Hani Osmanlı mutfağında, padişahın hışmını hafifletmek, kalbine midesinden girerek zor haberleri vermek veya sırf haşmetlu’yu memnun etmek için kotarıldığı rivayet olunan bazı tarifler vardır. Tirit ve hünkar beğendi; kadınbudu köfte ve vezir parmağı gibi. Bir an aklımdan bu tür, tarihe işaret koyan tariflerin başka mutfaklarda olup olmadığı, eğer yoksa, zor zamanlarda yeni tarifler geliştirilmesinin psikolojik değeri olabileceği düşüncesi geldi geçti. Ne üstüne vazife senin Birleşik Krallık(BK) ve AB mutfağına gastronomi kültürü ve yeni yemek tarifleri önermek diyebilirsiniz. Ama şu Brexit oylama ve oyalama sürecinde, yeni lezzetler, boğazına düşkün kıta Avrupası ile, İngiliz Ülkeler Topluluğuna bağlı eski kolonilerin yemekleri olmasa, mutfak kültürü beş para etmeyen Birleşik Krallık için tarihi değer taşıyan, yeni bir kazanım fırsatı yaratabilir.
Brüksel Lahanası Kaç Türlü Pişirilir?
Bizim azman beyaz lahanalara karşı, biblo görünümü taşıyan Brüksel lahanasının, Türk mutfağında, fazla bir rolü olmasa da, birkaç kez, kereviz ve enginarla birlikte ve yemyeşil rengini koruyacak biçimde pişirdim, çok güzel oldu. Tavsiye ederim. Ama şu sıralar, Brüksel’e, iki aydan az bir zaman kalan boşanma yemeği için, ana yemeğe garnitürden öte, bir-iki ek baharat önerim olabilir. Birini zaten kendileri buldu: BK vatandaşları, AB sınırları içinde vizesiz dolaşabilecek. Bunun mukabiliyeti olması gerektiği için, Birleşik Krallık’ın tüm AB pasaportlu yolculara, bila kayd-ı şart, aynı hakkı vermesi beklenmeli. Bu az buz bir şey değil. Hani baharattan öte bayağı bir garnitür. Aslında bir AB üyesi olan Malta ve Kıbrıs, Türk vatandaşlarına bile tanıdıkları hakkı, eski efendileri olan BK vatandaşlarına, hem de üzerinde güneş batarken tanısa, bunun Brüksel menşeyli bir taviz bile olması gerekmezdi. Akdeniz mutfağının ana yemeğe katkısı yeterli olurdu.
Nalıncı Keserivari Tarifler de Var.
Tabii Brüksel zaten uyumlaştırılmamış olan AB maliye ve vergi politikalarının serbestisine sığınarak, Birleşik Krallık menşeyli şirketlere, teşvik nitelikli vergi avantajları sunsa, hem o şirketlere, hem de kıtaya kayacak sermayeye geçit verirdi. Bu tehdid ise, şimdi artık 29 Mart’ı erteleme fikrine iyice ısınan, Avam Kamarasına Brexit’ten tamamen vazgeçmek için bir başka neden olurdu. Şu aralar zaten AB ve BK şirketleri, ‘Anlaşmasız Brexit’ beklentisi ile diken üzerinde ve özellikle BK da mukim Japon ve diğer çok uluslular da dahil şirketler tası tarağı toplayıp, karşı kıyıya geçmeye hazırlanıyor. Bunların arasında süpermarket zincirlerinin de olması, yeni ve füzyonvari yemek tariflerinin makbule geçeceği izlenimini vermekte. Tabii Brüksel yakında balıkçılık ve denizde petrol arama ve çıkarma ile ilgili düzenlemeleri açıklar. Ana yemeklerinin başında ‘Fish&Chips’ gelen BK halkı, ikinci referanduma hazırlanırken, hem azalan balıkların fiyatlarını, hem de başka su altı kaynaklarının tuzlanacak maliyetini düşünmeli ve öyle hareket etmeli. Yoksa “Öfke ile kalktılar ya. Zararla oturacaklar.”
Bir Brexit Sote Tarifi...
Bayan May’i, ona güvenoyu veren parlamentoyu ve düğüm üzerine düğüm attıkları boşanma davasını düşününce, bu Brexit’in insan beyninden yapılan yemek olduğu düşüncesine kapılıyorum. Tabii koyunun böbrek, yürek, akciğer ve karaciğerinden yapılan ve adı ‘Haggis’ olan fakir yemeği ile asırlar boyu çocuklarını beslemeye alışık İskoç halkı, haşlama beyini lezzetli bulabilir. Ama İşkoçlar zaten, buna ihtiyaç olmadan kapağı AB’ye atmaya hazır olduklarını açıkladılar bile. BK nin başta İngilizler olmak üzere geriye kalan halkına gelince, onlar Akdeniz kültürü eksikliği nedeni ile zeytin yağ ve limon ile lezzetlendirmeyecekleri için, haşlama beyin ve sote Brüksel lahanadan oluşan yemeği yemekte zorlanabilirler.
Ya Bechamel (Beyaz) veya Hollandaise (Yumurtalı) Sos Eklenirse Lezzet Nasıl Olur?
BK Parlamentosu, Bayan May’in, Brüksel’den koparabileceği bir kaç basit, ama İrlanda sınır düzenlemesi ile ilgili karmaşık tavizi bekliyor. Bu noktada bence olması gereken ‘haşlama beyin’ yanına garnitür olacak Brüksel lahanası üzerine, AB kurucu ortaklarından Fransa’nın önereceği Bechamel veya Hollanda’nın sunacağı yumurtalı sosun kıvamının iyi tutturulması. Aslında Fransa yapacağını yaptı. BK’nın AB’den çıkmaması gerektiği açıklamasından öte, Almanya ile dostluğu pekiştireceğine bir kez daha imza verdi. Açıkçası Bechamel sos kıvamında. Ya Hollanda ne yapabilir?
Rotterdam Meğer Sığınılacak bir Liman Değilmiş
BK ile birçok alanda girift ekonomik ilişkiler içinde olan Hollanda, Brexit sürecini paragmatik bir duyarlılıkla izliyor. Başta AB’nin en büyük limanı olan Rotterdam ile ilgili düzenlemeleri gözden geçirmek ve Brexit nedeni ile uğrayacağı kaybı hesaplamak olmak üzere, sert veya yumuşak Brexit’in ülkeye vereceği zararı ayrıntısı ile değerlendiriyor. AET kurucu kimliği ve AB ortaklığından öte, o tarihi BENELÜX köşesinden, Brexit seline Hollanda siyasi sağı ile fena kapılabileceğinden dem vuruyor. Hollanda, en büyük limanında, BK’ya ilave yer açmıyor. Ama limanı, batıdan gelecek şiddetli dalgalara karşı kapamaya çalışıyor. Bir tek yaptıkları BK sürücü ehliyetlerini geçerli kabul etmek gibi jest. Onun için Hollanda’nın şu sıralar, Brüksel lahanası üzerine sunacağı kıvamlı bir Hollandaise Sosu yok. Onun gündeminde şimdi acil durum önlemleri almak ve hazmettirici ilaçlar var. Gemisini kurtaran kaptan olma peşinde.
