Salı akşamı başlayan festival 19 Mayıs’a kadar devam edecek. Nuri Bilge Ceylan ‘Ahlat Ağacı’ ile ikinci Altın Palmiye Ödülü için yarışacak. Mayıs ayında sinema dünyasının kalbinin attığı Cannes’da, jüri başkanlığını Cate Blanchett üstleniyor.
Cannes’da kabuk değişimi
Yedinci sanatın hizmetindeki festival yönetimi, yeni keşifleri gün ışığına çıkarmayı hedeflediği için, Cannes’da yarışması beklenen birçok ünlü yönetmeni seçkisine almadı. Cannes’da yedi yönetmen, ilk filmleriyle bu şansı kullanmaya çalışacak. Nuri Bilge Ceylan, ana yarışmada yer alan 21 film arasında tek Altın Palmiyeli yönetmen. ‘Ahlat Ağacı’ kendisine büyük ödülü ikinci kez kazandıran ‘Çifte Altın Palmiyeli Yönetmenler Kulübü’nün dokuzuncu üyesi olma fırsatını sunuyor.
Mayıs aylarında sinema dünyasının kalbinin attığı Cannes’da, festival 71. yaşını kutlayacak. Oscar’dan sonra sinemanın en önemli etkinliği olan festivale, sinema endüstrisine mensup 35 bin kişi ve 4 bini aşkın gazeteci geliyor.
Cate Blanchett’in başkanlık edeceği jüride, dördü kadın, dördü erkek prestijli sekiz kişi daha var. Açılış Galası İranlı Asghar Farhadi’nin ‘Everybody Knows’u ile yapıldı.
Uluslararası film festivalleri arasında birincilik kürsüsündeki yerini koruyan Cannes Film Festivali 8 Mayıs Salı akşamı başladı. Festival, 19 Mayıs gecesi ödül töreninin ardından sona erecek.
Çiçeği burnunda bir sinefil olarak 1966 yılında izlemeye başladığım bu festivale, başlangıç tarihinden bir gün önce gitme âdetime bu yıl uyamadım.
Festival her yıl olduğu gibi çarşamba yerine salı günü başlayınca, bomboş ve sakin gözüken Cannes’ın fırtına öncesi sessizliğini yaşayamadım.
Oscar ödüllerinden sonra sinemanın en önemli etkinliği olan Cannes Film Festivali’ne, sinema endüstrisine mensup 35 bin kişi ve görsel-yazılı basın mensubu 4 bin gazeteci geliyor.
Festivalin kaptan köşkünde dört yıldır oturan Pierre Lescure ve Festival Genel Direktörü Thierry Frémaux, yarışmak için müracaat eden 1906 film arasından 21 filmin ana yarışmada, 16 filmin Belirli Bir Bakış bölümünde yer alacağını ilan etti.
T. Frémaux 12 Nisan’daki basın konferansında resmi seçkiyi açıklarken, 71. festivalin sloganının ‘genç sinemaya ve az tanınan adlara önem vermek’ olduğunu söyledi.
Bu kabuk değişiminde, yedinci sanatın hizmetindeki Cannes Film Festivali’nin yeni keşiflere imkân tanıyıp, onları gün ışığına çıkarmayı amaçladığını sözlerine ilave etti.
Ana yarışmada bir, Belirli Bir Bakış bölümünde ilk filmlerini gerçekleştiren altı yönetmenin yer alması, önceleri Cannes’da hiç yarışmamış yönetmenlerin davet edilmesi ciddi bir kuşak değişiminin habercisi.
NURİ BİLGE CEYLAN İKİNCİ ALTIN PALMİYE İÇİN YARIŞACAK
Nuri Bilge Ceylan, ana yarışmada yer alan 21 film arasında tek Altın Palmiyeli yönetmen. Bu durum kendisine festivalin büyük ödülünü ikinci kez kazanıp, ‘Çifte Altın Palmiyeli Yönetmenler Kulübü’nün dokuzuncu yönetmeni olma şansını getiriyor.
Cannes tarihinin Çifte Altın Palmiyeli Yönetmenler Kulübü, Alf Sjöberg, Francis Ford Coppola, Shoshei İmmamura, Emir Kusturica, Bille August, Dardenne Kardeşler, Michael Haneke ve Ken Loach’dan müteşekkil.
İlan edilen ilk 18 filmlik ana yarışma seçkisine girmeyerek hayranlarına düş kırıklığı yaşatan Nuri Bilge Ceylan’ın ‘Ahlat Ağacı’ adlı filminin, bir hafta sonra ilan edilen ek listedeki üç filmden biri olması sinemaseverlerin yüzünü güldürdü.
