İki yılda bir yapılan Elküs Marküs Erdem ve Hayırseverlik Ödülleri bu yıl 28 Mart’ta Fakirleri Koruma Derneği salonlarında sahiplerine teslim edildi.
Fotoğraflar: Moris Sarfati
Türk Yahudi Toplumunda bu alanda verilen bu tek ödül olan Elküs Marküs Erdem ve Hayırseverlik Ödülü, 1916 yılında, dönemin Amerika Birleşik Devletleri’nin İstanbul Büyükelçisi Abraham Elcus ve Gertrude Elcus’un henüz 16 yaşındayken hayatını kaybeden kızları Jane Selma Elcus’ün anısını yaşatmak için verilmeye başlanmıştı.
Davranışlarıyla hayranlık uyandıran kişileri onurlandırmak ve bu kişileri toplumun bilgisine sunmak için bu ödülleri veren Fakirleri Koruma Derneği, son yıllarda alanlarında başarılı çalışmalar sürdürenleri cesaretlendirmek amacıyla kültür, tıp, müzik, matematik ve girişimcilik alanlarında da ödül vermeye başladı. FKD, bu yıl, erken yaşta hayatını kaybeden, Türk Yahudi Toplumu eski Başkanı Sami Herman anısında da Toplumsal Duyarlılık adına bir ödül vermeyi uygun gördü.
Yasef Tovya, Magi Küçük, Yaşar Abuaf
JANE SELMA ELKÜS ERDEM ÖDÜLÜ
Sima Türel ile Yıldız Çiprut’un sunduğu gecenin ilk ödülü Jane Selma Elküs Erdem Ödülü oldu. Bu ödül, 1916 yılında o dönemin Amerika Birleşik Devletleri’nin İstanbul Büyükelçisi Abraham ve Gertrude Elcus’ün, henüz 16 yaşındayken hayatını kaybeden kızları Jane Selma Elcus’ün anısını yaşatmak için verilmeye başlanmıştı. Bu ödül fikrini ortaya ilk atanlar, çalışmaları ve olumlu davranışlarıyla, ailesine, çevresine ve topluma örnek olan bir genç kıza verilmesini öngörmüşlerdi.
Ödül ilk kez 1924 yılında Josef Niyego tarafından Galata Kızlar Okulu öğrencisi Ester Papo’ya verildi. İkinci yılından itibaren bu erdem ödülünün, yaşamını insanların sefaletten kurtulması için hayır kurumlarına adayan, aynı zamanda ailevi görevlerini de yerine getiren toplumumuz üyesi bir hanıma verilmesi uygun görüldü.
Bu yıl Jane Selma Elküs Erdem Ödülüne aday gösterilenler, Alef’ten Edith Camgözoğlu, Golden Age’den Öjeni Darsa, Göztepe Kültür Derneğinden Teri Yıldız, Gönüllü Hanımlar’dan Beki Sasun, Kapınıza Sağlık’tan Zelda Habib, Matan Baseter Barınyurt’tan Eti Tastasa, Mişne Tora Öğrencilere Yardım Derneğinden Janet Bolkar, Or Ahayim Hastanesinden Megi Küçük ve Or Yom’dan Nora Uyar oldu. Bu yıl ödülün sahibi ise Or Ahayim Hastanesi Adayı Megi Küçük oldu. Küçük ödülünü, Fakirleri Koruma Derneği Başkanı Yasef Tovya ve Or Ahayim Başkanı Yaşar Abuaf’tan aldı. Küçük 20 yıldır sürdürdüğü çalışmalarına, Or Ahayim Hastanesinde bir Pembe Melek olarak başladı. 2008-2012 yılları arasında Pembe Melek Başkanlığının ardından bugün halen yönetim kurulunda görevini sürdürüyor.
