Stephen Hawking ve İsrailli fizikçi

Bir zamanlar İsrail’i boykot eden Stephen Hawking en ünlü teorisini İsrailli bir akademisyenden esinlenmişti.

Dünya
15 Mart 2018 Perşembe

76 yaşında hayata veda eden ünlü astrofizikçi Stephen Hawking’in İsrail ile olan ilişkileri her zaman gergin olmuş, Hawking söz konusu protestosunu kamuoyunda belirtmekten sakınca görmemişti.

Hawking İsrail’i birden fazla ziyaret etmiş,  İsrail ve Filistinli Üniversitelerinde konferanslar vermiş olmasına rağmen, 2013’te Kudüs’te düzenlenen akademik konferansa Filistinli bir meslektaşının tavsiyesi üzerine İsrail’i protesto etmek için katılmamıştı.

Ancak ünlü fizikçi, dünyaca meşhur  ‘Kara Deliklerin Radyasyonu’ buluşunu  İsrailli fizikçi Jakob Bekenstein’ın teorisinden esinlenmişti.

1970’lerde İngiliz doğumlu Hawking, kozmik yerçekimsel  alanlar ve kara delikler üzerine çalışıyordu. Ancak Hawking o zamanlar doktorasını veren ve kara deliklerin belli bir Entropiye sahip oldukları teorisini ileri süren Bekenstein ile aynı fikirde değildi.

Bekenstein, 1972’de  ortaya attığı teoride kara deliklerin belli bir entropiye sahip olduğunu dolayısı ile fizik kuralları gereği bir sıcaklığın (Radyasyonun) söz konusu olduğunu ileri sürmüş ve teorisi fizik dünyasında büyük ilgi görmüştü. Hawking o zamanlar bu teoriye karşı çıkmış, Fransa’da düzenlenen fizik kongresinde Berkenstein’ın teorisinin doğru olmadığını belirtmişti. Ancak Hawking 1974 yılında karşı çıktığı teoriyi yaptığı karmaşık kuantum hesaplamaları ile ispat etti.   Hawking, haksız çıktığı anlaşılmasın diye  başta bulduklarını yayınlamaktan çekindi.  Ancak daha sonra karar değiştirerek yayınladı. Bugün buluş Hawking’in en önemli keşfi olarak nitelendiriliyor.

Fizikçiler günümüzde  kara deliklerin radyasyonunu Bekenstein-Hawking entropisi olarak isimlendiriyor.  Dahası Hawking,  Berkenstein  2015’te vefat edince  başından kipa eksik olmayan Yahudi fizikçinin mezar taşına Berkenstein-Hawking Denkleminin yazılmasını istemişti.