İki Kaliteli Fransız Filmi

Fransız komedilerinin karizmatik aktörü Gilles Lellouche, tek başına yönettiği ilk film olan ‘Le Grand Bain’de müthiş bir başarıya imzasını attı. Kadın sporu olarak bilinen senkronize yüzmeye merak salan sekiz erkeğin başarı öyküsünü, film güçlü mesajlar eşliğinde anlatıyor. Aralarında bir arkadaşlık bağı olmayan, hatta birbirlerinden nefret eden sekiz erkek, depresyondan kaçmak için senkronize yüzme seanslarında bir araya geliyorlar. Sürpriz içermeyen yapısıyla, sonu kolay tahmin edilen filmin oyuncu kadrosu çok başarılı.

‘Melek Yüzlü’, çocuğunu terk eden sorumsuz bir annenin öyküsünü, duygu yüklü, yüreklere hitap eden, şiirsel bir sinema diliyle anlatıyor. Oscar’lı aktris Marion Cotillard’ın yanında, yedi yaşındaki Aylin Aksoy-Etaix harikalar yaratıyor.

Ödül listesinde yer alamayarak 71. Cannes Film Festivali’nde kötü bir imtihan veren Fransız sinemasının iki başarılı filmi, yarışma dışı gösterilen ‘Le Grand Bain’ ile Belirli Bir Bakış bölümündeki ‘Melek Yüzlü’ idi.

HAVUZDA DEPRESİF 
SEKİZ ERKEK

Aktör Gilles Lellouche’ın kamera arkasına geçtiği, Cannes’da yarışma dışı gösterilen ‘Le Grand Bain’de kadın sporu olarak bilinen senkronize yüzmeye merak saran sekiz erkeğin öyküsünü anlatıyor. Özel hayatları tek kelimeyle fiyasko olan, mutluluktan uzak, depresif yaşantılarını renklendirmek için bir yüzme havuzunda bir araya gelen sekiz erkek… Disiplinli bir çalışma süreci ile kendilerini hür ve işe yarar hissettikleri bu yere bağlanan bu garip erkek grubunun öyküsünü, Lellouche güçlü mesajlar eşliğinde anlatıyor.

Bir futbol veya basket maçında yetenekli bir sporcu takımının kaderini değiştirebilir. Senkronize yüzme sporunda bireysel performansın yeri yoktur. Bütün ekibin (adı üstünde) senkronize bir mükemmeliyetçilikle başarıyı yakalaması mümkündür. Aralarından tek birinin aksaması işi berbat eder.

Aralarında bir arkadaşlık bağı olmayan, hatta birbirlerinden nefret eden sekiz erkek, aslında nefret ettikleri kendi hayatlarından kaçma savaşını senkronize yüzme seansları aracılığıyla kazanma peşindedir.

Lellouche, temposu hiç düşmeyen, ilgiyi sürekli ayakta tutabilen, güçlü bir oyuncu kadrosunun desteğini alan filmiyle, yönetmen olarak da başarılı olabileceğini kanıtlamış oldu. Daha çok kadın sporu olarak bilinen senkronize yüzmede, eski bir yüzme şampiyonu kadın koçun nezaretinde disiplin altında çalışan erkek grubu yalnızlıklarını, başarısızlıklarını, iletişimsizliklerini unuturken, ekip ruhuna sarılarak, birbirlerine destek olarak ilk kez başarıyı yakalarlar.

Uluslararası bir yarışmada Fransız milli takımı forması altında meydan okumaları, özgürlüklerine kavuşmalarına ve hayatlarına bir anlam katmalarıyla neticelenir. Ancak onlara motivasyon sağlayan, kendilerini başarı için yönlendiren, depresyonu aşmalarını sağlayan, yüzme hocası iki kadındır. Kadınların kendilerine tuttuğu aynada, filmin finalinde erkekler kendilerini özgüven sahibi, başarıyı yakalamış insanlar olarak göreceklerdir.

YILIN EN İYİ FRANSIZ FİLMLERİNDEN BİRİ

Fransız sinemasının bol erkek karakterli filmlerdeki başarısına katkıda bulunan ‘Le Grand Bain’, 70’li yıllarda Claude Sautet’in ‘Vincent, Paul et les Autres’unu (1974), Yves Robert’in senaryosunu Jean Loup Dabadie ile yazdığı ‘Un Elephant Ça Trompe Enormement’ını (1976) akla getiriyor.

