Bir Daha Asla’nın hikayesi

20. yüzyılın en büyük insanlık trajedisi ile neredeyse özdeşleşmiş olan Bir Daha Asla mottosu son olarak ABD Florida’da meydana gelen 17 kişinin öldüğü katliam sonrası söylendi.

Dünya
9 Mart 2018 Cuma

Bir Daha Asla ilk olarak Yahudi şair Isaac Lambdan tarafından Yahudi tarihindeki ünlü Masada savunması için  1926 yılında yazdığı şiirde kullanıldı. Şair, “Bir daha Asla Masada yabancı ellere düşmeyecek” diyordu.  Söylem savaş sırasında ilk kibutzları kuran laik Yahudiler tarafından  da kullanıldı.

6 Milyonun katledilişinden  sonra  Bir Daha Asla söylemi Yahudi hayatı için neredeyse bir motto oldu.  İsrail’in 1948’de kurulması ile  2000 yıllık gurbet  sonra erince, Bir Daha Asla   artık kendi ordusu ve toprağı olan Yahudiler için çok daha manalı idi.  

Savaş Kurtulanı Nobel ödüllü  gazeteci-yazar Eli Wiesel Bir Daha Asla’yı kendine felsefe yapmıştı.

İsrail’de savaş sonrası yetişen nesiller yaşlılardan Holokost hikayelerini dinledikçe 1926’da Şair Lambdan’ın mısralarını tekrarladı; “Bir daha Asla Masada yabancı ellere düşmeyecek.”  Bir Daha Asla militarist rabbi Meir Kahane’nin  1968’de yazdığı manifestosunda da  lider felsefe idi. Rabbi 1972’de yazdığı kitabı aynı isimle piyasaya sürdü: “Bir Daha Asla…”    Kahane Bir Daha Asla derken Yahudiler asla bir daha kuzu gibi ölmeye gitmeyecekler ellerinde silahlar olacak, savaş olacak diyordu.  

Ancak Kahane’nin vahşi nitelenebilecek felsefesi ve savaş çağrısı, ilginç bir şekilde Amerikan Yahudi kurumları tarafından farklı bir şekilde yorumlandı.  Holokost’un hatırasını canlı tutmak isteyen Amerikan Yahudi kurumları, Kahane’nin savaş çağrısını bir insanlık ve Barış çağrısına dönüştürdü.  Zaman içinde  Bir Daha Asla antisemitizme ve ırkçılığa karşı bir motto oldu.  İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu 2010 yılında Auschwitz Birkenau kampı müzesinde  katıldığı Holokost Kurbanlarını  Anma Töreninde,  “Bir Daha Asla ulusumuzu  şeytanın eline vermeyeceğiz” diyordu.   Netanyahu Ruanda Katliamı kurbanları anması için katıldığı törende de, Ruanda katliamını Yahudi Holokost’una benzetmiş ve  şeref defterine aynı sözleri yazmıştı: “Bir daha asla”  

2011’de  Zamanın ABD Başkanı Barack Obama Holokost Anma töreninde aynı sözler ile konuşmasını bitirdi: “Bir Daha Asla…”   Avrupa’da Suriye iç savaşından sonra mülteci yağdığında, ırkçılara karşı, Müslüman düşmanlığına karşı yine sokaklarda atılan slogan; “Bir Daha Asla” idi.   Bugün Amerika’da kişisel silah karşıtları, okul katliamı kurtulanları “Bir Daha Asla” diye yürüyor.   Ancak Kahane hayatta olsaydı Silah karşıtlarının en önemli felsefi söylemini tekrarlamaları için ne derdi kim bilir?

Kahane’nin ikinci en ünlü sözü : “Her Yahudi silahlanmalı idi….”

 

 

 Bu yazı JTA’dan Emily Burack’ın “How Never Again evolved from a Holocaust slogan to a universal call for [fill in the blank]” adlı yazısından derlenmiştir.