En geç üç yaşına kadar konuşma gelişimini tamamlaması gereken çocuklarda dil ve konuşma bozukluklarının en önemli sebepleri arasında, çocukların dijital ekranlara maruz bırakılması geliyor.
Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk Nörolojisi Uzmanı Doç. Dr. Adnan Ayvaz, “Televizyon tablet, telefon gibi elektronik cihazların ekranlarındaki hızlı akış, bu dönemdeki çocukların algı ve analiz edebilme kapasitesinin çok üzerinde. Çocuklar gördüklerini algılamaya çalışırken çok fazla çaba sarf eder ve bu durum geri kalan dünyaya algılarını ve duygularını kapatmasına neden olur” diyor.
Çocuklar iki yaşında konuşmuyorsa mutlaka uzmana danışmak gerekiyor
Konuşma problemini daha çok iletişim sorunları içinde ele almak gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Adnan Ayvaz, iletişim sorunları içinde; anlatım bozukluğu, konuşma bozukluğu, ses çıkarma kabiliyeti bozuklukları, kekemelik problemlerinin yer alabileceğini söylüyor.
Doç. Dr. Ayvaz, bir çocuğun 18. ayda hiç kelimesi yoksa iki yaşında iki kelimeli bir cümle kuramıyorsa, üç yaşında normal bir cümle kuramıyor veya hiç konuşmuyorsa, anlaşılmaz konuşuyorsa mutlaka dil problemi ve konuşma gecikmesi açısından incelenmesi gerektiğini belirtiyor.
Çocuklarda konuşma problemlerinin nedenlerinin altında psikolojik nedenler de yatıyor olabilir. Doç. Dr. Adnan Ayvaz konuşma bozukluğuna neden olabilecek diğer durumları ise şöyle açıklıyor: “Çocukların istismar edildiği ve psikolojik travmaya uğradığı: savaş, terör, ebeveyn kaybı-eksikliği, şiddet görme gibi durumlarda da konuşma gecikmesi ve bozukluğu görülebilir.”
Konuşma bozukluğunun olası diğer nedenleri arasında, beyin anomalileri, nörolojik gelişim sorunları, genetik nedenler, çevresel faktörler, dil faktörleri, işitsel süreçler de gösterilebilir.
Çocuğunuzla vakit geçirin
Adnan Ayvaz, konuşma gecikmesi olan çocuklar için herhangi bir sağlık sorunu tespit edilmemişse öncelikle TV, tablet, bilgisayar, telefon gibi elektronik cihazlardan uzak durulması gerektiğini söylüyor. Kreş gibi başka çocuklarla iletişim kurabileceği, paylaşımlarda bulunabileceği ortamların da dil ve sosyal gelişim açısından faydalı olduğunu belirten Ayvaz, bununla birlikte ebeveynlerin çocukla birlikte oyun oynaması, fırsat buldukça bir birey olarak çocukla sohbet etmesi, öğretilmek istenen kelimelerin ve davranışların oyunla, yumuşak bir şekilde, sık tekrarlayarak, sabırla üstünde durulmasını öneriyor.