İngilizlerin bu konudaki unutulmaz filmi ‘Anadan Doğma/Full Monty’de (1997) Peter Cattaneo, kadınlara çılgın anlar yaşatan, altı garip İngiliz’den oluşan striptiz grubunun macerasını anlatmıştı. Bu üç filmde de, ‘Le Grand Bain’in aksine, erkekler öncesinde birbirlerini çok iyi tanıyan arkadaşlardı.

Gilles Lellouche, kadın da olsak, erkek de olsak, hepimizin kusurları ve kompleksleri olduğunu, ancak toleranslı, hoş görülü, iyi niyetli bir yaklaşımla kolektif gücümüzü harekete geçirdiğimizde başarıyı yakalamanın kaçınılmaz olduğunu gösteriyor.

Lellouche’un iki deneyimli senaryo yazarı, Ahmed Hamidi ve Julien Lambroschini işbirliğiyle yazdığı senaryoda renkli bir erkek portreleri resmigeçidi var. Güzel eşinin (Marina Fois) desteğine rağmen işsiz güçsüz, bir baltaya sap olamamış Bertrand (Mathieu Amalric) saplandığı depresyondan bir türlü kurtulamaz. Dış görünüşüyle kadınların gözdesi, becerikli, iş bilir yüzme havuzu işletmecisi Marcus (Benoit Poelvoorde) iflasın eşiğinde olduğu gerçeğinden sürekli kaçmaktadır.

Fiziğiyle merhum komedyen Jacques Villeret’yi hatırlatan Thierry (Philippe Katerine) çocukluktan kurtulamayan, kimsenin ciddiye almadığı bir ergendir.

Part-time rock starlık yapan Simon (Jean-Hugues Anglade) bir loser olmanın eşiğindeki bir kantin çalışanıdır. Çocuğuna karşı otoriter bir baba olan Laurent (Guillaume Canet) kendisiyle barışık olmadığı için ailesine de mutsuzluk getirmektedir.

Düşkünler yurdundaki yaşlılara bakan siyahi John (Felix Moati) kimsenin ciddiye almadığı silik bir insandır. Erkekler grubunu tamamlayan Avanish ile Basile, suya sabuna dokunmayan, gölgede kalmayı tercih eden iki mütevazı insandır. Filmin kadınlarına gelince… Yaşadığı aşk acısını unutmak için kendisini, bütün enerjisini harekete geçirerek işine veren, senkronize yüzme hocası, eski şampiyon, havuzların kraliçesi, güzel Delphine (Virginie Efira) ile tekerlekli sandalyesinde verdiği sert komutlarla yüzme grubunu sindiren, eli maşalı, otoriter Amanda (Leila Bekhti), sekiz erkekle başa çıkabilen, onları muma çeviren iki güçlü kadındır.

‘Le Grand Bain’, başarı öykülerinin sürpriz içermeyen yapısıyla, sonu kolay tahmin edilen bir film. Rusya’da yapılan senkronize yüzmedeki uluslararası yarışmanın Fransız takımının zaferiyle neticelendiğimi söylemek ‘spoiler’ kapsamına girmiyor.

Kazanılan madalya, belki de depresif yüzücülerimizi tüm sıkıntılardan arındıran bir ilaç olmayacak ama iyi bir pansuman yerine geçeceği şüphesiz.

Grubun en depresif elemanı Bertrand’ı canlandıran Mathieu Amalric’in sekiz yüzücü arasında bu işi en iyi becereni olduğuna şüphe yok. Çünkü tecrübeli aktörün geçmişinde yüzme sporu var. Tıpkı profesyonel su topu oyuncusu Nanni Moretti’nin bu konudaki yeteneğini ‘Kızıl Güvercin/Palombella Rosa’da (1989) kullandığı gibi.

Fransa’nın en iyi karakter oyuncuları arasında yer alan Guillaume Canet, Benoit Poelvoorde, Jean-Luc Anglade gibi oyuncuları kadrosunda barındıran filmin iki kadın oyuncusu Virginie Efira ile Leila Bekhti, erkekler arasında ezilmiyorlar.

Gilles Lellouche ile bitirecek olursak, yönetmen olarak yaptığı ilk film ‘Sıfır/Zero’nun (2003) skeçlerinden birini yönetmişti. ‘Narco’da (2004) Tristan Aurouet’nin işbirliğiyle kamera arkasına geçmişti. ‘Les İnfideles’in (2012) sekiz yönetmeninden biriydi.

‘Le Grand Bain’in bu yıl Fransız sinemasının öne çıkan filmlerinden biri olacağına şüphem yok.

