İsviçre’yi küçüklüğümüzden beri şöyle biliriz: Çakısı, çikolatası, hiçbir ülke ile olmayan bağlantısızlıkları, bankalarıyla en mutlu insanların ülkesi... Ama bilinmedik ve bizi şaşırtacak yönleri de mevcut İsviçre’nin.
Avrupa’nın batısında yer alan İsviçre’nin 8 milyonluk nüfusun yüzde 23'ünü yabancılar oluşturuyor. Haliyle ülkede konuşulan diller de çok çeşitli; ülkenin Almanca, Fransızca, İtalyanca ve Romansça olmak üzere dört resmi dili bulunuyor. Economist Intelligence Unit'in çalışma, suç seviyesi, yaşam kalitesi, sağlık hizmetleri, mutluluk gibi kriterleri göz önüne alarak hazırladığı ülkeler raporuna göre yaşam kalitesi endeksinde İsviçre "yaşanacak en iyi ülke". İsviçre'de, nükleer bir savaş tehlikesine karşın ülkenin tüm nüfusunu barındırabilecek barınaklar mevcut. İsviçre dünya üzerinde doğrudan demokrasi ile yönetilen tek ülkedir.
Peki, bu özellikleri ile dünyada haklı bir yere sahip olan İsviçre’nin yeme - içme kültür nasıl? Şimdi buna bir göz atalım…
BÖLGESEL TATLAR
Doğru bildiğiniz şey İsviçre’nin ana ihracat malının çikolata olduğu… Ülkede yılda 7 milyon adet Toblerone çikolata üretiliyor. Ama tabii ki İsviçre mutfağı sadece çikolatadan oluşmuyor.
İsviçre mutfağı hem çok lezzetli hem de çok çeşitlidir. İsviçre’yi yeme-içme adına bölge bölge değerlendirmek gerekir.
Ülkenin Fransız bölgelerinde peynir yemekleri Fondue ve Raclette, Alman bölgesinde, kızarmış et ve röşti, Gruabunden bölgesinde, açık havada kurutulmuş sığır etinden yapılan Bündnerfleish, Ticino bölgesinde, İtalyan yemeklerini önerilir.
Peynir en önemli tüketim ve üretim maddelerinin başında gelir. İsviçre, özellikle büyükbaş hayvancılığın yoğun olduğu bir ülke, elbette bunun sonucunda, muhteşem lezzetli peynirler yapılıyor. İsviçre, en büyük beşinci peynir üreticisi olarak dünya peynir sektöründe önemli bir yere sahip. Geleneksel üretim yöntemleri kullanılarak, muhteşem peynirler üretiliyor. Ülkede, öne çıkan peynir cinsleri olarak şunlar sayılabilir:
Emmental: Bu bir tür, delikli ve tatlı peynirdir. İsviçre peynirleri arasında en ünlü ve güzel peynir cins emmental’dir.
Apyenzell: Bu peynir cinsinin tadı daha keskindir.
Gruyere peyniri: Bizim bildiğimiz şekli ile gravyer peyniri. Taze, yarı tuzlu ve tuzlu çeşitleri bulunur. Genellikle, bu peynirde, fındık aroması baskındır.
Sbrinz: Sert bir peynir türüdür.
Tomme: Taze ve yumuşak bir peynir cinsidir. Bazen, kimyonla karıştırılır.
Reblochon: Yağlı ve daha dayanıklı bir peynir türüdür.
FONDUE ZAMANI
Fondue, İsviçre’nin çoğu yerinde bulabileceğiniz, geleneksel bir yemek türüdür.
Fondü, hazırlanışıyla da ilginç bir yemek türüdür. Konuklar, caquelon (dökme demir kap) denilen bir kap içinde, beyaz şarap içinde eritilen peynirin başında toplanır ve uzun saplı fondü çatallarıyla köy ekmeğini, bu karışımın içine bandırarak yerler.
Röşti ise ülkenin bir diğer bir özellikli yemeğidir. Bern bölgesinden çıkmış bu yemek basitçe söylemek gerekirse rendelenmiş patateslerin tavada kızartılmasıyla hazırlanır. Genellikle kahvaltıda yenmesi tercih edilmekle birlikte her öğün için uygun bir yiyecek olarak sayılabilir.
Ülkede şarap ise önemli bir yer kaplar. Şarapları öne çıkan kantonlar ise Valais, Vaud ve Cenevre’dir. Chasselas ve Sylvaner üzümlerinden yapılan beyaz şaraplar, çok iyidir. En yaygın şarap ise meyveli ‘fendant’dır.
İsviçre’de kahvaltının vazgeçilmez içeceği ‘milchkaffe’dir. Sıcak ve sütlü olarak servis edilen bu içecek hafiftir. Küçük bir fincan içindeki kremasıyla servis edilir. İsviçrelilerin sabah kahvaltılarının demirbaş yiyeceklerinden bir diğeri ise Müslidir. Müsli için elma, kuru yulaf, fındık ve bademden oluşan bir çeşit kahvaltı gevreği diyebiliriz. Günümüzde pek çok farklı yemişle de yapılan ve sütle karıştırılarak yenen bu gevreği 1900 yılında Zürihli beslenme uzmanı Dr. Maximilian Oskar Bircher-Benner, kendi hastaları için üretmiş. Bu doktora atfen müsli, Birchermüesli adıyla da bilinmekte.