JOSEPHİNE MARKÜS HAYIRSEVERLİK ÖDÜLÜ
Geçenin ikinci ödülü Josephine Marküs Hayırseverlik Ödülü oldu. 1939 yılında, Moris Marcus, vefat eden eşi Josephine Marcus anısına, yardım kurumlarında canla başla çalışan bir kadına her yıl ödül olarak verilmek üzere bir fon kurdu. Bu ödül ilk olarak Roza Kamhi ve Sara Dannon’a verildi. 1961 yılına kadar verilen bu ödül, uzun bir aradan sonra 1976 yılında, o dönemin Fakirleri Koruma Derneği başkanı Eli Perahya tarafından tekrar verilmeye başlandı.
2016-2018 döneminde Josephine Marküs Hayırseverlik Ödülüne Sara Katalan hak kazandı. Genç yaşından beri pek çok toplum kuruluşunda, farklı görevler alan Sara Katalan sekiz yıl Yıldırımspor’un yönetim kurulu üyeliğini ve kadınlar kolu başkanlığını yürüttü. 2013-2015 yıllarında gençlik derneklerinin birleşmesi, Alef’in kuruluş çalışmalarında aktif görev aldı. Katalan, sekiz yıldır da Limmud Komisyon üyeliğini devam ettiriyor. Birçok kurumunda özveri ile çalışan Sara Katalan’a ödülünü Rozi Ülçer verdi.
Ödül töreninin üçüncü ödülü Diş Hekimi Yasef Yahya Tıp Ödülü oldu. Dr. Yasef Yahya 2003 yılında sadece Yahudi kimliğinden dolayı bir cinayete kurban gitmişti. Çok iyi bir eş, fedakâr bir baba ve dost olarak hatırlanan Dr. Yasef Yahya’nın hep taze kalacak olan anısını yaşatmak üzere verilen ödülün sahibi tıp öğrencisi Mert Sevgi oldu. Sevgi’ye ödülünü rahmetli Yasef Yahya’nın annesi Roza Yahya, oğlu Vidal Yahya ve Jozi Tiza verdi.
2016-2018 döneminde Kültür Ödülünün iki kazananı oldu. İlk kazanan 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi idi. 2001 yılında Zülfaris Sinagogunun tarihi binasında açılan 500.Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi, 2016 yılında Neve Şalom Sinagogu kompleksine taşınarak pek çok etkinliğe ev sahipliği yaptı ve yapmaya devam ediyor. Yahudi Kültürü Avrupa Günü etkinliklerini de düzenleyenlerden olan Müzenin ziyaretçilerin yüzde 79’unu geniş toplum ve devlet okulları oluşturuyor.
500. Yıl Vakfının kurucusu Naim Güleryüz yurtdışında olduğunda ödül törenine katılamazken kuruluşundan beri müzenin müdürlüğünü yapan Nisya İşman Allovi, Neve Şalom Sinagogu kompleksine taşınması çalışmalarını yürüten ve o dönem başkanlığı yapan Moris Levi ve şimdiki başkanı Cavit Habib sahnede yerlerini aldı.
İkinci Kültür Ödülüne ise Yusuf Besalel layık görüldü. Birçok kitabı ve sayısız makalesi bulunan Besalel’e ödül tarih ve edebiyat alanındaki çalışmalarından dolayı verildi. Çalışmalarında geniş toplumun Yahudiliği tanıması yönünde büyük faydalara imza atan Besalel, son yıllarda birçok üniversitede de konferanslar verdi.
YAŞAR PAKER MÜZİK ÖDÜLÜ
Gecede bir sonraki ödül, müziksever ve hayırsever Yaşar Paker adına verilen Müzik Ödülü’ydü. Paker, 1992 yılında Fakirleri Koruma Derneği bünyesinde, müzik alanında öğrenim yapacak bir kişiye veya ülkemizde başarılı bir müzisyene katkıda bulunmak üzere bir fon kurdu.
Ödülü sahibi ise Alper Almelek oldu. Profesyonel iş hayatının yanı sıra besteci ve şarkıcı olan Almelek 2015-2016-2017 yılları içinde bestelemiş olduğu William Shakespeare’in sonelerini, piyanist Oğuz Kasap aranjmanları ve icrası ile birlikte Shakespeare’in 400. Ölüm Yıldönümü sebebiyle 15 farklı konserde sundu. Almelek’in Klasik Türk Müziği, Klasik Batı Müziği, tangolar, marşlar, ninniler, rock, blues ve müzikal tarzlarında besteleri bulunuyor.
