İsrail’de koalisyon krizi şimdilik aşıldı

İsrail basınında yer alan haberlere göre, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve koalisyonunda bulunan ultra-Ortodoks sağcı partilerin liderleri pazar gecesi geç saatlerde, günün ilk saatlerinde çıkan ve erken seçime gidilmesine sebep olacağına kesin gözüyle bakılan krizi çözmek amacıyla son bir gayret gösterip toplandıklarında, ortak bir noktada görüş birliğine vardılar.

Krizin iki kilit isminden Tora Yahudiliği Birliği (United Torah Judaism-UTJ) lideri Yaakov Litzman ve Yisrael Beytenu lideri Avigdor Liberman’ın Netanyahu ile ofisinde bir araya gelmelerinin ardından Netanyahu’yu Kulanu Partisi lider Moşe Kahlon da ziyaret etti. Görüşmeler sonrası parti liderlerinin günün ilk saatlerindeki taviz vermez ve pozisyonlarındaki ısrarcı tavırlarının değiştiği görüldü.

Koalisyondaki aşırı sağcı partiler geçtiğimiz hafta, ultra-Ortodoksların askeri hizmet mecburiyetinden muaf tutulmalarını sağlayan yasanın hafta içerisinde onaylanmadığı takdirde, 2019 yılı devlet bütçesine onay vermemekle tehdit etmişlerdi. Diğer yandan İsrail Ekonomi Bakanı Kahlon ise, bütçe o hafta içerisinde onaylanmadığı takdirde hem görevinden istifa edeceğini hem de partisinin koalisyondan ayrılacağını belirtmişti.

Pazar gecesi gerçekleşen toplantıdan sonra, Likud Partisinde yetkili kaynaklar Netanyahu’nun tasarıyı Bakanlık Yasama Komitesine sunarak, bütçe onayından evvel mutlaka genel kurulda bir ilk oylamaya sunulması için harekete geçmeye karar verdiğini bildirdiler. Netanyahu’nun önerisine göre, askerlik tasarısı daha sonra Knesset’in yaz dönemi çalışma programında gündeme alınmak üzere rafa kaldırılacak.

Basında yapılan haberlerde, UTJ’nin pek çok üyesinin akıl hocalığını yaparak kararlarını etkileyen bir grup hahamdan oluşan Torah Sages Konseyi de gelinen ortak noktayı onayladı. Yine de anlaşmanın geçerli olabilmesi için, bakanlığın ve İsrail Ordusu IDF’in imzasının bulunmadığı hiçbir asker mecburi hizmet yasasına imza atmayacağını bildirmiş Liberman kadar Kahlon’un da rızasının alınmış olması gerekiyor.

Gerilimin karşılıklı tırmandırılması, Netanyahu liderliğindeki üç yıllık hükümeti bugüne kadarki en büyük koalisyon krizinin eşiğine getirirken, pazar günkü toplantılarda haziran ayına kadar en hızlı şekilde gerçekleştirilebilecek erken seçimden sıkça bahsedildiği bildirildi. Sağcı vekiller ile Netanyahu’nun acil zirvelerine rağmen kriz ilk başta tamamen aşılamadı. Görüşmelerde Netanyahu gerginliği aşabilmek için şartlarını, aşırı sağcıların bazı tavizler verdiği şekilde düzenlenen askere çağrılma yasasında tam görüş birliği, Liberman’dan mecliste yasanın onaylanmasına destek sözü alınması ve Kahlon’dan olumlu oy garantisi olarak sıraladı.

Netanyahu aksi halde koalisyon ortaklarına erken seçime gitmeye hazır olduğunu ve ancak koalisyondaki tüm partilerden ilerleyen günlerde hükümeti devirmeyeceklerinin garantisini aldığı takdirde bugün bu hükümetin selameti için çalışacağını da bildirdi. Diğer yandan, pek çok yolsuzluk iddiasıyla mücadele vermekte olan başbakanın koalisyon ortakları, başbakan suçlu bulunduğu takdirde koalisyonun dağılacağının ipuçlarını da veriyorlar.