Sürelerinin uzunluğu ve durgun tempoları ile eleştirilen Nuri Bilge Ceylan’ın filmleri için en güzel tespiti 2014’teki jüri başkanı Jane Campion yapmıştı. Altın Palmiye’yi sunarken, Yeni Zelandalı yönetmen, “Biz jüri olarak bu doyumsuz güzellikteki filmin hiç bitmemesini istedik” demişti.
Üç saat 16 dakika süren ‘Kış Uykusu’ndan üç yıl önce Cannes’da Nuri B. Ceylan’ın Jüri Büyük Ödülü kazanan filmi, ‘Bir Zamanlar Anadolu’nun süresi iki saat 43 dakikaydı.
Bu yıl ana yarışmadaki filmlerin süresi en uzun olanı Ceylan’ın üç saat 8 dakikalık ‘Ahlat Ağacı’. Görüntü yönetmenliğini Ceylan’ın fetiş kameramanı Gökhan Tiryaki’nin yaptığı filmin senaryosunu Nuri B. Ceylan eşi Ebru Ceylan ile birlikte yazmış.
Bir yazar adayının taşradaki doğduğu topraklara dönüşünde karşılaştığı acı gerçeklere odaklanıyor film.
Kitabını bastırmak için ihtiyacı olan parayı arayan Sinan, köyüne vardığında bu arzusunun, borç içinde yüzdüğünü öğrendiği babasının durumu yüzünden engelleneceğine tanık oluyor.
‘Ahlat Ağacı’ Ceylan’ın sekizinci uzun metrajlı filmi. Cannes’da biri kısa metraj olmak üzere altı filmle katılan Nuri Bilge Ceylan buradan sekiz ödülle ayrıldı.
Cannes seçkisindeki uzun süreli filmlerden bahsetmişken, özel bir gösterimde yer alacak bir Çin filmini es geçmek haksızlık olur. Belgesel ustası Çinli Wang Bing’in ‘Ölü Ruhlar/ Dead Souls’unun süresi sekiz saat 15 dakika.
Uykusuzluktan şikayeti olanlara bu filmin 22.00 seansını izlemelerini önereceğim. Gösterime gelenlere, uçaklarda olduğu gibi yastık- battaniye dağıtılacağını tahmin ediyorum.
Şaka bir tarafa ‘Ölü Ruhlar’, uzun süreli filmlerin hastası sayfa komşum Erdoğan Mitrani’ye ilaç gibi gelecek bir film.
KIRMIZI HALIDA SELFiE YASAĞI
Festival Sarayının iki cephesinde, 71. festivalin afişi için seçilen (bu yıl ana yarışmada yer alan) Jean- Luc Godard’ın Yeni Dalga akımının başyapıtlarından ‘Çılgın Pierrot/Pierrot Le Fou’ (1965) filminden bir kare var.
Fotoğraf, filmin kahramanları Jean-Paul Belmondo ile Godard’ın ikinci eşi Anna Karina’yı, iki ayrı arabadan birbirlerine uzanarak öpüşmelerini gösteriyor.
Direktör Thierry Frémaux, bu yıl bazı yeni uygulamaların hayata geçirilmesinin planlandığını açıkladı. Buna göre, filmlerin galaları öncesinde yapılan basın ön gösterimleri kaldırıldı. Zira önceki yıllarda, galanın yapılacağı günün erken saatlerinde ve bir gün öncesinde filmler basına gösteriliyordu.
Ancak basına intikal eden sert eleştirilerin, galaya katılan film ekibini olumsuz yönde etkilediği yönünde şikâyetler vardı.
İki yıl önce festivalde yarışan, Sean Penn’in ‘The Last Face’ filmini, basın gösteriminde izleyen gazetecilerin filme (haklı olarak) çok sert eleştiriler yönetmesi, başta Sean Penn’i çok rahatsız etmişti.
T. Frémaux, ön basın gösterimlerinin 70 yıl aradan sonra iptal edilmesinde, galaların daha ihtişamlı ve heyecanlı olmasını hedeflediklerini söyledi.
Alınan ikinci radikal karar, filmlerin gösterildiği salonun önünde kargaşaya meydan verilmemesi için, davetlilerin bu yıl kırmızı halı üzerinde selfie çekmelerine izin verilmeyeceğini açıkladı.
Birinci karar beni ne kadar üzdüyse, ikincisi o kadar sevindirdi. Selfie işinin suyunu çıkaranlara o kadar gıcık oluyorum ki, bulunduğu ortamla hava atma peşindeki narsist selfie görgüsüzlerinin saygısızlıkları tahammül sınırlarını aştı diye düşünüyorum. Bu yıl kırmızı halıda selfie çekmeye yeltenenlerin davetiyelerinin iptal edilip salona sokulmayacakları kararına ‘oh olsun!’ diyorum.
