İstanbul Sefarad cemaati adetlerine göre Tu Bişvat Sederi’nde; 14 Şevat’ı 15 Şevat’a bağlayan akşam - bu sene 9 Şubat Pazar gecesi- yemekten ve Birkat Amazon’dan hemen sonra, yemek masası Kutsal Topraklarda yetişen buğday, arpa, üzüm, hurma, nar, zeytin, incir başta olmak üzere türlü meyvelerle donatılır.
TEİLİM (Zebur) kitabında 120.Mezmur ( Teilim kitabındaki kutsal şiirlerden) başlanır, 134.Mezmur’un sonuna kadar okunur.
Bu on beş mezmur, ya sederin başında peş peşe okunur, ya da isteğe göre, meyveler yenirken aralarda okunabilir. Yani sırasıyla önce bir mezmur, sonra meyve ve meyvenin duası, sonra diğer mezmur, meyve ve meyvenin duası… Şeklinde devam edebilir.
ŞEEHEYANU
O zamana kadar henüz yemediğimiz meyve çeşitleri varsa, bunları Tu Bişvat’ta yemeye özen gösteririz. Böylece Şeeheyanu berahasını da söylemiş oluruz. Şeeheyanu berahasını, o meyveye ait kendi berahasını söylemeden önce söyleriz. “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM ŞEEHEYANU VEKİYEMANU VEİGİANU LAZEMAN AZE” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, çünkü bizi yaşattın, ayakta tuttun ve bugünlere eriştirdin).
1) BUĞDAY
Herkes buğdayı temsilen eline bir kurabiye alır ve ona özgü berahayı söyler: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE MİNE MEZONOT” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, yiyecek çeşitlerini yaratan). Ve kurabiyeyi yer.
2)ZEYTİN:
Evin sahibi bir zeytin alıp, duasını söyler: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AETS” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, ağacın meyvesini yaratan) ve zeytini yer.
3)HURMA
Masada bulunanlardan bu akşam henüz bu berahayı söylememiş ve yememiş birine hurma verilir. Duasını söyler: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AETS” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, ağacın meyvesini yaratan) sonra hurmayı yer.
4) ÜZÜM
Masadakilerden bu akşam henüz bu berahayı söylememiş ve yememiş birine kuru veya yaş üzüm verilir. Duasını söyler: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AETS” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, ağacın meyvesini yaratan) sonra yer.
5) KAŞER ŞARAP veya ÜZÜM SUYU
Herkes eline bir bardak kaşer şarap alır ve onun duasını söyler: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AGEFEN” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, bağın meyvesini yaratan), sonra içer.
6) İNCİR
Masada bulunanlardan bu akşam henüz bu berahayı söylememiş ve yememiş birine incir verilir.
a) Önce, Şir Aşirim’de (Ezgiler Ezgisi) bulunan şu pasuklar, şarkılarla okunur (şarkısız da okunabilir):
TSEENA URENA BENOT TSİYON BAMELEH ŞELOMO BAATARA ŞEİTERA LO İMO BEYOM HATUNATO UVYOM SİMHAT LİBO ve ATEENA HANETA PAGEA VEAGEFANİM SEMADAR NATENU REAH, KUMİ LAH RAYATİ YAFATİ ULHİ LAH.
b) Sonra meyvenin kendi berahasını: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AETS” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, ağacın meyvesini yaratan) söyler ve sonra inciri yer.
7) NAR
Masadakilerden bu akşam henüz bu berahayı söylememiş ve yememiş birine nar verilir.
a) Önce, Şir Aşirim’den şu pasuk, şarkılarla okunur (şarkısız da okunabilir):
KEHUT AŞANİ SİFTOTAYİH UMİDBAREH NAVE, KEFELAH ARİMONRAKATEH MİBAAD LETSAMATEH.
b) Sonra meyvenin kendi berahasını: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AETS” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, ağacın meyvesini yaratan) söyler ve sonra narı yer.
8) BADEM, FINDIK, PORTAKAL, ELMA, CEVİZ vb
Henüz AETS berahasını söylememiş kişilere diğer ağaç meyveleri verilir, bu kişiler:
“BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AETS” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, ağacın meyvesini yaratan) berahasını söyler ve sonra badem, fındık, portakal veya diğer ağaç meyvelerinden yer.
ELMA
Elma yeneceği zaman:
a) Önce Şİr Aşirim’den şu pasuk şarkılarla okunur (şarkısız da okunabilir):
KETAPUAH BAATSE AYAAR KEN DODİ BEN ABANİM, BETSİLO HİMADTİ VEYAŞAVTİ UFİRYO MATOK LEHİKİ.
b) Sonra bu akşam henüz bu berahayı söylememiş ve yememiş kişi söyler “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AETS” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, ağacın meyvesini yaratan) söylenir ve elma yenir.
CEVİZ
a) Önce Şir Aşirim’den:
EL GİNAT EGOZ YARADTİ LİROT BEİBE ANAHAL, LİROT AFAREHA AGEFEN ENETSU ARİMONİM, LO YADATİ NAFŞİ SAMATNİ MARKEVOT AMİ NADİV pasuğu, şarkılarla söylenir. (şarkısız da okunabilir)
b) Ardından bu akşam henüz bu berahayı söylememiş ve yememiş kişi söyler: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AETS” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, ağacın meyvesini yaratan) söylenir ve ceviz yenir.
9) TOPRAKTA YETİŞEN MEYVELER
Ağaç meyvelerinin dağıtımı bittikten sonra sıra toprakta yetişen meyvelere gelir: Muz, havuç, karpuz, kavun veya onlara benzer leblebi, yerfıstığı alınır, berahası söylenir: “BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM BORE PERİ AADAMA” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, toprağın meyvesini yaratan), sonra yenilir.
10) ARPA
Tora’daki arpa ürününü hatırlamak için bira alınır, bira için beraha söylenir:
“BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM ŞEAKOL NİYA BİDVARO” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı ki her şey sözü ile oluştu) ve sonra içilir.(Bu beraha masadaki çukulata, şeker, içecek çeşitleri için de söylenir)
11) MEYVELERİN KOKUSU
LİMON veya ETROG (Sukot Bayramında ‘lulav’la birlikte tuttuğumuz güzel kokulu turunçgil) alınır. Ona özel beraha söylenir:
“BARUH ATA AD. ELO-ENU MELEH AOLAM ANOTEN REAH TOV BAPEROT” (Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, meyvelere iyi koku veren) sonra koklanır.
**Tu Bişvat’ın ABC’si, Tu Bişvat Felsefesi, Tu Bişvat Sederi Dualarının uygulamalı Videosu: http://www.sevivon.com/index.php?option=com_content&task=view&id=2822#Content
