İsrail – Gazze sınırında son yılların en kanlı gününün yaşanması barışın bölge için elzem olduğunu bir kez daha gösterdi. Nakba Günü nedeniyle on binlerce Gazzeli sınırda toplandı. İsrail askerlerinin ateş açması sonucunda 60 Filistinli hayatını kaybetti.
2700 yaralı
Filistinlilerin Nakba (Felaket) Gününü anmak için altı haftadır düzenlediği Büyük Dönüş Yürüyüşü pazartesi günü en kanlı gününü yaşadı. ABD’nin Kudüs Büyükelçiliğinin açılış töreninin gerçekleştiği günde meydana gelen olaylarda, Filistinli yetkililere göre 60 kişi hayatını kaybetti, 2700’den fazla kişi yaralandı. Hayatını kaybedenler arasında çocuklar da yer alırken, Filistin tarafı protestocuların silahsız olduğunu iddia etti.
“Sınırı geçmeye çalıştılar”
İsrail, yaklaşık 40 bin Filistinlinin sınırda toplandığını, 12 farklı güvenlik noktasında şiddet eylemleri yaptığını, sınır çitini ihlal ederek, İsrail’e girmeye çalıştığını iddia etti. Olaylara, İsrail askeri ateşle karşılık verdi. İsrail Ordusu, elinde patlayıcılarla, sınırı geçmeye çalışan sekiz kişilik bir timi engellemelerinin görüntülerini paylaştı.
Yaşanan olaylarla ilgili olarak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, “Her ülkenin sınırlarını savunma hakkı vardır. Hamas İsrail’i yok etme niyetini açıklamış ve bu amaca ulaşmak için sınıra binlerce kişiyi yollamış bir terör örgütüdür. Egemenliğimizi ve vatandaşlarımızı savunmak için kararlılıkla hareket etmeye devam edeceğiz” dedi. Filistin lideri Mahmud Abbas ise “Bugün bir kez daha halkımıza yönelik katliamlar devam etti” diye konuştu.
Birleşmiş Milletler’den tepki
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği sözcüsü, “Filistinlilerin sınıra yaklaşması İsrail’in gerçek mermi kullanmasını haklı çıkarmaz” dedi. Sözcü Rupert Colville, “İsrail’in uluslararası hukuka göre sınırlarını savunma hakkı bulunuyor ancak gerçek mermi son çare olarak kullanılmalı, Filistinlilerin Gazze’de sınıra yaklaşmasına gerekçe olmamalı” dedi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeid Ra’ad El Hüseyin de, “İsrail onlarca kişinin ölümüne, yüzlercesinin de yaralanmasına neden olan ateşi durdurmalı. Uluslararası toplum, sorumlulardan hesap sormalı” dedi.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, İsrail Ordusunu Filistinlilere karşı açılan ateşi kesmeye çağırdı. Dujarric’in yazılı açıklamasında, “İsrail güvenlik güçleri, orantısız şiddetten kaçınmalı, silahlı müdahaleleri en aza indirmeli. Hamas ve protestocuların liderleri de tüm şiddet eylemleri ve kışkırtmaları önlemeli” dendi.
Tüm tarafları maksimum itidale çağıran Dujarric, “Hastanelerde tıbbi araç, ilaç ve cihaz sorunu yaşandığı bildiriliyor. Bu ve diğer mevcut ihtiyaçları karşılamak için acilen insani finansmana ve geniş erişime ihtiyaç var” ifadesini kullandı. Açıklamada ayrıca BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, ‘iki devletli çözüm dışında bir çıkar yol olmadığından emin olduğunu’ belirtti.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de “Özellikle çok sayıda insanın ölümüne ilişkin Gazze Şeridi’nden gelen haberler beni çok kaygılandırıyor” dedi.
Türk siyasilerinden SERT TEPKİLER
Ülkede, ‘Filistinlilerle dayanışma içerisinde olmak, şehitleri saygıyla anmak’ maksadıyla 3 gün süreyle resmi yas ilan edilirken İsrail – Gazze sınırında yaşanan ölümlere, Türk siyasilerinin tepkisi de büyük oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatını olağanüstü toplanmaya çağırdı ve “BM Güvenlik Konseyi’ni acil olarak toplanmaya davet ediyoruz. Bu insanlık dramını, soykırımı hangi taraftan olursa olsun- ister Amerika ister İsrail – lanetliyorum” dedi.
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ise hükümete seslenerek, “Büyükelçiyi göndermemek üzere geri çekin” dedi. CHP’nin Cumhurbaşkanı Adayı Muharrem İnce de, “ABD ve İsrail Müslümanlara zulmediyor. Ortadoğu’da kalıcı bir barış yerine husumet kuruyorlar. Türkiye bu duruma seyirci kalamaz ve kalmamalıdır” dedi.
Başbakan Binali Yıldırım: “Türkiye Cumhuriyeti’nin 81 milyon vatandaşı Kudüs’e bugünden sonra da sahip çıkmaya devam edecektir. Bu kurşunlar insanlığın vicdanına atılmış kurşunlardır.”
Hükümet sözcüsü Bekir Bozdağ: “Bugün tarihe kanlı pazartesi olarak geçecektir. Müslümanlar ve İslam ülkeleri bakımından kara bir pazartesi olarak tarihe geçecektir.”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: “Acımadan gerçek mermilerle ateş açıyorlar. Bir devlet terörü var.”
Dünyadan tepkiler
Fransa İsrail’e güç kullanımı sınırlandırması çağrısında bulunurken, Almanya Dışişleri Bakanlığı İsrail’in sınırlarını koruma hakkı olduğunu hatırlattı ve İsrail’e gerçek mermi kullanmaması çağrısı yaptı.
Beyaz Saray Sözcüsü Raj Shah Gazze’deki ölümlerden Hamas’ı sorumlu tuttu. Shah, “Bu trajik ölümlerin sorumlusu tamamen Hamas’tır. Hamas bilerek bu tepkiyi provoke etmiştir” dedi ve olayların “bölge barışını olumsuz etkilemeyeceğini” söyledi.
AB Dış Politika Temsilcisi Federica Mogherini daha fazla can kaybının önüne geçmek için tüm taraflara itidal çağrısında bulundu.
Almanya İsrail’in kendisini savunma hakkı olduğunu, ancak bunu orantılı bir şekilde yapması gerektiğini belirtti.
Güney Afrika İsrail Büyükelçisini geri çağırdı.
Katar, “İşgalci İsrail güçlerinin, aralarında kadın ve çocukların da yer aldığı sivil Filistinliler aleyhinde Gazze’de işlediği sistematik ve acımasız katliamı en sert şekilde kınıyoruz” ifadelerini kullandı.
Ürdün, Gazze’de işlenen katliamın sorumluluğunun İsrail’e ait olduğunu ifade ederek, Filistin halkı için uluslararası koruma çağrısında bulundu.
DİPLOMATLAR ülkelerine dönüyor
Türkiye Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in Ankara Büyükelçisi Eitan Na’eh’ye, “Bir süre ülkesine dönmesinin uygun olacağını” bildirdi. Dışişleri aynı bildiriyi, ertesi gün de İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Yossi Levi-Sfari'ye yaptı.
Bu gelişme üzerine Türkiye’nin Kudüs’teki Konsolosu Hüsnü Gürcan Türkoğlu’nun da İsrail tarafından ülkesine dönmesi istendi.
Tel Aviv'de protesto
Tel Aviv’de gençler ‘Yeni bir savaş istemiyoruz’ sloganıyla hükümeti protesto etti
