Holokost’tan Yahudileri kurtardığı için ceza alan Hollandalı diplomatın ailesine resmi bir özür mesajı geldi.
Holokost döneminde binlerce Yahudi’yi kurtaran ve bundan dolayı cezalandırılan Hollandalı diplomat Jan Zwartendijk, çok gecikmiş bir özür aldı.
Hollanda Dışişleri Bakanlığı, II. Dünya Savaşı döneminde bugün Litvanya topraklarında bulunan Kaunas’ta, konsolos olarak görev yapan Jan Zwartendijk’in ailesinden özür diledi.
Zwartendijk’in Kanuas’ta görev yaptığı dönemde Japon diplomat Chiune Sugihara da aynı yerde büyükelçilik görevini yürütüyordu.
Çoğunlukla Sugihara’nın gölgesinde kalmasına rağmen Zwartendijk, iki binden fazla Yahudi’nin kurtulması için harekete geçen ilk diplomattı.
Sugihara, Alman işgalinden kaçan göçmenlere geçiş vizesi vererek, Sovyetler Birliği’ne girmelerini sağlıyordu. Ancak, bu durum Zwartendijk’in göçmenlere, Curaçao ve sonrasında da Hollanda’nın sömürgelerinden olan Karayip Adaları gibi farklı destinasyonlara gitmelerine olanak tanımasıyla mümkün oluyordu. Aksi takdirde transit vizeleri geçerli sayılmıyordu. Bu nedenle de Zwartendijk tarafından kurtulanlar kendisine, ‘Curaçao meleği’ lakabı takmıştı. Her iki diplomat da üstlerinden onay almadan bu işlemleri gerçekleştirmişlerdi.
Fakat Sugihara’nın aksine Zwartendijk, hem kendi hayatını hem de o dönemde Nazi işgali altında yaşayan karısı ve üç çocuğunun hayatını tehlikeye atmıştı.
Ancak 1976 yılında hayatını kaybeden Zwartendijk, yaptıklarından ötürü, dönemin Dışişleri Bakanlığının en üst düzey yetkilisi olan ve sonradan NATO Başkanı seçilecek Joseph Luns tarafından çok sert bir dille uyarılmıştı. Bu olay Zwartendijk’ın, farklı kişilerle yaptığı röportaj ve görüşmeleri yayınladığı son kitabında ortaya çıkmış, Zwartendijk’ın çocukları babalarının yaşadıklarından ve maruz kaldığı muameleden dolayı çok büyük üzüntü yaşadığını dile getirmişti.
Hollanda Dışişleri Bakanı Stef Blok, geçtiğimiz hafta mecliste yaptığı konuşmasında şu sözlere yer verdi: “Eğer tüm bu olanlar gerçekleştiyse, bu kesinlikle çok uygunsuz bir durum. Jan Zwartendijk, cesur davranışlarıyla tanınan bir kişi ve kesinlikle övgüyü hak ediyor, hem de ne yazık ki ölümünden sonra.”
Blok, açıklamasında Hollanda Kralı Willem-Alexander’ın ve kendisinin Zwartendijk’ın çocuklarıyla görüşerek, Zwartendijk’in 1940 yılında göstermiş olduğu cesaretten dolayı kendisine büyük hayranlık duyduklarını ilettiğini belirtti.