Bir sonraki ödül ise kısacık ömrüne sayısız başarı sığdırmış, çok genç yaşta kaybedilen, aynı zamanda Şalom yazarı da olan Alp Alkaş’ın anısını yaşatmak ve onun gibi nice gencin yeşermesine katkıda bulunmak için verilen Alp Alkaş Genç Girişimciler Ödülü idi.
Alışveriş merkezleri ve perakende danışmanlığında çalışan Alp Alkaş, yirmi iki yaşında perakende sektörünün önemli sertifikasyonlarından Certified Shopping Center Manager ve Certified Marketing Director unvanlarına hak kazanan kazanmış, bu iki unvanı kazanan tarihteki en genç kişi olarak Uluslararası Alışveriş Merkezleri Konseyi Next Generation programının yönetim kuruluna kabul edilmişti. Güler yüzlülüğü, yardımsever kişiliği ve çalışkanlığıyla çevresi tarafından büyük takdir toplayan Alp Alkaş 2012 yılında aramızdan ayrıldı.
Bu yılki Alp Alkaş Genç Girişimciler Ödülü ‘Bakkaldan’ isimli mobil uygulamalarıyla başarı elde eden Cem Dannon ve İzzet Tavaşi'nin oldu. İkiliye ödüllerini ise Gina ve Avi Alkaş verdi.
Sonraki ödül ise 70 yıllık meslek hayatı boyunca sayısız öğrenciye matematiği sevdiren, başarılı öğrenciler yetişmesini sağlayan, efsane öğretmen Yomtov Garti adına verilen Fen ve Matematik Ödülü’ydü. Türkiye’de doktora yapmış 3. Matematikçi olan Garti’nin doktora tezi Garti teoremi olarak literatüre geçti.
Bu sene Yomtov Garti Fen & Matematik Ödülünü, Ulus Özel Musevi Lisesi 12. sınıf Matematik öğrencisi, Genç Başarı Kulübü Hoodies Şirketi CEO’su Berti Argun hak kazandı. Kendisi okulda açılan yeni şirketlere mentorluk yapıyor.
SAMİ HERMAN ADINA SAMİ KOHEN’E ÖDÜL
Gecenin son ödülü ile Sami Herman adına verildi. Yardımseverliği ve insan sevgisi ile genç yaşlarından itibaren gönüllü çalışmalara başlayan Herman, Mayıs 2016’da hayatını kaybetmişti. Türkiye Yahudi Toplumu başkanlığının yanı sıra, 500. Yıl Vakfı Kurucu Üyesi, Ulus Özel Musevi Lisesi Vakfı Genel Kurul Üyesi, Aydın Üniversitesi Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi olan Herman ticari ustalığının yanı sıra, insanı her zaman her şeyin üstünde tutan yapısı ve insanlara yaptığı yardımları bile fedakârlıkla, olağanüstü kibar ve zarif bir şekilde yapan nadir biri olarak tanındı.
Sami Kohen, Rav İsak Haleva Süzet Herman ve Ralf Baler
Bu sene ilk kez verilen Sami Herman Toplumsal Duyarlılık Ödülü Gazeteci Sami Kohen’e verildi. Türkiye’nin önemli ve tecrübeli gazetecilerinden biri olan Kohen başarıları nedeniyle hem Gazeteciler Cemiyeti ve hem de pek çok yabancı kuruluş tarafından ödüle layık görülmüş bir isim.
Birçok yabancı gazetenin Türkiye muhabirliğini yapan Kohen gazeteciliğin yanı sıra, ‘Global İlişkiler Forumu’ ve ‘Bahçeşehir Üniversitesinin ABD Türkiye Araştırma Merkezi’ gibi Türkiye’nin önde gelen düşünce kuruluşlarının da kurucularından. Milliyet Gazetesinde 64 yıldır aralıksız çalışan duayen Sami Kohen’e ödülünü Hahambaşı Rav İsak Haleva ile Sami Herman’ın eşi Süzet Herman ve torunu Ralf Baler verdi.
