Her adın bir öyküsü vardır

Aşkenaz kökenli olan Menahem ben Yitzhak Askenazi 1722 yılında Edirne Hahambaşısı seçildiğinde, çoğunluğu Sefarad olan bu kentte kendini halka kabul ettirebilmek için Askenazi lakabının uygun olmayacağını düşünerek cesur bir kararla bu sıfatı reddetti ve İbranicede “Hocamız (Moreynu), Rabay (HaRav), onuruna (Be Khavod)” anlamına gelen “BE KHavod MOreynu HA Rav” deyiminin baş harflerinden oluşturduğu ‘Bekhmohar’ soyadını kullanmaya başladı.

İleriki yıllarda, bu sıfatın, genişleyen ailenin haham olmayan bireyleri tarafından da taşınması anlamsızlaşınca, atalarının Menahem olduğuna inanan aile kolları İbranice cümleyi Şerefli Hocamız ve Rabimiz Menahem Onuruna şeklinde kullanınca Bekhmohar Menahem ifadesi Behmoiram (Behmoram) olarak kısaldı.

Atalarının Shemuel (Samuel) olduğunu iddia eden aile dalları ise, Şerefli Hocamız ve Rabimiz Shemuel Onuruna deyiminin kısaltılmışı ‘Behmoiras’ (Behmoras, Behmuaras) olarak anılmaya başladı.

Kökü Aşkenaz olan aile yüzyıllar boyunca Sefaradlar ile evlilikler sonucu, bugün artık Sefarad ritine mensuptur. Türkiye’den ABD’ye, Brezilya’dan Avustralya’ya değişik ülkelerde yaşayan Behmoras, Behmoiram, Behmuaras, Behmoiras aileleri bireylerinin ilk kez bir araya gelip buluştuğu bir nostaljik toplantı 15-19 Eylül 2005’te İstanbul’da gerçekleşti. ABD’de ikamet eden İstanbul kökenli Albert Benaroya’nın hazırladığı zengin içerikli bir program kapsamında aileler Edirne ve İstanbul’u ziyaret etti. Mısır Tarihi Uzmanı Prof. Dr. Raphael Ventura tarafından bu vesileyle düzenlenen 18,5 metre uzunluğunda fotoğraflı soyağacı da 19 Eylül 2005 günü törenle 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi’ne teslim edildi.

¹ Raphael Ventura, Our Early History and Legend; Naim Güleryüz, Tarihte Yolculuk Edirne Yahudileri, Gözlem. 2014.

© Naim A. Güleryüz – Her hakkı mahfuzdur. Yazılı izin alınmadan hiçbir şekilde kopyalanamaz, alıntı yapılamaz.