71. FESTiVALiN YENiLiKLERi
71. Cannes Film Festivali’nde iki yenilik daha yaşanacak. Son yıllarda Açılış Galalarında (genellikle yarışma dışı) Amerikan ve Fransız filmleri gösterilirdi. Açılış için festival yönetiminin aklına gelen ilk isim (Fransızların Amerikalılardan çok sevdiği) Woody Allen oluyordu.
Bu yıl Açılış Galası için, İranlı yönetmen Asghar Farhadi’nin ‘Herkes Biliyor/Everybody Knows’ adlı yarışma filmi seçildi.
Oscar’lı yönetmen Farhadi’nin bu sekizinci uzun metrajlı filmindeki, kültürler ve diller arası gezintisinin son durağı Madrid.
İranlı usta, 2013’te Fransızca çektiği ‘Geçmiş/ Le Passée’ ile yolunu Paris’ten geçirmişti.
Tamamını İspanyolca çektiği, başrollere karı- koca oyuncu Penelope Cruz- Xavier Bardem’i getirdiği ve tutturduğu kimya heyecan verici olan ‘Everybody Knows’, bir eve dönüş draması.
İkiliye, son yılların tüm kaliteli Arjantin filmlerinde karşımıza çıkan, olağanüstü oyun gücüyle hayranlığımızı kazanan (ilk kez beyaz sakalıyla oynayan) Ricardo Darin eşlik ediyor.
Filmde Laura (P. Cruz) Arjantinli kocası ve çocuklarıyla Buenos Aires’te yaşayan İspanyol bir kadındır. Kız kardeşinin düğünü için, Madrid taşrasında doğduğu topraklara dönen Laura’nın yolculuğu, ortaya çıkan beklenmedik olaylar ve su yüzüne çıkan sırlar yüzünden sarsıntı geçirecektir.
71. festivalin yeniliklerinden biri, festival yönetiminin ana yarışmaya aldığı, ancak ülkelerinden çıkma yasağı olan iki yönetmen için, ülke yöneticilerine mektupla müracaat edip, filmlerini takdim etmek üzere Cannes’a gitmelerine müsaade edilmesi talebinde bulunmaları…
İranlı Jafar Panahi ile Rus Kirill Serebrennikov için yıllardır yurt dışına çıkma yasağı var. Panahi’nin ‘3Faces’, Serebennikov’un ‘Yaz/Lato’ adlı filmlerini takdim için bu yasağı delmelerine izin verilip verilmeyeceği 71. festivalin gizemli soruları arasında.
Geçen sene iki Netflix filminin (Okja ve Meyerowitz Story) ana yarışmada yer alması, başta Jüri Başkanı Pedro Almodovar olmak üzere, yoğun eleştirilere sebep olmuştu.
Çok kimse sinemalarda gösterime girmeyen ve bir televizyon şirketine ait olan bu yapımların festivalde yarışmaması gerektiğini söylüyordu.
Cannes Film Festivali yönetimi yaptıkları açıklama ile bu yıl Netflix filmlerinin, şirketin politikası değişmediği, yani filmlerin sinemalarda gösterilmediği sürece yarışmalarda yer almayacağını ilan etti.
Netflix yasağı ile Alfonso Cuaron’un iki Oscar ödülü kazandığı ‘Yerçekimi/Gravity’den beş yıl sonra yaptığı ve Cannes’da yarışması beklenen ‘Roma’ adlı dram filminin bu festivalde gösterilmesi engellenmiş oldu.
Bu yıl ana yarışmada üç, Belirli Bir Bakış’ta altı kadın yönetmen ödül peşinde koşacak. Ana yarışmada en çok sayıda filmle ev sahibi Fransa (5) var. ABD, İtalyan, İran, Japon ve Rus sinemaları ikişer filmle programda yer alıyor. Asya sinemasının diğer temsilcileri Lübnan, Çin ve Kuzey Kore. Avrupa’dan Türkiye ile Polonya’nın birer filmleri var. Afrika kıtasını Mısır temsil edecek.
Önümüzdeki haftadan itibaren bu filmlerden bol bol bahsedeceğim.
Avustralyalı aktris Cate Blanchett’in başkanlık edeceği jüride dört kadın ve dört erkek üye var. Kadın oyuncular Lea Seydoux ile Kristen Stewart, ABD’li senarist- yönetmen Ava Du Vernay, kadın müzisyen Khadja Nin, üç erkek yönetmen Robert Guediguian, Denis Villeneuve, Andrey Zvyagintsev ile Çinli aktör Chang Chan ana yarışmanın ödüllerini seçecek jüride yer alıyorlar.
