Geleneksel Lag BaOmer coşkusu Sirkeci Bet Avraam Sinagogundaydı

3 Mayıs Perşembe akşamı, Türk Yahudi Toplumu’nun kurum ileri gelenleri ve yahidleri, Sirkeci Bet Avraam Sinagogunda, Minha duası saatinde, geleneksel Lag BaOmer töreni için toplandı.

Her yıl olduğu gibi Lag BaOmer töreni için kalabalık bir topluluğa kapılarını açan sinagogda, aynı zamanda yenilenen Sefer Tora’nın da yerine konulması töreni olan Ahnasat Sefer Tora törenini de gerçekleştirdi. Sirkeci Bet Avraam Sinagogunun Yönetim Kurulu adına Naim Civre ve Selim Amon, Lag BaOmer kutlaması ve Ahnasat Sefer Tora töreni için konuklarını kapıda karşıladı. Sinagog her zamankinden daha kalabalık, daha ışıltılı, konukları ile daha renkliydi.

Okunan Minha duasının ardından, törene geçildi. Lag BaOmer Tevrat’ın mistik yorumu olarak bilinen Zohar’ın yazarı Rav Şimon Bar Yohay’ın ölüm yıldönümünün anılmasıdır. Rav Şimon Bar Yohay MS 2.yüzyılda yaşamış en büyük hahamlardan biriydi. Rav Bar Yohay öğrencilerine bu dünyadan ayrıldığı günün bayram olarak kutlanmasını emretmişti. İyi ve dürüst bir insan olarak tanınan Bar Yohay bütün Yahudi âleminde, sahillerde ateşler yakılarak, dans ve müzikle, neşeyle anılır. Bıraktığı manevi miras hatırlanır.

Lag BaOmer’in bir diğer yönü ise, Rav Bar Yohay’ın hocası olan Rabi Akiva’nın 24 bin öğrencisi arasında baş gösteren salgının yine bu tarihte son bulmasıdır. Törene başlarken yakılan mumlar kaybedilen büyük ravların anısını yeniden yad etmenin huzurunu taşıyordu. İlk mumu o akşam törene katılamayan Hahambaşı Rav İsak Haleva adına Rav Yeuda Leon Adoni, Rav Şimon Bar Yohay anısına yaktı. Sonrasında mumları Rav İsak Peres (Rav Akiva anısına), Türk Yahudi Toplumu Başkanı İshak İbrahimzade adına Ester Asa, Aşkenaz Toplumu Başkanı Av. Bünyamin Poluman, Balat Sinagogu Başkanı Albert Soryano, Kuzguncuk Sinagogu Başkanı Beto Adato, Büyükada Sinagogunu temsilen Elia Barokas, Neve Şalom Sinagogu adına Sait Mizrahi, Kadıköy Sinagogunu temsilen Eli Arditi, sinagogdaki hanımların adına Viki Kandil, İtalyan Sinagogu adına Leon Esin ve son mumu da orda bulunan ve bulunamayan bütün yahidler adına Sirkeci Sinagogu Başkanı Naim Civre yaktı. Okunan duaların ardından İstanbul sinagoglarında söylenen üslubu ile geleneksel Bar Yohay Nimşahta Aşreha melodisi hep bir ağızdan söylendi.

Sirkeci Yönetim Kurulu Başkanı Naim Civre, sinagogun tarihini anlatarak konukları bilgilendirdi. Naim Civre’nin anlatımı ile sinagog 19. yüzyılda şimdi midraş ve seuda salonu olarak kullanılan, yapı girişindeki küçük binada konumlanmıştı. Rusya, Ukrayna, Avusturya, Macaristan, Polonya’dan Osmanlı topraklarına göç eden Aşkenaz kökenli Museviler tarafından, önce, sinagog sonrasında, Talmud Tora olarak kullanılmıştı. Sirkeci bölgesine, sonradan gelen Trakya bölgesi Musevileri de burayı mesken tutunca bina yetersiz kalmıştı. Halk dönemin Hahambaşısı olan Rav Haim Moşe Becerano’dan yeni bir sinagog talep etti. Rav Becerano Osmanlı döneminin son hahambaşısı ve Cumhuriyet Dönemi’nin ilk hahambaşısıdır. Savaş dönemi olması nedeni ile şartlar el vermediğinden, isteklerine ret cevabı aldılar. Bunun üzerine, Sirkecili Avram Geron at arabası parkı olan bu alanı sinagog yapımı için bağışladı. 1919’da tamamen yahidlerin bağışları ile bugünkü bina ortaya çıktı. Adı da Avram Geron anısına Hesed Le Avraam konuldu. Sirkeci ve Bet Avraam Sinagogu ile ilgili bilgileri ünlü tarihçi Avram Galante’nin eserlerinde bulmak mümkün.

