Facebook’un yeni kripto parası Libra

Facebook 2020’de çıkarmayı planladığı Libra adlı dijital parasını Haziran ayında duyurdu. Kripto para dolaşıma çıktığında saklanacağı dijital cüzdanın ismi ise Calibra. Calibra hem kendi başına bir uygulama olarak akıllı telefonlarda yer alacak hem de Facebook Messenger ve WhatsApp dahilinde bulunacak.

Kültür
31 Temmuz 2019 Çarşamba

Nasıl çalışacak?

Piyasaya sürülür sürülmez kullanıcılar Libra satın almaya ve cüzdanlarına eklemeye başlayabilecek. Aynı Çin sohbet uygulaması WeChat dahilinde entegre ödeme sistemi olduğu gibi, Libra Facebook Messenger ve WhatsApp’ın içine kurulacak, böylece kullanıcılar mesaj yoluyla para yollayıp alabilecek. 

Facebook insanların düşükten sıfır maliyete bir aralıkta işlemlerini gerçekleştirebileceğini söylerken küçük bir komisyon alabileceğinin işaretini verdi.

Libra fatura ödeme, kahve satın alma veya ulaşım gibi çevrim dışı ödemeler için de kullanılabilecek.

Projede kimler var?

Libra’nın arkasında Visa ve Mastercard başta olmak üzere, Uber, Spotify, eBay gibi teknoloji firmaları bulunuyor. Bu da bu firmaların gelecekte Libra kabul edecekleri manasına geliyor.

Libra’nın temelini kendi blok zinciri oluşturacak. Blok zinciri, işlemlerin geçmişinin kaydedildiği dağıtık veritabanı anlamına geliyor. Kullanılacak yazılım açık kaynak olacak. Bu dileyen herkesin Libra’yı kullanan yeni aplikasyonlar yaratabileceği ve bunları istedikleri cihazda çalıştırabilecekleri anlamına geliyor.

Facebook bunu neden yapıyor?

Libra Facebook için yeni bir iş modeli. Libra’yı Facebook’un sahip olduğu aplikasyonlarda kullanmanın rahatlığı daha fazla taahhüt anlamına geliyor, böylece Facebook insanları daha çok platformlarında tutabilecek. 

Facebook ayrıca banka hesabı bulunmayan dünya çapında 1,7 milyar insana finansal hizmet sağlayacağını söylüyor. Bu nüfusun üçte ikisinde mobil telefon mevcut. Facebook’un 2 milyar kullanıcısı ve işbirlikleri ile, yaygınlık ve etkinlik açısından mevcut blok zincir projelerinden daha avantajlı hale getiriyor.

Güvenilir mi?

Facebook hesap detaylarının reklam amaçlı, Facebook veya üçüncü taraflarla paylaşılmayacağını açıkladı. Fakat insanların güvenliğini, yasalara uymasını ve işlevsellik sağlaması durumlarında veri paylaşımına izin verilecek.

Facebook’un bir nevi bankacılığa soyunması daha önce kullanıcılarının verisine sahip çıkma konusunda kötü bir sicile sahip olduğundan şüphe ile karşılanıyor.

Diğer kripto paralardan farkı ne?

Kripto paralar merkezi olmayan dijital paralar olarak betimleniyor, yani merkez bankaları gibi tek bir kurum tarafından kontrol edilmeyen para birimleri. Henüz Libra’nın, kurucu firmaları tarafından ne derece kontrol edileceği belli değil.

En çok bilinen kripto para birimi olan Bitcoin dağıtık sisteme uygun bir şekilde çalışıyor fakat son yıllarda çok volatil bir seyir izledi. Bitcoin’e karşın, Libra’nın arkasında gerçek varlıklar olacak. Kısaca Libra’nın fiyatı sadece arz ve taleple belirlenmeyecek, kendinden değeri olan varlıklara bağlı olacak.  Libra’nın rezervi aynı zamanda değişik para birimlerinde bankada mevduatlara ve devlet bonolarına sahip olacak. Bu rezerv Cenevre’de kar amacı gütmeyen bir kurum tarafından yönetilecek.

Tepkiler

16 Temmuz’da, ABD Senatosunun Bankacılık Komitesinde detaylı bir incelemeye tabi tutulan Libra endişeleri gidermedi. Duruşmada Libra’nın yanı sıra veri gizliliği konusu masaya yatırıldı.  Facebook’un geçmişte sergilediği tutum nedeniyle böylesi bir uygulamada güvenilir olmadığını savunan Kongre üyeleri, Facebook ve benzer kurumların finansal hizmetler sektörüne girişlerinin önüne geçecek bir yasa tasarısı üzerinde çalışmak istiyor.

Libra ABD Hazine Sekreteri Steven Munichin’den FED Başkanı Jerome Powell’a, Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire’den Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi Benoit Coeure’ye kadar geniş bir kesimden yoğun bir tepki alıyor. ABD Kongresinde konuyla ilgili soruları yanıtlayan Libra’dan sorumlu David Marcus sanal paralarının ne geleneksel para birimlerine rakip ne de para politikalarına müdahil olmayacağını dile getirirken, hesap hareketlerini gözlemleyen ve dolandırıcılık odaklı eylemleri önleyen otomasyon sistemleri kullanacağını ifade ediyor.