TERKEDİLEN KIZ ÇOCUĞU

Kariyerindeki ilk uzun metrajlı film olan ‘Melek Yüzlü/Gueule d’Ange’ ile Vanessa Filho 71. Cannes Film Festivali’nin yan bölümü Belirli Bir Bakış’ta yarışma hakkını kazandı. Bu duygu yüklü, yüreklerle hitap eden, melankolik ve şiirsel film, adını sekiz yaşındaki mavi gözlü, sarışın, sevimli ‘melek gibi’ bir kız çocuğundan alıyor.

Fransız Rivierasının küçük bir sahil kasabasında geçen konusuyla film bekâr ve havai bir anne olan Marlene (Marion Cotillard) ile sekiz yaşındaki ‘Melek Yüzlü’ lakaplı Elli’nin (Aylin Aksoy- Etaix) öyküsünü anlatıyor.
Filmde Elli’nin babasından veya varsa diğer akrabalarından hiç söz edilmiyor. Açılış sahnesinde annesine hayran olan, ikon gibi taptığı annesine benzemek için her şeyi yapan Elli ile tanışıyoruz.
Annesi gibi frapan giysiler seçer, gözlerine payetli aşırı makyajlar yapar, hatta annesi gibi alkol tüketir. Annesi onun dünyasıdır. Ancak hafifmeşrep ve erkek düşkünü bir kadın olan Marlene, abartılı gece eğlencelerinin birinde hoşlandığı bir adamla tanışınca her şey değişir.

Dekolte ve frapan giysileriyle, aşırı makyajıyla, alkole olan düşkünlüğüyle erkeklerin radarına kolayca giren genç kadın, yeni tanıştığı bu adamın peşine takılmak için, hayatta kendisinden başka kimsesi olmayan kızını sorumsuzca terk eder. Elli sahip olduğu tek ebeveyn olan annesini geri kazanmak için mücadele vermek zorunda kalır

Bu uğurda öncelikle annesinin korkularıyla yüzleşmeli ve annesine ulaşabilmenin yollarını araştırmalıdır. Annesinin bekâr bir arkadaşı, tek başına kalan Elli’ye acısa da, çocuk bakma alışkanlığı olmadığı için, çocuğa hayat boyu bakamayacağını söyler.

Kaderiyle baş başa kalan Elli’ye, aynı apartmanda oturan babasını ziyarete gelen, ancak eve kabul edilmeyen Julio adlı esrarengiz bir genç yardım elini uzatır.

Talihinin döndüğünü ve ilk kez kendisine birinin sahip çıktığını gören Elli, Julio’nun karavanında yaşamak istediğini söyler. Ancak Julio bu teklife sıcak bakmaz. Annesini her konuda taklit etmeye kararlı Elli sonunda alkolik olur.

YÜREKLERE SESLENEN PERİ MASALI

Filmin üç kahramanı olan anne-kız ve gizemli yabancının müşterek zaafları yalnızlık çekmeleri… Çizgi dışı yaşantısıyla, topluma ayak uydurmada zorlanan, yaşadığı acı yalnızlığı yenmek için alkole sığınan, erkeklerde şefkati arayan Marlene, annesinden başka güvenecek kimsesi olmayan Elli, işlediği bir suçtan dolayı babasının görmeyi reddettiği, şehir dışında bir karavanda tek başına yaşayan Julio, kendilerinin hayatları boyunca ‘yalnız’ hissediyorlar. Müşterek sıkıntıları yalnızlıklarını koyulaştırıyor.

Vanessa Filho, senaryosunu yüreklere hitap eden bir duygusallıkla yazdığı ‘Melek Yüzlü’de, başroldeki küçük kız çocuğundan verim almadaki başarısıyla öne çıkıyor.

İlk kez kamera karşısına çıkan, filmin çekimi sırasında yedi yaşında olan, adından Türk bir anne ile Fransız bir babanın kızı olduğu anlaşılan Aylin Aksoy-Etaix, bu ilk filmindeki başarısıyla bir karakter oyuncusunun gelişini müjdeliyor. Her role eldiven gibi uymada gösterdiği becerisiyle tanınan Oscar’lı aktris Marion Cotillard, ahlak sınırlarını zorlayan marjinal anne kompozisyonunda, bilinen rahatlığıyla yönetmen Filho’ya, Aylin Aksoy- Etaix kadar destek oluyor.

Fotoğraf sanatçısı- müzisyen- senaryo yazarı- yönetmen Vanessa Filho ile bitirecek olursak, geçmişinde video klip ve belgesel yönetmenliği olduğunu, bizde ‘Aşk İksiri’ adıyla afişlere çıkan ‘The Love Punch’ta (2013) yönetmen Joel Hopkins’in asistanlığını