Üç ay önce Türkiye pazarında da hizmet vermeye başlayan e-ticaret devi Amazon’un ABD’nin New Jersey’in Robbinsville bölgesinde bulunan deposunda yapay zekalı robotlarından biri yanlışlıkla, içerisinde kapsaisin, acı kırmızı biber özü bulunan “ayı uzaklaştırma” spreyini kırması sonucunda, 54 kişi gazdan etkilendi.
Ortaya çıkan gaz nedeniyle solunum güçlüğü çeken, gözleri ve boğazları yanan birçok çalışan, çevredeki hastanelere kaldırılarak tedavi altına alındı. Çalışanların 30’u olay yerinde tedavi edilirken, 24’ü hastanelik oldu, bir kişinin de durumunun ağır olduğu belirtildi.
Çeşitli haber kaynakları Amazon’da yaşanan bu “ayı kovucu” kazasının ilk defa olmadığını belirtti. Jessica Bruder, ‘Nomandland’ isimli kitabında, 2015 yılında Amazon Teksas’daki bir biriminde aynı şekilde bir robot kazası meydana geldiğini açıkladı. Üç yıl öncesinde robot, ayı uzaklaştırıcı spreyinin üstünden geçmiş, yaşanan olaya itfaiye ekiplerinin müdahale etmesi gerekmiş. Tüm bu olayların yanı sıra bu yıl da Amazon’un Indiana deposunda, bir çalışan spreyi elinden düşürmüş fakat olaydan hiç kimse etkilenmemiş. Yapay zekâlarla ilgili yaşanan bu kazaların yanı sıra geçtiğimiz yıllarda yine Amazon’un robotları, bu sefer işe alımlardaki seçimlerde kadınlara karşı ön yargılı seçimlerde bulunarak, kadınlara karşı ayrımcılık yaptığı, kendi mühendisleri tarafından fark edildi. 50 bin anahtar kelimeyi tarayan, 500 farklı işe alım modeli sunan ve bir arama motoru gibi çalışan bu program, en iyi adayların özgeçmişlerini (CV) insan kaynakları birimindeki yöneticilerin karşısına çıkarıyordu fakat gerçekleşen hatanın sonucunun büyüklüğünden, yapay zekâ alt yapı sistemi, 2017’de rafa kaldırılmış oldu.
Amazon’un ve yapay zekâ teknolojisiyle bu aralar, iletişimleri iyi olmasa da e-ticaret devinin yapmış olduğu altyapı sistemleri neredeyse hayallerimizin üzerinde. 2016 verilerine göre Amazon’un yüksek robot teknolojisinin kullanıldığı merkezinde, 20 ürün ayrıştırma ve 125 sipariş hazırlama terminali bulunmakta. Ayrıca Amazon, Amazon Go - Geleceğin Mağazası ismiyle açmış olduğu mağazalarında tamamen yapay zekâ teknolojisi kullanıyor. Bu marketlerde kesinlikle kasiyer, ürün sorumlusu ya da herhangi bir ürün hattı bulunmayıp, tamamen insansız bir çalışma alanı yaratılmış durumda. Mağaza girişinde Amazon Go uygulamasını açmanız ve turnikeye QR kodu okutmanızın yeterli. Ardından sizi tanıyan yapay zekâ çalışmaya başlıyor ve mağazadaki alışveriş süresince kartsız, nakit para olmadan alışverişinizi gerçekleştirmiş oluyorsunuz. Müşteri bir ürünü alıp sepetine attıktan sonra, ürünü almaktan vazgeçtiği takdirde ne oluyor? Bu durumda müşteri ürünü rafa koyar koymaz, ürün bedeli iade ediliyor ve müşteri alışverişine devam ediyor. Mağazadan çıktığınızı gören kamera sistemleri sayesinde, kredi kartınıza yaptığınız alışveriş tutarı yansıtılıyor ve böylece alışveriş harcamanızı gerçekleştirmiş oluyorsunuz.
Bu deneyimi yaşamak için birçok turist, Seattle şehrindeki bu mağazaya akın ediyor. Biz ne zaman ülkemizde yapay zekâ teknolojisiyle, ne zaman alışveriş yapabiliriz bilinmez ama bu teknolojiye erişmek günümüz şartlarında pek de zor olmasa gerek...
