıklık sisteminin çocukluk döneminde kuvvetlendirilmesinin yetişkinlik döneminde sağlıklı bir yaşam sürdürülebilmesi açısından büyük önem taşıdığını ortaya koyuyor. Düzenli beslenmenin yanı sıra, çocukların sağlıklı ortamlarda büyümesi, besin destekleri ve Omega 3 takviyelerinin alınması da bağışıklık sisteminin gelişmesinde önemli bir rol oynuyor.
İşte bağışıklık sistemini artırmaya yardımcı olan bazı bitkisel ve deniz kaynaklı besin destekleri:
Bazı besin destekleri, bağışıklık sistemi üzerinde olumlu katkılar sağlıyor. Bu desteklerin başında da Cold Press çörek otu yağı geliyor. Günümüzde çörek otu tohumları ve yağı üzerinde yapılmış çok sayıda klinik çalışma bulunuyor. Tarihte de en çok kullanılan ve değer verilen tohumlar arasında çörek otu yer alıyor. Vücudumuz tarafından üretilmeyen ve dışarıdan alınması gereken esansiyel yağ asitleri içeriği açısından zengin olan çörek otu yağı, bağışıklık sistemini güçlendirmeye destek oluyor.
Yapılan klinik çalışmalar sonucu, çörek otu yağının alerjik hastalıkların tedavisinde kullanımının olumlu etkileri olabileceği belirtilirken, sindirimin rahatlatılmasına da destek olarak kullanılabileceği ortaya çıkıyor. Elde edilen araştırmaların sonuçları çörek otu yağı kullanımının, burun tıkanıklığı, burun kaşıntısı, burun akıntısı ve hapşırma ataklarını azaltabileceğini gösteriyor.
Bilim insanlarının ortak tavsiyesi olan Omega 3 balık yağı takviyesi, insan vücudunun sentezleyemediği ve mutlaka dışarıdan alınması gereken yağ asitleri olan esansiyel (elzem) yağ asitlerinin en önemlileri arasında yer alıyor. Omega 3 balık yağı, çocukluk yaşlarından itibaren çok sayıda metabolik faaliyetin sağlıklı devam etmesi için gerekli görülüyor.
Deniz kaynaklı Omega 3 yağ asitleri olan EPA ve DHA'yı içeren balık yağı; çocuklarda beyin, sinir ve göz gelişiminin desteklenmesine yardımcı oluyor. Yapılan araştırmalarda çocukların sağlıklı büyümelerinin yanı sıra Omega 3 balık yağı takviyesinin astım gibi solunum yolu hastalıklarının görülme sıklığının düşürülmesinde, obez çocuklarda insülin direncinin azaltılmasında, kilo kontrolünün sağlanmasında, dikkat eksikliği ve hiperaktivite sendromunda ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde yardımcı olarak kullanılabileceği belirtiliyor.
Omega 3 balık yağı seçiminde, çocuklar için ideal EPA – DHA oranları içerip içermediğine dikkat etmek gerekiyor. Zade Vital, Ege Üniversitesi ARGEFAR ile işbirliği içinde dünyanın önemli literatür ve kılavuzlarını esas alarak balık yağı yumuşak kapsül ve balık yağı şurupları ile doğru Omega 3 desteği sağlıyor.