Tam beş yıl oldu bu sayfada yazılarımızın başlangıcı. İlk yazımız kıymetli bir metal üzerineydi. ‘Söz gümüşse sükût altındır’ başlıklı yazımız, bu hafta dünya medyasında listelere 1 numaradan giren ve bundan sonraki günlerin ekonomik ve siyasi gündemi olacak (kur ve) ticaret savaşlarını yazıyordu. Günümüzde ticaret savaşları resmen başladı.
RS FM’de ‘Yeni Şeyler Rehberi’ adında güzel bir teknoloji programı var. Programın sunucusu Saint Joseph Lisesi’nden değerli kardeşim programından bana hediye olarak gitar üstadı Yngwie J. Malmsteen’den ‘Black Star’ şarkısını çaldı. Yngwie’den kuliste imza alıp hatıra fotoğrafı çeken sayılı Türk hayranlarındanım. İade-i ziyaret olarak bu yazımızdan ben de kendisine Lars Johan Yngve Lannerbäck’tan “Deja Vu” şarkısını başlık olarak gönderiyorum. Deja Vu, ‘göz sinirlerinin sinyali beyine senkron gönderememesi ve gözün algıladığı olayı beynin daha önce yaşadığını sanmasıdır’ şeklinde açıklanır. Ekonomi kitapları önceki deja vu ticaret savaşlarından sonraki evreyi pek iyi yazmıyor.
Şalom’da ekonomi ve iş sayfamızda “İstanbul Ekolü ile ilk bilen değil, doğruları önden bilenlerden olun” mottomuz boşuna değil. 5 Mart 2013 tarihli ilk yazımızda aynen şu cümlelerle aktarmıştık bu hafta Trump’ın bomba yaratan kararını: “Aslında günümüzdeki ticaret ve kur savaşları dikkate alındığında, çeşitli ekonomistler ve devlet başkanları tarafından dile getirilen global ekonomik yansımaların önemli verilerinden biri de altına karşı burada. Birçok ülke, ‘Ödemeler Bilançosundaki Cari Açık Kalemi’ni düşürmek adına ihracata yönelmek istiyor, bu nedenle de parasının değerini dolara karşı düşük tutmak istiyor.”
Merkez bankalarının kur savaşları beklenen son olan para politikalarının iflasını resmileştirince, önce tarihinde ilk defa FED (kadın) başkanı (Trump’ın işaret ettiği üzere) tek dönem sonra değişti ve güvercin Başkan Powell önceki yazılarımızda sorduğumuz soruya geçen hafta şahince bir cevap vererek, Trump’ın politikalarının değişmediğini (kendisinin değişeceğini) bizlere teyit etti. Bu sayfamızı düzenli takip edenler zaten farklı bir durum beklemiyordu aslında. Ve artık ticaret savaşları resmen başladı.
Globalİzm bitti galaktisizm başlıyor
11 Ocak 2017’de, on gün sonra Trump koltuğuna oturacakken buradan sormuştuk ‘Arkadaşlar Hazır Mısınız?’ yazımızla. Ve başkan söz verdiği gibi bir seçim beyannamesini uygulamaya devam ediyor. Son olarak çelik ve alüminyum ithalatına ek vergi koyma kararının peşine deklarasyonunu yine Twitter’dan yayınladı: “Ticaret savaşları iyidir ve kazanması kolaydır”. Bir de efsane Farrokh Bulsara’nın (Freddie Mercury) Queen’i var tabii. ‘Asla Yalnız Yürümeyeceksin’ yazımız Brexit’i yine Trump’ın başkanlığını (dünyanın beklediğinin tersine) bildiğimiz gibi önden bildiren bir yazıydı. Bugün Brexit’in niye olduğunu (ve olacağını) Trump’ın son kararı net bir şekilde ortaya koymuş durumda. Bu nedenle “Küreselleşme bitti, bahanesiydi sonbahar” demiştik yine bu sayfada. Madem bugün nostaljik bir yazı yazıyoruz oradan devam edelim. Üniversitede rehberlik yaptığımda Queen Conrad Otel’de kalıyordu, İstanbul konseri için geldiğinde. Brian May’i bir hayranı olarak imza alacak kadar yakından görmüştüm. Yılan derisi çizmelerini hâlâ bugün gibi hatırlarım.
Yazımıza metalle başladık oradan bitirelim. Hayat mücadelesi aslında bir savaştır diyerek ismini ‘Man o war’ koyan heavy metal grubunun meşhur dizeleri “Dede bana bir masal anlat, tamam git hikâye kitabını al. Yok, yok, onlardan değil, gerçek bir hikâye istiyorum” ile başlar. Şarkı nasıl mı biter? “Who were they? They were the metal kings”. Dünyanın ekonomik büyümesinde üretim ve metaller çok önemli. Metalcilerin kararı sonrası dünya ekonomisi nasıl büyüyecek? Ya altın? FED faiz artış kararını bu sene dörde çıkarabilir diye sükût içinde bekliyor. Bu senaryoda önce altın mı kendini düzeltir yoksa borsalar mı sorusunda oyumuz borsalardan yana. Nitekim Dow endeksi bekle gör seviyelerinde. Ticaret savaşlarının parite etkisini ise AB’nin ve Çin’in “elimiz armut toplamıyor” benzeri söylemleri sonrası net olarak görmek mümkün olacak. Net olan tek şey “piyasa sörfçüleri hazır olun dalga geliyor” diyebilmek, gerisi “Nothing else matters.”