RODRİK - RODRIGUE
İspanyol-Portekiz kökenli Rodriguez soyadı ‘ünlü kral’ anlamında eski bir Alman adı olan Hrodric’in 8. yüzyıldan sonra değişen şekli Roderic(k)’ten türemiştir.
Bir Yahudi soyadı olarak rastlanan ilk örneği. 15. yüzyılda Sevilya’da doğup engizisyon tarafından 1488’de Saragossa’da idam edilen hekim Alfonso Rodriguez’dir1.
İspanya’nın Salamanca bölgesinde Ciudad Rodrigo, adlı bir belde mevcuttur.
Rodrigo, Rodriga, Driches ve benzeri değişkenleri mevcuttur.
SEMAH - ZEMAH
Zemah, TaNaH’ın Zaharya kitabında (3:8) rastlanan bir İbrani erkek adı olup ‘bitki’ veya ‘filiz, tomurcuk’ anlamındadır2.
Eisenbeth3 ve Toledano4 da bu soyadının İbranice ‘yeşillik, bitki’ anlamında Tsemah’ dan kaynaklandığını teyit etmekte, ayrıca bu sözcüğün İspanyolca Verduro (daha sonra Berdugo) ile Crescas soyadlarının da kaynağı olduğunu eklerler.
ASA – ASSA
TaNaH’ın 1. Krallar kitabının 15:9 ayeti şöyle der: “İsrail Kralı Yerovam’ın krallığının yirminci yılında Asa Yehuda Kralı oldu”. İbranice Asa sözcüğü ‘çare, çözüm, deva’ anlamına gelir.
Coğrafi açıdan, Bask lisanında Asa veya İspanyolca Assa, İspanya’nın kuzeyinde Bask bölgesinde Avala ilinin 10. yüzyılda tahrip edilmiş, yıkılmış bir beldesinin ismi olarak da karşımıza çıkmaktadır.
MASLİYAH – MAZLİYAH
Masliyah İbranice ‘şanslı, kısmetli, başarılı, işleri yolunda giden’ gibi olumlu anlamda bir sözcük olup muhtemelen manevi bir özellik kapsamında soyadı olarak benimsenmiştir.
Eisenbeth ve Toledano da aynı ifadeyi paylaşmaktadır5.
1878 Manisa doğumlu Nesim İsak Mazliyah, İkinci Meclis-i Mebusan Üçüncü dönem İzmir Meb’usu (Milletvekili) seçilmiş olup 1931 yılında vefat etmiştir.
1 dbs.bh.org.il/familyname /Rodriguez.
2 dbs.bh.org.il/familyname/Zemah.
3 Maurce Eisenbeth, Les Juifs de l’Afrique du Nord, s. 170.
4 Joseph Toledano, Une Histoire de Fanilles: Les Noms de Familles Juives d’Afrique du Nord, s.742
5 Eisenbeth, s.150 ve Toledano, s.589.