Naim Civre sözlerine, “Bugün burada Sofer Aron Edili’nin düzelttiği Sefer Toramız da yerine konacak ve aynı zamanda rutubet nedeni ile tahribata uğrayan Ehal Akodeş yenilenmiş hali ile açılacak. Ehal Akodeş’in yenilenmesinde büyük çaba sarf eden, emek ve zaman harcayan Aron Kandil’e de teşekkürlerimizi sunuyoruz” diyerek sözlerine son verdi. Lag BaOmer’in ışıklarının toplumumuzu ve bütün dünyayı aydınlatmasını diledi.

Civre’nin ardından, törene katılamayan Türk Yahudi Toplumu Başkanı İshak İbrahimzade adına konuşma yapan Ester Asa, insanların yaşamlarını devam ettirmeleri için aile, arkadaş ve dostlarının sıcaklığına muhtaç olduklarını anlattı. Bu sıcaklığın da Rav Shimon Bar Yohay’ın içimizde yaktığı ateş gibi, yapıcı olduğunu açıkladı. Rav Akiva’nın ise öğrencilerine en büyük öğretisi olan  “akranını kendin gibi sev” düsturunun, dünyayı aydınlatacak bir ışık olduğunu anlattı.

Rav Yeuda Leon Adoni ise konuşmasında Lag BaOmer’in geleneksel olarak 1989’dan beri bu güzel sinagogda kutlandığını ve bu yıl da hep beraber ışıklar ve güzelliklerle kutlamanın sevincini yaşadığını belirtti. Bu hafta okunan Emor Peraşasında anlatıldığı gibi, Şavuot Bayramına ulaşmak için sayılan 49 günün önemini anlattı; Rav Akiva’nın öğretilerinden, öğrencisi Rav Shimon Bar Yohay ve oğlu Rav Elazar’ın öğretilerinden bahsetti. Rav Adoni, insanlığın onlardan alacağı derslerden, kazanımlardan, Bar Yohay’ın en büyük eseri Zohar’dan bahsetti; Bar Yohay’ın adaletini anlattı. Aynı zamanda Ahnasat Sefer Tora töreninin önemini anlattı. Sinagoglarımızda bulunan 200 – 300 yaşındaki Sefer Toraların onarılıp tekrar hizmete konmasının hep birlikte, el ele mümkün olabileceğini belirtti. Onarmanın, düzeltmenin veya onarmaya el vermenin önemini anlattı. Konuşmaların ardından Sirkeci Sinagogu için onarılan Sefer Tora, çalınan şofarlar ve şarkılar eşliğinde, onarılan Ehal Akodeş’teki yerine kondu. Tören herkesin coşku ve heyecanla karşıladığı oldukça anlamlı görüntülere, duygu dolu anlara vesile oldu.

Tören Sedat Amon yönetimindeki Kadıköy Hemdat İsrael Sinagogu Yahidleri Korosunun konseri ile devam etti. Erkekler korosu ilahileri ile gönülleri şenlendirdiler, dinleyen herkesten takdir ve beğeni topladılar.

Okunan Arvit duasının ardından, tören sona erdi. Bahçede konuklar için hazırlanan sandviçler ve içecekler ikram edildi. Tüm konuklar bu tarihi çatı altında, hep beraber, bu güzel töreni izlemenin, hep beraber olmanın keyfini yaşadı. Gelen tüm konuklar, Sirkeci Yönetim Kurulu üyelerine teşekkür ederek bu tarihi mekândan huzurla ayrıldı.